روز یکشنبه «سوپربال» یا فینال فوتبال آمریکایی در شهر آتلانتا، ایالت جورجیا برگزار می شود. رویدادی که با میلیونها تماشاگر، پر بیننده ترین رخداد ورزشی سال در آمریکا است.
رقابت نهایی دو تیم برتر فوتبال آمریکایی هر سال در شهری متفاوت برگزار می شود. شهری که تیمی در لیگ ملی فوتبال حرفه ای آمریکا دارد. اهمیت و حساسیت این رقابت، ریشه نام آن است؛ «سوپربال».
بازی امسال، یکشنبه پیشرو در آتلانتا بین دو تیم نیوانگلند پاتریوتز (New England Patriots) و لس آنجلس رمز (Los Angeles Rams) برگزار خواهد شد.
سوپربال از سالهای دور همواره در روز یکشنبه برگزار شده است. روز انجام این بازی به نام «یکشنبه سوپربال» شهرت یافته، که دومین روز رکورد شکن مصرف غذا در آمریکا پس از روز عید شکرگزاری است.
یکشنبه سوپربال، نخستین یکشنبه ماه فوریه است.
این مسابقه فوتبال آمریکایی، نه تنها در حوزه ورزش بلکه به لحاظ اجتماعی، اقتصادی و هنری نیز اهمیت دارد.
یکشنبه سوپربال شاهد بیشترین میزان گردهمآییهای دوستانه و مهمانیهای خانوادگی در خانهها- معمولاً خانه کسی که بزرگترین تلویزیون را دارد- و همچنین در بارها و رستورانها است.
در این روز مصرف مشروبات الکلی و بویژه آبجو نیز خیلی بالا است. بازی سوپربال در آمریکا پرتماشاگرترین رویداد ورزشی سال و در میان پربینندهترین رویدادهای جهان است.
هر سال، یکی از شبکه های شاخص تلویزیونی آمریکا، بازی را به نمایش میگذارد. یکی از چهار شبکه: ایبیسی ABC، سیبیاس CBS، فاکس FOX یا انبیسی NBC.
امسال سیبیاس بازی را به نمایش میگذارد و سال گذشته نیز شبکه انبیسی، نخستین شبکه عمده رادیو تلویزیونی آمریکا سوپربال را پخش کرد.
پیشینه
شاید برخی بیاندیشند که سیاست و ورزش به ندرت جمع می شوند اما اگر فکر تئودور روزولت» بیست و ششمین رئیس جمهوری ایالات متحده نبود، شاید سوپربالی درکار نبود.
در سال ۱۹۰۵، چهارمین سال دور نخست ریاست جمهوری روزولت، هجده بازیکن فوتبال آمریکایی به سبک آن دوران که بیشتر به بازی راگبی شبیه بود، طی بازی که از فرط خشونت بیشتر شبیه میدان نبرد بود تا ورزش یا سرگرمی، جان باختند.
کشته شدن شمار زیادی از بازیکنان این ورزش، رئیس جمهوری وقت آمریکا را بر آن داشت که به سبب آنچه خود «علاقه وافر به فوتبال آمریکایی و نجات آن» عنوان کرد، نشستی با محور فوتبال در کاخ سفید تشکیل دهد و از تعدادی از کارشناسان و مربیان شاخص فوتبال و چند استاد دانشگاههای معتبر کشور برای شرکت در آن نشست دعوت کند.
همفکری صاحبنظران فوتبال در این نشست، به کوشش آنها برای وضع و اعمال فهرستی از قوانین برای این بازی انجامید تا از صیانت از جان و سلامت بازیکنان، اطمینان خاطر حاصل شود.
درپی تحولی که در قوانین بازی فوتبال آمریکایی رخ داد و به دنبال سالها تجربه بازی، نخستین رقابت رسمی سوپربال به شکل امروزی آن، در ژانویه ۱۹۶۷ -پنجاه و دو سال پیش- برگزار شد.
اجرای زنده موسیقی سوپربال
یکی از مهمترین بخش های سوپربال، اجرای موسیقی آن است.
دو بخش دارد: پیش از آغاز بازی، یکی از خوانندگان مطرح آمریکا سرود ملی ایالات متحده را می خواند. در بین دو نیمه نیز خواننده یا گروهی اجرای موسیقی و رقص دارند که معمولا نیم ساعت طول می کشد (برخلاف بین نیمه بقیه بازی ها که ۱۵ دقیقه است).
کمیسیون لیگ ملی فوتبال حرفه ای آمریکا خواننده یا گروه های موسیقی را برای اجرای پیش از بازی و همچنین اجرای زنده موسیقی در نیمه بازی برمی گزیند.
این هنرمندان برای اجرایشان یک دلار هم دریافت نمیکنند و افتخار و اعتبار روی صحنه رفتن در مهمترین رویداد اجتماعی سال برایشان مهمتر است و تعدادی بلیت تماشای بازی را هم دریافت می کنند. خوانندگانی چون مایکل جکسون، ماریا کری و لیدی گاگا از جمله اجرا کنندگان برنامه در میان نیمه سوپربال بوده اند.
انتخاب هنرمندان نیمه بازی معمولا پر حرف و حدیث و پرحاشیه است. بعضی تا آنجا پیش می روند که علناً می گویند خوانندگان به لیگ ملی فوتبال آمریکا رشوه می دهند تا انتخاب شوند. اتهامی که بسیاری از جمله خود نهاد انتخاب کننده، آن را نفی می کنند.
امسال سرود ملی بازی سوپربال را «گلادیس نایت» میخواند و مارون۵ گروه پاپ راک پرآوازه آمریکایی، با همرایی دو رپر؛ تراویس اسکات و بیگ بوی، موسیقی نیمه بازی را اجرا میکنند.
معمولاً خوانندگان نیمه بازی، هنگام خواندن تنها لب می زنند. کوریوگرافی یا طراحی رقص که معمولا همراه با حرکات آکروباتیک و نمایشی است، اهمیت خاصی دارد و معمولا از هنرمندان نامی و موفق جوانتر برای اجرای نیمه بازی دعوت می شود.
هزینه دکور، لباس، ایاب و ذهاب و خوراک هنرمندان شرکت کننده در سوپربال را لیگ ملی فوتبال حرفه ای آمریکا تأمین می کند.
آگهیهایی با هزینههای نجومی
یکی از بخش های مهم دیگر، آگهی های متنوع و جالب تبلیغاتی سوپربال است. شرکت ها رقابت شدیدی دارند و اساسا برخی از آنها آگهی ویژه ای برای آن می سازند.
قیمت وقت آنتن برای نمایش تبلیغات تلویزیونی در زمان پخش سوپربال، سر به فلک میگذارد چرا که شمار تماشاگران این بازی بیش از یکصد میلیون برآورد می شود.
شبکه تلویزیونی سیبیاس آمریکا – که بازی امسال را پخش میکند- می گوید بازی امسال پربیننده ترین برنامه تلویزیونی شناخته خواهد شد و آگهی دهندگان برای هر سی ثانیه زمان آنتن تلویزیون برای پخش تبلیغاتشان به طور متوسط ۵.۲۵ میلیون دلار پرداخت خواهند کرد، که حدود ۱۷۵ هزار دلار در ثانیه میشود.
این آگهیها اختصاصاً برای بازی سوپربال ساخته میشوند و تنها یک بار در سال به نمایش در میآیند، اما پیش و پس از بازی روز یکشنبه، این آگهیها روی اینترنت قرار میگیرند و مخاطبان بسیاری را جلب می کنند.
رقابت فشرده میان شرکتهای بزرگ برای تولید جذابترین آگهی، از مختصات دیگر سوپربال است. بهترین آگهی را رأی مردم و شمار تماشاگران آن تعیین میکنند، هر چند برنده قطعی برای این رقابت در کار نیست.
اغلب کارخانهها و مراکز گوناگون تولید و عرضه کالا و خدمات، عملاً بیشترین تلاش خود را مصروف تولید آگهی مخصوص سوپربال می کنند، از این رو است که عمده خلاقیت بخش بازاریابی این مراکز، در این زمان از سال نمود می یابد.
یکی از نمونههای هزینه کلان آگهی، مبلغ پانزده میلیون دلاری بود که شرکت تولید کننده پودر رختشویی تاید در سوپربال سال گذشته خرج خرید چهار تبلیغ کرد.
بسیاری از تماشاگران سوپربال که هوادار تیم خاصی نیستند یا حتی به دنبال کردن بازی نیز چندان علاقه ای نشان نمی دهند، تنها به عشق تماشای آگهیهای جذاب آن پای تلویزیون می نشینند.
فرجام کار: هر که خربزه خورد، پای لرزش نشیند
سرانجام توجه و علاقه وافر به تماشای مسابقه سوپربال، گاهی عفونت مثانه است. تازهترین یافتههای شماری از مراکز درمانی آمریکا حاکی است که از عواقب پدیده سوپربال، مراجعه شهروندان به مراکز پزشکی است که از ناراحتی ناشی از عفونت مثانه شکایت دارند.
سبب این مشکل، از سوی پزشکانی که آن را بررسی کرده اند، پرهیز بینندگان مشتاق و هیجان زده از رفتن به دستشویی و تخلیه مثانه عنوان شده است. این معضل، در جذابیت آگهیها ریشه دارد؛ به همین سادگی.
طی برنامههای عادی تلویزیونی، اغلب بینندگان در زمان پخش آگهی به دستشویی سری می زنند، اما آگهیهای گیرا و چشم نوازی که در طول مسابقه سوپربال پخش می شود بینندگان را مسحور می کند و آنها را از دستشویی رفتن باز میدارد. این از سویی و نوشیدن نوشیدنیهایی همچون آبجو از سوی دیگر، دلیل بروز ناراحتی مثانه در میان شماری از دوستداران سوپربال است.
یادتان نرود، یک بازی فوتبال آمریکایی بین سه تا چهارساعت طول می کشد؛ لابد خوردن خربزه تماشای رقابت و تبلیغات، به تحمل لرز عفونت بدن می ارزد!
