بیل رادگرز– خبرنگار صدای آمریکا، واشنگتن
پیامدهای حمله نظامی روسیه علیه گرجستان کماکان ادامه دارد. کارشناسان هشدارمی دهند ممکن است روسیه دراقدام دیگری اوکراین را هدف تهاجم قراردهد،امری که درنهایت موجب تضعیف رابطه مسکو و جهان غرب خواهد شد.
دیک چینی، معاون رییس جمهوری ایالات متحده، رهسپار گرجستان و دو کشور دیگر جمهوری شوروی سابق شده است. کاخ سفید این سفررا مهر تاییدی بر تعهد واشنگتن به متحدانش توصیف می کند.
سفر چینی، با پیامدهای حمله نظامی روسیه به گرجستان همزمان شده است ،
رویدادی که پرسشهای جدیدی را پیرامون اهداف و نیات واقعی مسکو درمنطقه
مطرح کرده است.
استقرار نیروهای نظامی روسیه درمناطق انشعابی گرجستان، اوستیای جنوبی و آبخازی، کماکان پیامدها وانعکاس های ژئوپلیتیکی بسیاری را به همراه داشته است.
گرچه روسیه بخش بزرگی ازنیروهای خود را از این کشور خارج کرده اما تهاجم نظامی روسیه زنگ خطری بسیار جدی را برای ناظران به صدا درآورده است.
آریل کوهن، کارشناس مسائل روسیه، اخیرا در جلسه ای در «بنیاد هریتیج» در واشنگتن به تشریح پیامدهای حمله روسیه پرداخت و از جمله گفت:
« ما در مراحل آغازین مرزبندی جدیدی قرار داریم که جنگ در قفقاز، اولین زلزله تغییرات عمده درگسل های تکتونیک سیاسی در آسیا واروپای غربی است.»
به نظر می رسد اقدام روسیه نه تنها به هدف تسخیر مناطق جدایی طلب صورت گرفت، بلکه بی ثبات کردن میخائئل ساکاشویلی، رییس جمهوری گرجستان و دولت طرفدارغرب او نیزاز دیگراهداف مسکو درتهاجم نظامی اخیر بود.
شرایط کنونی هراسی جدی در کشورهای دموکراتیک و جوان اروپای شمالی و بویژه اوکراین پدید آورده است.
ویکتوریوشچنکو، رییس جمهوری طرفدار غرب اوکراین، درسرمقاله ای درشماره روز دوشنبه ۲۵ اوت واشنگتن پست، کشورش را گروگان جنگی خوانده که روسیه آغازگر آن بود.
تحلیلگرانی همچون استفان بلنک، استاد کالج جنگ ارتش ایالات متحده با ارایه تصویرتاسف بارتری ازاین سناریو می گوید: « در وهله اول، اوکراین هدف اصلی و درقدم بعدی آذربایجان درتیررس اهداف روسیه خواهد بود. روسیه که خواهان تحکیم روابط سیاسی و مبادلات انرژی با آذربایجان است، این کشوررا برای قطع و یا کاهش چشمگیرمناسبات خود با کشورهای غربی زیر فشار قرار خواهد داد. اما درنهایت، اوکراین دربرهه کنونی ازبعضی جهات ازآذربایجان آسیب پذیرتراست.»
اوکراین که روزیکشنبه ۲۴ اوت روزاستقلال خود را جشن گرفت، جمعیت بزرگی از اقلیت های روسی زبان را درخود جا داده است.
بسیاری ازروس تباران در شبه جزیره استراتژیک کریمه زندگی می کنند، و بر این نگرانی در کی اف می افزایند که مسکو ممکن است بخواهد به منظور تضمین دسترسی ناوگان روسیه به دریای سیاه راهی برای ادعای مالکیت منطقه پیدا کند.
انجلا استنت، رییس مرکزمطالعات اروپایی آسیایی و مطالعات اروپایی دانشگاه جرج تاون درواشنگتن می گوید پرسش این است که آیا روسیه دربرهه کنونی هنوز پیمان سال ۱۹۹۷ را که بر اساس آن مرزهای دو کشور و نیزمقررات حضور ناوگان های دو کشور در دریای سیاه به رسمیت شناخته شده اند را نادیده خواهد انگاشت؟ در ضمن، در مورد هموار بودن راههای موجود برای بازبینی و یا تغییراین پیمان نیز پرسشهای بسیاری وجود دارد. به نظرمن، از دیدگاه آمریکا و به طور کلی دیگر کشورهای غربی چنین مسائلی نگرانی های جدی پدید می آورند.»
تصمیم روسیه در به رسمیت شناختن مناطق انشعابی گرجستان، وخامت روابط واشنگتن و مسکو را که پیش ازاین نیز تیره بود، تشدید خواهد کرد.
پرزیدنت بوش، که زمانی بر دوستی نزدیک ولادیمیر پوتین، رییس جمهورپیشین و نخست وزیر کنونی روسیه تاکید می گذاشت، اعلام کرد دو منطقه انشعابی استقلال یافته، قلمرو گرجستان محسوب می شوند.
کارشناسان نگرانند پیامد هجوم نظامی روسیه به گرجستان، درنهایت به دوره تاریکی از خصومت بین دو ملت هامنجر شود.
در عین حال انجلا استنت براین باوراست ممکن است روسیه که درنهایت اهداف دیگری را دنبال می کند، به هیچ وجه نگران این تیرگی روابط نباشد.
او می گوید: «من فکرمی کنم هم زمان، بخشی ازاستراتژی کنونی روسیه که درراستای ائتلاف دو نفره پوتین و مدودیف به مرحله اجرا درمی آید، این است که روسیه را به عنوان یک قطب مخالف و جایگزین، در رویارویی با ایالات متحده قراردهد. روسها ادعا می کنند که به دموکراسی مستقل و خود مختار ایمان دارند و درصدد نیستند نوع ساختار حکومتی و دولتی مورد نظر خود را به دیگر کشورها تحمیل کنند. به نظرمن، رویدادهای جاری ، بخشی ازهمین استراتژی مسکوهستند.»
یک روسیه طغیانگر درمخالفت و رویارویی آشکار با ایالات متحده قرار دارد و معادلات سیاسی آینده روابط روسیه و ایالات متحده، به سناریوی رییس جمهوری برگزیده ای بستگی خواهد داشت که ماه ژانویه، در کاخ سفید برمسند قدرت تکیه خواهد زد.
