علیاکبر ولایتی، مشاور علی خامنهای در «امور بینالملل» و وزیر امور خارجه اسبق جمهوری اسلامی در یادداشت تازهای به نقد سریال «جیران» پرداخت و نوشت: «انتظار میرود، نمایشهای تاریخی را با دقت و وسواس بیشتری تهیه و عرضه کنند.»
سریال «جیران» که یک مجموعه «تاریخی-عاشقانه» بود و در پنجاه و دو قسمت به کارگردانی حسن فتحی از طریق شبکه خانگی پخش شد، برشی از شش سال از سلطنت ناصرالدین شاه است که با محوریت عشق او به «جیران» تولید و پخش شده است.
ولایتی که با عنوان «رئیس کمیته فرهنگ و تمدن اسلامی شورای عالی انقلاب فرهنگی» نقد خود به این سریال را در روزنامه اطلاعات روز دوشنبه ۱۴ فروردین ۱۴۰۲ منتشر کرده، با انتقاد از نویسندگان فیلنامه این سریال نوشته «گاهی ممکن است نویسندگان سناریو به دلیل کثرت مشغله و یا نبود فرصت کافی، مجال تفحص کامل در گذشته ایران را نداشته باشند.»
وزیر امور خارجه اسبق جمهوری اسلامی در حالی از «کثرت مشغله» نویسندگان سریال جیران انتقاد میکند که خودش در سالهای اخیر دستکم ۳۷ مسئولیت همزمان در سمتهای مختلف را برعهده داشته است.
ولایتی که پزشک اطفال است، اما سمتهای مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و آموزشی را نیز برعهده دارد، در بخشی از نقد خود مینویسد: «چرا از این فرصت ارزشمندی که با ارائه یک مجموعه نمایشی پرجاذبه به دست میآید، در فیلمنامهای که تهیه میکنیم، از توانمندیها و ملکات اخلاقی «امیر کبیر» در آن ذکری نکنیم؟!»
مشاور علی خامنهای در امور بینالملل به نادیده گرفته شدن شخصیتهای مذهبی در این سریال اعتراض میکند و مینویسد: «شایسته بود که در سریال «جیران» مبارزه علما و مردم در جلوگیری از تسلط استعمار و تحریم تنباکو و خنثی کردن قراردادهای ننگین و ذلت بخش رویتر و لاتاری و مقدمات حرکت ملی در جهت تاسیس عدالتخانه و نهایتا مشروطه، از قلم نیفتد.»
ولایتی در بخش دیگری از نوشته خود با ذکر چند داستان دیگر از رویدادهای دوره پنجاه ساله سلطنت ناصرالدین شاه در دوره قاجار خطاب به نویسندگان فیلمنامه مینویسد: «نمونههای فوقالاشاره را که در طول دوره ناصرالدین شاه رخ داده [..] ذکر کردم برای اینکه دوستان و عزیزان ما در کار تهیه و نمایش فیلم ملاحظه کنند که خدای ناکرده، نمایش منجر به تحریف تاریخ نشود؛ زیرا کل این مجموعه سریال تاکنون، از گذشته نزدیک ایران، یک حکومت ناتوان و در راس آن شاهی هوسباز و زن باره نشان داده که البته ناصرالدین شاه این گونه بود، اما ایران فقط منحصر به ناصرالدین شاه نبود.»
ولایتی در بخشی از این مطلب با طرح این پرسش که «چرا ما باید نسل کنونی خود را نسبت به گذشته بد بین و گمراه کنیم؟!» خطاب به نویسندگان فیلمنامه در مورد مدت زمان نقش شخصیتهای سریال هم اظهار نظر میکند و مینویسد: «اگر آقا خان نوری را میخواهیم معرفی کنیم، در مدت کوتاهتر، ولی کاملا واقعبینانه و آن طوری که او بود، معرفی کنیم.»
او سپس شش ستون از یک صفحه و نیم مقالهاش را به «معرفی» آنچه «رذالتها و وابستگیهای» آقاخوان نوری نامیده اختصاص می دهد تا به «جهت عرق دینی و ملی و وطندوستی» خود سهمی در ثبت تاریخ داشته باشد.
وزیر امور خارجه اسبق جمهوری اسلامی در پایان مقاله خود به ذکر خاطرهای میپردازد که از امتناع او برای نوشتن مقدمهای بر مقالهای «علیه شاه اسماعیل صفوی» حکایت دارد.
ولایتی مینویسد: «زمانی یکی از کارشناسان سرشناس وزارت امور خارجه مقالهای علیه شاه اسماعیل صفوی نوشته بود. از من خواست که مقدمهای برآن بنویسم. من در پاسخ وی نوشتم: آیا دیدهاید که کسی زیر سقفی بنشیند و کلنگی برداشته پایههای سقف را طوری تخریب کند که آوارش بر سر خودش فرو ریزد؟ آیا شایسته است شاه اسماعیل با آن همه فداکاری و شجاعت وصف ناپذیر و اقدام راهبردی تحقق مجدد یکپارچگی و وحدت ارضی ایران بعد از ۹۰۰ سال ازهم گسیختگی، مستحق چنین شماتتهایی باشد؟!»
«جیران» یک مجموعهٔ ایرانی در ژانر عاشقانه تاریخی به کارگردانی حسن فتحی بود که پخشاش در ۴ فروردین ۱۴۰۲ به پایان رسید. داستان این مجموعه به وقایع بعد از مرگ امیرکبیر و آشنایی ناصرالدینشاه با «جیران» که دختر یک نجار بود میپرداخت.
مراحل فیلمبردای سریال «جیران» اواخر مرداد ۱۴۰۰ در خوانسار و گلپایگان به اتمام رسید. بهدنبال چندین بار تعویق، این مجموعه در ۲۴ بهمن ۱۴۰۰ از طریق وبسایت «فیلیمو» به نمایش درآمد. جیران در ۲۹ تیر ۱۴۰۱ بهدلیل آنچه «نقض مالکیت ادبی و هنری» ذکر شده بود تا ۲۵ شهریور توقیف بود.
بازیگرانی همچون بهرام رادان، پریناز ایزدیار، مهدی پاکدل، غزل شاکری، امیر جعفری، رؤیا تیموریان و مریلا زارعی در این مجموعه نقشآفرین بودند.