سخنرانی سالیانه رئیس جمهوری ایالات متحده در کنگره، با آن که به طور سنتی ارائه کارنامه یک ساله دولت در رابطه با امور داخلی و بین المللی است، ولی در خاورمیانه و جهان با انتظار زیاد روبرو شد، زیرا همگان بر این باور بودند که او خطوط کلی سیاست خارجی آینده خود را نیز به تصویر خواهد کشید.
مطالبی که دونالد ترامپ در سخنرانی خود در رابطه با اسرائیل و اورشلیم بیان کرد، با خرسندی بسیار در اسرائیل روبرو شد و روزنامه «ییسرائیل هَیوم» در تحلیل خود یادآور کرد که پرزیدنت ترامپ در عین حال که بر پایتخت بودن اورشلیم دوباره تاکید گذاشت،اشاره ای به چشم انداز صلح اسرائیلی – فلسطینی بیان نکرد – و این در حالی که در مبارزات انتخاباتی و بلافاصله پس از رسیدن به ریاست جمهوری، گفته بود که با بکارگیری شیوه های ابتکاری، رسیدن به این هدف را در مدتی کوتاه امکان پذیر خواهد ساخت.
در حالی که در برخی کشورهای عرب انتقادهایی از سخنان رئیس جمهوری، به ویژه در رابطه با اورشلیم بیان کردند، اکثریت سیاستمداران اسرائیلی و مردم کوچه و بازار از اظهارات قاطعانه پرزیدنت ترامپ ابراز خرسندی عمیق کردند .
وزیر سیاست های راهبردی اسرائیل گیلعاد اِردان، که وزارت امنیت داخلی را نیز به عهده دارد، سخنان پرزیدنت ترامپ را «یک نطق تاریخی در رابطه با اورشلیم» خواند و گفت: سخنان پرزیدنت ترامپ ثابت کرد که آبادی های اسرائیلی نشین در کرانه باختری و یا ساخت و ساز در آن آبادی ها نیست که موجب اخلال در روند صلح می شود، بلکه حزب الله و حماس و دیگر سازمان های تروریستی تحت فرمان ایران هستند که این روند را به بن بست می کشانند.
اردان گفت: سخنان پرزیدنت ترامپ بیانگر پشتیبانی کامل او از دولت و کشور اسرائیل است.
وزیر دانش و فنآوری، اوفیر اکونیس، گفت: توجه کردید که رئیس جمهوری آمریکا به طرح «دو کشور برای دو ملت» اشاره ای نکرد. اکونیس از شخصیت های برجسته حزب لیکود است که اکثر اعضای آن با برپایی کشور مستقل فلسطینی در کنار اسرائیل مخالفت می ورزند.
سیپی لیونی از رهبران ائتلاف سیاسی «اردوگاه صهیونیستی» که پیش از دولت نتانیاهو وزیر امور خارجه بوده و از مخالفان دولت کنونی است، در واکنش به سخنرانی پرزیدنت ترامپ گفت: از سخنان وی چنین برمی آید که نتانیاهو و محمود عباس را شرکای مناسبی برای انجام تلاش های صلح می داند و اکنون طرفین باید این شایستگی را به اثبات برسانند.
دکتر یورام اتینگر دیپلمات ارشد پیشین اسرائیل در ایالات متحده و یکی از تحلیلگران روابط اسرائیل و آمریکا، در مقاله خویش نوشت: گرچه بخش اعظم سخنرانی به امور داخلی ایالات متحده اختصاص داشت، ولی رئیس جمهوری به موضوع های مهم سیاست خارجی و امور امنیتی نیز پرداخت و از یک سو به دشمنان هشدار داد و از سوی دیگر به همگامی ایالات متحده با کشورهای دوست پرداخت.
از دیدگاه اتینگر، این نطق بیانگر قدرت و قاطعیتی بود که توان بازدارندگی ایالات متحده را در برابر دشمنان و دوستان افزایش می دهد. امروز، هم پیمانان ایالات متحده، خود را در جهان در امنیت بیشتری احساس می کنند و دشمنان آنان خود را در تنگنای دشوارتری می یابند.
نشریه «داوار ریشون» (سخن نخست) در اسرائیل به بخشی از سخنان پرزیدنت ترامپ پرداخت که در آن پشتیبانی کامل خود را از خیزش مردمی در ایران بیان داشت و رژیم آن کشور را «دیکتاتوری» نامید. این نشریه یادآور شد که از دیدگاه رئیس جمهوری ایالات متحده، حکومت کنونی ایران بزرگترین کانون حمایت از ترور محسوب می شود. ولی جالب آن که این بخش از سخنان او در داخل ایران و در برخی کشورهای دیگر با انتقاد و ابراز ناخرسندی زیاد روبرو شد.
این نشریه نوشت: بیشترین تاکید منتقدین سیاست های پرزیدنت ترامپ تاکید می کنند که برخلاف گفته های وی، جمهوری اسلامی مفاد برجام را نقض نکرده است و باطل کردن این توافق سودی به دنبال نخواهد داشت.
وبسایت خبری «آکتوالیک» نوشت که پرزیدنت ترامپ را باید کوروش دوم نامید. او در پشتیبانی از موجودیت اسرائیل، در واقع کورش عصر ما محسوب می شود.
شدیدترین واکنش های مخالفت آمیز نسبت به نطق پرزیدنت ترامپ، از جانب مقامات جمهوری اسلامی ایران و حزب الله لبنان و گروه حماس بیان شد.
شبکه تلویزیونی المیادین سخنان حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان را نقل کرد که گفت: جهان عرب و اسلام باید علیه این سخنرانی به یک "انتفاضه" جدید دست بزند.
نشریه مرکز پژوهشی سازمان اطلاعات اسرائیل (موساد) نیز آخرین شماره خود را به واکنش سران حکومت اسلامی ایران نسبت به نطق پرزیدنت ترامپ اختصاص داد و به تجزیه و تحلیل چون و چند آن پرداخت.
رسانه های کشورهای عرب چون اردن، مصر و عربستان، واکنش های ملایمی بیان کردند و یا به نقل بخش هایی از سخنان پرزیدنت ترامپ درباره موضوع های مختلف پرداختند.
نشریه «صدی البلد» نوشت: پرزیدنت ترامپ در نطق خود بر پشتیبانی قاطعانه خویش نسبت به خیزش مردم ایران تاکید گذاشت و پیکار ایرانیان برای رسیدن به آزادی ها را «دلاورانه» خواند.
نشریه «مصراوی» نوشت که بیشترین تاکید پرزیدنت ترامپ بر لزوم اتحاد و همبستگی بین اقشار مختلف مردم آمریکا بود.
روزنامه مصری «اخبار الیوم» نوشت که پرزیدنت ترامپ، در عین حال که ملت آمریکا را به اتحاد و همبستگی فرا خواند، در سخنرانی خود به پنج موضوع اساسی اشاره کرد که در زمینه مسائل اقتصادی، موضوع مهاجرین، بیمه بهداشتی، تساوی حقوق بانوان، دستاوردهای دولت یکساله او، و شماری دیگر از مسائل بود.
نشریه «البوابۀ» نیز این بخش از سخنرانی پرزیدنت ترامپ تاکید گذاشت که از دموکرات ها و جمهوریخواهان دعوت کرد برای آن که بتوانند به ملت خدمت کنند، بهتر است اختلافات خود را کنار گذارند.
