نتایج تحقیق جدید دانشمندان کانادایی حاکی از آن است که وقوع آتشفشانی های عظیم و فوران خاکسترهای ناشی از آتشفشان و سوختن زغال سنگ و در نتیجه افزایش شدید گازهای گلخانه ئی عامل عظیم ترین پدیده انقراض تاریخ جهان بوده اند.
حدود ۲۵۰ میلیون سال پیش و پیش از عصر دایناسورها، پدیده «پرمیان» عامل انقراض ۹۵ درصد حیات دریایی و ۷۰ درصد موجودات زنده روزی زمین شد.
در شرایطی که دانشمندان برای سال های متمادی تصور می کردند فوران آتشفشان ها در سیبری، عامل اصلی انقراض در زمین بوده است، پژوهشگران دانشگاه کالگری بر یافتن شواهد معتبری برای تایید این نظریه مهر تایید زده اند.
استفان گراسبی، زمین شناس دانشگاه کالگری و محقق علمی مرکز «منابع طبیعی کانادا» می گوید او و همکارانش شواهدی از فوران آتشفشان و لایه های خاکستر زغال سنگ را در صخره های متعلق به دوران انقراض را در مناطق قطب شمال کانادا یافته اند.
دانشمندان همچنین خاکسترهای آتشفشان هایی را در مناطق شمالی روسیه یافته اند که فوران حجم عظیم خاکسترهای آن ها نشانه ای از آغاز یک پایان برای انواع بسیاری از گیاهان و حیوانات آن دوران بودند و این خاکسترها که مناطق اطراف را درنوردیدند هم اکنون در مناطق قطبی شمالگان کانادا پیدا شده اند.
آقای گراسبی می گوید:« فوران این آتشفشان ها که از طریق سوختن زغال سنگ، آتش سوزی های گسترده پدید آورده بودند و در سطح زمین و دریا گازهای بسیار سمی منتشر می کردند، دوران بسیار دشوار و تلخی برای زمین بود و بزرگترین و بدترین انقراض تاریخ کره زمین را رقم زد.»
پس از این انقراض عظیم، ۵ میلیون سال طول کشید تا سیاره زمین بتواند خود را احیا کند و اشکال متکامل تری از حیات پدید بیایند.
دانشمندان کانادایی معتقدند فوران متوالی و زنجیروار آتشفشان های لایه های رسوبی سنگ رس و زغال سنگ سرزمین های سیبری عامل نابودی و انقراض بیش از هفتاد درصد از موجودات مهره دار خشکی و ۹۶ درصد از موجودات آبزی حیات دریایی شدند.
این پژوهشگران دریافته اند که فوران خاکستر آتشفشان های مرگبار منطقه سیبری روسیه در یک دوره چندین میلیون ساله، نقطه عطف آغاز انقراض حیات روی سیاره زمین بودند و مواد مذاب زیرزمینی که حدود ۵۰۰ تا ۷۵۰ هزار سال پیش از انقراض «پرمیان» شکل گرفته بودند و به حالت انفجاری درآمده بودند، در نهایت با لایه های زغال سنگ زیر بستر سنگی منطقه سیبری برخورد کردند، پوسته زمین را شکافتند و ابری از خاکستر و گازهای معلق را همچون قارچ های انفجاری غول آسایی با لایه استراتوسفر زمین برخورد کرد و به صورت بارانی از خاکستر مسموم به زمین بارید.
محققان کانادایی معتقدند بارش این باران های اسیدی که حاوی ۳ تریلیون تن کربن و گازهای هالوژن ناشی از فوران خاکسترهای آتشفشانی هستند، عامل اصلی ایجاد شکاف های عمیق در لایه ازن جو و انقراض بخش عظیمی از گونه های حیاتی سیاره زمین بوده است.
نتایج این پژوهش جدید در شماره روز ۲۴ ژانویه نشریه علمی « Nature Geoscience » منتشر شد ه است.