يلنا بونر همسر، فعال حقوق بشرو همسر فيزيکدان فقيد روسيه، آندره ساخاروف، روز شنبه ۱۸ ژوئن در سن ۸۸ سالگی و به دور از موطن خويش، در آمريکا درگذشت. وی در دوران پس از فروپاشی اتحاد جماهير شوروی نیز، از مبارزان طرفدار دموکراسی و از منتقدان سرسخت دولت روسيه به شمار می رفت.
خبر درگذشت يلنا بونر از چهره های نام آشنای مدافع حقوق انسانی و همسر فيزيکدان فقيد، آندره ساخاروف، از طریق بيانيه ای که از سوی تاتيانا و آلکسی فرزندان آنان در سايت اينترنتی بنياد ساخاروف منتشر شد به تأييد رسيد.
یلنا بونر که پس از فروپاشی اتحاد جماهير شوروی نیز در صف منتقدان نظام جدید روسیه، بويژه ولاديمير پوتين نخست وزير روسيه قرار گرفت، روز شنبه ۲۸ خرداد در سن ۸۸ سالگی در ايالات متحده آمریکا حيات را بدورد گفت.
يلنا جورجِونا بونر در تاريخ ۱۵ فوريۀ سال ۱۹۲۳ در ترکمنستان شوروی در يک خانواده مورد غضب جوزف استالين رهبر شوروی به دنيا آمد. وی با وجوديکه در دوران جنگ جهانی دوم به عنوان پرستار خدمت کرده بود، اما بعدها به دليل شرکت در مبارزات يهوديان در دوران استالين از ورود به دانشگاه پزشکی منع شد.
به سال ۱۹۷۲ با آندره ساخاروف فيزيکدان روس، ملقب به پدر بمب اتم روسیه ازدواج کرد. ساخاروف با وجود نقش مؤثری که در دستيابی شوروی به بمب هسته ای ايفا کرد، اما خود بعدها با ابراز تأسف از اين اقدام به صف مخالفان شوروی و فعالان حقوق بشر پيوست. بونر در سال ۱۹۸۰ به عنوان يکی از اعضای يک جنبش مخالف دولت شوروی که در سالهای ۱۹۶۰ پا گرفته بود، به اتهام سخنرانی عليه حمله شوروی به افغانستان همراه با ساخاروف در داخل شوروی به شهر گورکی آن زمان و نيژنی نووگورود کنونی تبعيد شد. و در آنجا تا زمانی که خود نيز محکوم به ماندن در گورکی شد، تنها دريچه ارتباط همسر خويش با جهان خارج بود. آنها پس از يک دوره اعتصاب غذاهای پی در پی برای عمل جراحی قلب اجازه گرفتند به ايالات متحده سفر کنند. در سال ۱۹۸۶ به دعوت ميخائيل گورباچف رهبر اصلاح طلب روسيه به کشور بازگشتند.
مراسم يادبود بونر در روز سه شنبه آينده در شهر بروکلين در ايالت ماساچوست آمريکا برگزار خواهد شد. پيکر وی بنا به وصيت او سوزانده خواهد شد و خاکستر وی قرار است در کنار مزار همسر، مادر و برادرش در روسیه پراکنده شود.