ترانه های عشق و نفرت
تورکنسرت های لئونارد کوهن در آمریکای شمالی به پایان خود نزدیک می شود. این تور که از ۱۹ فوریه، سه ماه پیش در نیویورک آغازشده و تا ۲ ژوئن، نیمه خرداد طول خواهد کشید در مجموع ۳۷ کنسرت را در شهرهای مختلف آمریکا و کاناد دربر میگیرد. اکنون دوستداران او در کشورهای مختلف اروپا، از جمله انگلیس ، فرانسه ، چک ، اسلواکی ، آلمان ، اسپانیا، نروژ، ایرلند، ایتالیا، مجارستان، رومانی، اتریش و حتی ترکیه در انتظار دیدن او بر صحنه و شنیدن ترانه هایش هستند.
لئونارد کوهن، نویسنده، شاعر، ترانه سرا، خواننده وآهنگساز سرشناس کانادایی و گروه پرستاره اش، در کنسرت های معمولا سه ساعته خود، حدود ۲۵ ترانه از میان بهترین و خاطره انگیزترین آثار خود در ۴۰ سال گذشته را به نمایش می گذارند.
سال ۲۰۰۸ برای این هنرمند افسانه ای سبک های فولک و فولک-راک و طرفدارانش سال مهمی به شمار می رود چرا که او در این سال پس از ۱۵ سال به صحنه اجرای زنده بازگشت. علاوه بر آن دی وی دی و آلبومی متشکل از دو سی دی مربوط به کنسرت او در لندن (سال ۲۰۰۸ ) اکنون در دسترس دوستداران او قرار دارد. از سوی دیگر در همین سال بود که نام او در تالار مشاهیر نامداران موسیقی راک اند رول آمریکا Rock and Roll Hall Of Fame به ثبت رسید. آن زمان تالار مشاهیر موسیقی راک اند رول آمریکا اعلام کرد بی شک لئونارد کوهن یکی از برترین شعرای زنده و تأثیرگذار جهان به شمار می رود. اما با تمامی این ها، او برخلاف بسیاری از چهره های شناخته شده هم نسلش، در ارتباط با رسانه ها و هواداران رویه مخصوص خود را دنبال کرد و همچنان حواشی اسرارآمیز پیرامون خود و موسیقی اش را حفظ کرد.
روزنامه نیویورک تایمز پیشتر به نقل از رابت هلت از مدیران برنامه لئونارد کوهن نوشت که هربار کوهن را درکالیفرنیا میدید به برگزاری تور دعوتش می کرد وهربار کوهن با رد چنین پیشنهادی می گفت فکر نمی کند که این برای کسی اهمیتی داشته باشد.
اما اکنون پس از برگزاری بیش از صد کنسرت طی یک سال گذشته، از بخارست در شرق اروپا تا اوکلند درغرب آمریکا، لئونارد کوهن، که چون نخ تسبیح نسل پدربزرگ ها و مادربزرگ های هفتاد و چند ساله را به نوجوانان ۱۶ ساله پیوند می دهد، دریافته که تصورش صحیح نبود. برگزاری تور کنسرت های دور جهان در تابستان ۲۰۰۸ پس از گرفتاری مالی که برایش پیش آمد، مانند توپ در میان دوستداران کوهن به صدا در آمد و این استقبال کم نظیر و فروش کامل بلیط ها بار دیگر ماندگاری نام او را به عنوان هنرمندی استثنایی با صدایی مخصوص و کلامی منحصربه فرد در جهان موسیقی تثبیت کرد. خواننده ای که هنگام خواندن اشعارش گاه برروی صحنه زانو می زند و گاه می رقصد و طنازی می کند. لئونارد کوهن در کنسرت های خود پس از ۱۵ سال دوری از صحنه، با آن کت و شلوارخوش دوخت و کلاه شاپو، گلچینی از بهترین ترانه های خود در چهل سال گذشته را به مشتاقان عرضه می کند.
مردی با حنجره طلایی
در این کنسرت ها گروهی ۹ نفره کوهن را همراهی می کنند ، از جمله سه خواننده گروه کر متشکل از شارون رابینسون همخوان و همکار قدیمی کوهن و چارلی و هاتی خواهران وب از انگلیس که منتقد نیویورک تایمز صدایشان را آسمانی توصیف می کند. اما تماشاگران بیشتر برای شنیدن صدای کسی آمده اند که خود کوهن در یکی از اشعارش آن را « طلایی» می خواند.
هرچند هواداران کوهن از بازگشت او به صحنه و دیدار زنده او پس از سال ها انزوا شکوهمندانه استقبال می کنند، به گفته برخی منتقدان این بازگشت، چندان هم فاتحانه نیست. او به صحنه بازگشت چرا که پولی در بساط نداشت. در سال ۲۰۰۵ این خواننده افسانه ای ِ فولک -راک ، از یکی از مدیران مالی خود به خاطر سوء استفاده مالی شکایت کرد. این اتفاق در پی آن بود که کوهن دریافت تنها ۱۵۰ هزار دلار در حساب پس اندازش باقی مانده است.
آقای کوهن در سال ۲۰۰۵ به مجله کانادایی مک لین گفت:« مستأصل شده بودم، اما خداوند نیروی درونی قوی به من داده و به همین خاطر ویران نشدم. با این حال عمیقاَ نگران بودم.»
این اتفاق در زندگی مردی که تمام عمرش را صرف یافتن پاسخ به پرسش های مذهبی و معنوی کرده، اتفاقی کاملا مادی گرایانه و عرفی محسوب می شد. در کنار تم هایی چون عشق، سکس و ناراحتی های روحی و روانی، معنویت چه در زندگی و چه درموسیقی کوهن همواره نقشی پررنگ داشته و در اشکال مختلف وزنی سنگین را به خود اختصاص داده است.
او اکنون پس از گذران پنج سال در یک صومعه بودایی در نزدیکی لس انجلس و تمرین آموزه های بودایی و ذن و پشت سرگذاشتن درگیری های حقوقی به صحنه بازگشته است: چیزی که به نظر آمیزه ای است از دستاوردهای معنوی او و تلاش برای استوارسازی جایگاه مالی اش.
تور جهانی لئونارد کوهن که در واقع در می 2008، ( اردیبهشت ۱۳۸۷ ) از زادگاه او کانادا آغاز شد، تا پایان سال ۲۰۰۹ به طول می انجامد و نمایشی از توان جسمی و روحی مردی ۷۴ ساله است که در کنسرت های متعدد چند ساعته، در صحنه پرجنب و جوش است. روسکو بک، کارگردان موسیقایی برنامه های کوهن به نیویورک تایمز می گوید او حتی در پروازهای طولانی چهارزانو و با پشت صاف، به حالت یک راهب می نشیند.
تفسیر دعا و نیایش آسان نیست
کوهن در کنسرت های خود خطاب به جمعیت می گوید :« از این که برای شما اجرا می کنم ، به خود می بالم»، مشخص است که با آن همه انرژی و همدلی که در اجرای طولانی پیرمرد بر صحنه می بینیم در بیان آنچه می گوید جدی و ثابت قدم است. هرچند کوهن ترانه هایش را برای سرگرمی مردم ننوشته، بلکه هدفش مکاشفه درونی و خودشناسی عمیق تر بوده است. به اعتقاد منتقدان موسیقی این کیفیتی است که در کار کمتر آهنگساز و ترانه سرایی مشاهده می کنیم. کوهن چندی پیش در گفت و گو با مجله رولینگ استون گفت: « بیشتر کارهایی که میشنوم، بی اشکالند. اما حس شعاردادن یا اجرای طرحی از پیش تعیین شده را به آدم القا می کنند. اگر کسی می خواهد خودش را در کارش شکل دهد، باید برای رسیدن به هدف، خود را از این شعارها رها کند.»
به یمن وجود نسل جدید هنرمندان، بسیاری از آهنگ های متأخر لئونارد کوهن همچون Hallelujah (از اينجا ببينيد) به شهرتی همپای آهنگ های قدیمی تر و شاخص او همچون « سوزان » و Dance Me To The End Of Love (از اينجا ببينيد) رسیده اند. Hallelujah تاکنون بیش از دویست بار توسط خواننده های دیگر اجرا و ضبط شده و دو نسخه از آن تا کنون به فهرست ده آهنگ برتر بریتانیا در سال ۲۰۰۸ راه یافته و حتی توسط یکی از شرکت کنندگان در مسابقه American Idol خوانده شد.
لئونارد کوهن درباره آن دسته از ترانه هایش که توسط دیگران بازخوانی شده ادعای مالکیت ندارد و در گفتگو با نیویورک تایمز( فوریه ۲۰۰۹ ) می گوید حس مالکیت من بر این چیزها خیلی ضعیف است. این کار نتیجه تاثیر تفکرمعنوی بر من نیست، بلکه همیشه این حالت در من وجود داشت. حس مالکیت در من آنقدر کم بوده که به این مسئله بی توجه بودم و کپی رایت بسیاری از ترانه هایم را از دست دادم.»
لئونارد کوهن درباره معنای برخی ترانه های مشهور و جهانی خود می گوید « تفسیر دعا و نیایش کار دشواری است. »
نیویورک تایمز به نقل از جنیفر وارنز، همکار و همخوان سابق کوهن می نویسد:« او تمام کتاب های مقدس و دینی را در جستجوی این که چه کسی آن ها را نوشته مطالعه کرده است. اگر لئونارد یک عشق بزرگ داشته باشد، آن عشق رسیدن به خدا است.»
لئونارد کوهن می گوید تمرین ذن به او کمک کرده تا گلایه را متوقف کند و کمتر نگران تصمیم گیری هایش باشد. او می گوید:« تقدیرهمه چیز و همه کس از پیش نوشته شده. هرچه پیرتر می شوم بیشتر اطمینان می یابم این ما نیستیم که بازی زندگی را پیش می بریم و اداره می کنیم.»
تور کنسرت های دور دنیای این نویسنده ، شاعر، آهنگساز و خواننده سرشناس کانادایی در ۲۱ سپتامبر ۲۰۰۹ ، پایان مرداد آینده ، در اروپا خاتمه می یابد و پس از آن قرار است که در ۲۴ سپتامبر در تل آویو برای هواداران اسرائیلی اش برنامه اجرا کند. کنسرت اسرائیل لئونارد کوهن اعتراض فعالان حقوق بشر فلسطینی و معترضان به جنگ را در نیویورک برانگیخت.
کوهن موفقیت اولیه خود در عرصه موسیقی را مدیون پیشینه و کارنامه ادبی موفق خود است و از آن زمان تاکنون موسیقی و کلام او پشتیبان یکدیگر بوده اند.
لئونارد کوهن در ۲۱ سپتامبر ۱۹۳۴ در خانواده ای یهودی درمونترال کانادا متولد شد. پدرش تاجر پوشاک بود و هنگامی که لئونارد نه ساله بود درگذشت. او اولین کتاب شعرش را در ۱۹۵۶ و اولین رمان خود را در ۱۹۶۳ منتشر کرد.
کوهن درکنار بیست آلبوم موسیقی ، درمجموع ۱۲ کتاب منتشر کرده که آخرین آنها Book Of Longing مجموعه ای است از شعر، نثر و طراحی های او. آنطور که مجله کانادایی مک لین می نویسد Book Of Longing نخستین کتاب شعری بوده که تاکنون در صدر پرفروش های این کشور قرار گرفته است.