کاندوليزا رايس وزير امور خارجه آمريکا گفت آزادی مذهبی حقی است که قانون اساسی برای آمريکائيان تضمين کرده است. اما همچنين يکی از اصول اساسی حقوق بشر است که بارها در قوانين و در بيانيه های بين المللی تقديس شده است.
جديدترين گزارش وزارت امور خارجه آمريکا به شماری از مناطقی که در آنها وضع احترام به حقوق بشر بهتر شده است ، استناد می کند. گرجستان از جمله آنها است که در آن حمله به اقليت های مذهبی کاهش يافته و عاملان حملات محاکمه و مجازات شده اند.
گزارش می گويد قانون اساسی گرجستان به نقش ويژه کليسای ارتودوکس کشور در تاريخ کشور اذعان دارد، اما همچنين استقلال کليسا از حکومت را يادآور می شود. قانون اساسی جديد به گروه های مذهبی غير ارتودوکس اجازه می دهد به ثبت برسند. در نتيجه، چنين گروه هائی اينک می توانند خانه اجاره کنند و ديگر با پرداخت جريمه روبرو نيستند.
در برخی کشورها، مانند ترکمنستان، آزادی مذهبی متفاوت است.
جان هنفورد، سفير سيار آمريکا در آزادی بين المللی مذهب می گويد: در ترکمنستان، جائی که در آن آزادی مذهب به شدت نقض می شود، ما نشانه های اميدبخشی در سامان دهی رويّه های ثبت شماری از گروه های مذهبی جديد ديديم. سال پيش، دولت قوانين و مقررات فعاليت های مذهبی را اصلاح کرد. نقض سياست های مذهبی را جرم دانست، تمام زندانيان مذهبی را آزاد کرد، و همين اواخر، نخستين ميز گرد را برای بحث در باره نگرانی های اقليت های مذهبی با نمايندگان آنها ترتيب داد. در جای ديگر، بدرفتاری های جدی ادامه دارد. ازبکستان کشور سرکوبگر ديگری است که در آن قوانين مذهبی عليه هم مسلمانان و هم مسيحيان به کار می رود. در هزاران مورد، دولت به دروغ مدعی شده است که مسلمانان معتقد، اعضای سازمان های افراطی هستند، در نتيجه بسياری از مسلمانان عادی از آن می ترسند که فعاليت های مذهبی شان ممکن است سوء ظن رسمی يا حتی دستگيری آنها را موجب شود.
آمريکا به وارد آوردن فشار بر دولت ازبک برای بازنگری در قوانين خود و افزايش آزادی مذهب ادامه خواهد داد. کاندوليزا رايس وزير امور خارجه گفت: هدف ما اين است که حق اساسی آزادی مذهبی را تبليغ کنيم و برآن تاکيد بگذاريم. اين کار بخشی از چيزی است که پرزيدنت بوش آنرا برنامه ما برای جهانی آزاد می نامد، جهانی که در آن مردم بتوانند آنگونه که می خواهند زندگی و عبادت کنند و فرزندان خود را بار بياورند.