روز اول ماه دسامبر، که امسال در تقویم هجری خورشیدی روز ۱۰ آذر است، روز جهانی ایدز نامگذاری شده است.
مردم سراسر جهان در این روز در حمایت از مبتلایان به ویروس اچآیوی و به یاد آوردن کسانی که بر اثر بیماریهای مرتبط با ایدز جان خود را از دست دادهاند همصدا میشوند.
برنامه مشترک ملل متحد در زمینه ایدز، هر سال در روز جهانی ایدز، بر موضوع خاصی تمرکز میکند. پیام امسال، «بگذارید جوامع رهبری کنند» انتخاب شده است و هدفش، تمرکز بر اهمیت فعالیت و تلاش جمعی در مبارزه با ایدز است.
وزیر امور خارجه آمریکا در سی و پنجمین سالگرد بزرگداشت روز جهانی ایدز، در بیانیهای گفته است که همصدا با رئیسجمهوری آمریکا و معاون او، از همه میخواهد تا «به خاطر بسپارند و متعهد شوند.»
آنتونی بلینکن، با یادآوری این که زندگی بیش از ۴۰ میلیون نفر توسط اچ آی وی و ایدز کوتاه شده است، خواستار تلاش مضاعف و تعهد برای پایان دادن به این بیماری به عنوان یک تهدید بهداشت عمومی تا سال ۱۴۰۹ شد.
آمریکا امسال، بیستمین سالگرد «طرح اضطراری رئیسجمهوری برای کمک به ایدز» را که در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش راهاندازی شد، جشن میگیرد.
این طرح تاکنون جان بیش از ۲۵ میلیون نفر را نجات داده است و باعث شده بیش از پنج و نیم میلیون نوزاد بدون اچآیوی متولد شوند.
در ایران، آمار دقیق ابتلا به ویروس اچآیوی و بیماری ایدز مشخص نیست. وزارت بهداشت جمهوری اسلامی میگوید تاکنون ۴۶ هزار و ۳۲۰ مورد ابتلا به اچآیوی در ایران ثبت شده است و ۲۲ هزار و ۴۱۵ نفر در اثر ابتلا به آن جان خود را از دست دادهاند.
مقامات بهداشتی ایران میگویند ۵ هزار و ۲۶۶ مبتلا هنوز برای دریافت خدمات درمانی مراجعه نکردهاند.
دکتر آرش علایی که پژوهشهای گستردهای در رابطه با ایدز انجام داه است و سالهای طولانی در این عرصه فعال بوده است پیشتر در گفتوگو با صدای آمریکا توضیح داد که مطالعات متعددی نشان داده است که شمار مبتلایان به اچآیوی در ایران، بین ۹۵ هزار تا ۱۲۰ هزار نفر است و آمار رسمی، تنها نیمی از این ارقام را بازتاب میدهد.
مینو محرز، رئیس پیشین مرکز تحقیقات ایدز، نیز اذعان کرده است که آمار واقعی مبتلایان به ایدز سه تا چهار برابر آمار دولتی است.
آرش علایی میگوید در ایران، «سد قانونی» بزرگی وجود دارد و مردم به ویژه زنان به خاطر انگ اجتماعی و قانونی موجود برای تست اقدام نمیکنند و با این موضوع راحت نیستند.
او تأکید کرد که وزارت بهداشت جمهوری اسلامی، به گونهای ارقام را ارائه میدهد که «گمراهکننده» هستند.
دکتر علایی میگوید در حالی که قبلا دسترسی به کاندوم از طریق شبکههای بهداشتی رایگان بود، پس از ادامه سیاستهای علی خامنهای در رابطه با افزایش جمعیت و تصویب قانون «جوانی جمعیت» از دسترس خارج شد.
او گفت در شرایطی که روش عمده انتقال به رابطه جنسی محافظت نشده تغییر یافته است و باید از طریق رسانهها، روابط جنسی سالم را آموزش دهند، راههای پیشگیری را نیز محدود کردهاند و برنامههای تعویض سرنگ و درمان جایگزین نیز که «زمانی داشت خوب پیش میرفت» دیگر به صورت فعال پیگیری نمیشود.
اچآیوی همچنان یک مسئله مهم بهداشت عمومی جهانی محسوب میشود و تاکنون جان ۴۰.۴ میلیون نفر را در دنیا گرفته است.