کنگره آمریکا شاهد حضور کارشناسانی برای بررسی توافق اتمی ایران در دو کمیته سنا بود.
سناتور جان مک کین، رئیس کمیته نیروهای مسلح مجلس سنای آمریکا در جلسه استماع نظرات مقامات سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، (سیا) و وزارت خانه های خارجه آمریکا و دفاع درباره توافق جامع اتمی گفت: ایران نه تنها چالش نظامی تلقی می شود بلکه چالش ژئوپلتیک نیز به حساب می آید.
او گفت: «ماموران نظامی و امنیتی ایران در کشورهای عراق، سوریه، لبنان، یمن، بحرین، غزه فعالیت می کنند. ایران تمامی این اقدامات مخرب در منطقه را تحت تحریم انجام داد و حالا با برداشته شدن تحریم ها حدود ۶۰ میلیارد دلار به این کشور سرازیر خواهد شد که توسط سپاه پاسداران و گروه های نیابتی ایران در منطقه هزینه خواهد شد. همچنین محدودیت های تسلیحاتی و موشکی ناکافی است.»
در این نشست مایکل هیدن، رئیس سابق سیا گفت که ایران هم اکنون با وضعیت اقتصادی ضعیف و در انزوا، در حال حمایت از گروه های نیابتی خود با هدف بی ثبات کردن منطقه است.
همچنین صبح روز سه شنبه، سه کارشناس از ۳ مرکز تحقيقات علمی معتبر در شهر واشنگتن در کميتۀ روابط خارجی سنا حاضر شدند تا از نظر کارشناسی به پرسش های اعضای کميته در زمينه بازرسی هايی که در چهارچوب توافق جامع هسته ای ايران قرار است از سايت های اتمی ايران انجام شود، و چگونگی ملزم ساختن ايران به رعايت پيمان منع گسترش تسليحات غير کشتار جمعی پاسخ دهند.
اين کارشناسان، ديويد آلبرايت، بنيانگذار و رئيس انستيتوی مطالعات علمی و امنيتی واشنگتن دی سی، رابرت جوزف، پژوهشگر ارشد انستيتوی سياست اجتماعی و گری سیمور، مدير عامل مرکز علمی و روابط بين الملل بلفر در بخش تحقيقات دانشگاه هاروارد و کمبريج بودند.
ديويد آلبرايت و رابرت جوزف، در اظهارات خود به نقاط ضعف توافقنامه نهايی ايران اشاره کردند و يکی از ايرادات آنها اين بود که در توافقنامه پيش بينی نشده است که رويکرد احتمالی در صورت ادامه ابعاد نظامی فعاليت اتمی ايران تا زمان به اجرا در آمدن توافق هسته ای چه خواهد بود و اين امر می تواند تأثير منفی داشته باشد.
رابرت جوزف، تأکيد کرد که اين پيش بينی بايد هم اکنون صورت بگيرد تا روشن کند که آمريکا در موضع خود نسبت به جلوگيری از ادامه نظامی بودن فعاليت های اتمی ايران مصمم است.
اما گری سيمور از دانشگاه هاروارد گفت بدون توجه به فضای کنونی و به دور از جانبداری های سياسی به اين نتيجه رسيده اند که توافقنامه هسته ای ايران نقاط قوت بسياری دارد.
او گفت «ما به ۳ جمعبندی اساسی رسيديم. نخست اينکه اگر توافقنامه به اجرا در آيد تا ۱۰ – ۱۵ سال بطور مؤثر می تواند ايران را از توليد و ساخت مواد قابل استفاده در سلاح هسته ای در سايت های اعلام شده اش باز دارد. اين ارزيابی بر اساس محدوديت های فيزيکی و ميزان ذخاير هسته ای موجود در سايت های اراک، فردو و اصفهان ... و همچنين بازرسی ها و نظارت هايی که قرار است بر سايت های اعلام شده ايران اعمال شود، صورت گرفته است. اين توافقنامه می تواند و قادر است بلافاصله هر گونه حرکت مشکوک يا تقلب را شناسايی کندو راه ايران را در توليد مواد لازم در ساخت سلاح هسته ای ببندد.»
اما رابرت جوزف افزود در مطالعاتشان بر روی توافقنامه هسته ای به ۵ نکته مخدوش دست يافته اند که بايد تصحيح شود، از جمله اينکه توافقنامه توانايی لازم در راستی آزمايی يا کشف تقلب از سوی دولت ايران را ندارد و توافق در محدود کردن قابليت موشک های باليستيک ايران، ضعيف است و پيامدهای استراتژيک آن با سرازير شدن ميلياردها دلار به جيب حکومت ايران به تاخت و تاز بيشتر آن در منطقه می انجامد.