مقاله‌ای از فرانسین کیفر برای نشریه کریستین ساینس مانیتور
کنگره پس از بازگشت از تعطیلات تابستانی پرونده هسته ای ایران را در دست گرفته است و تردیدی نیست که مناظره ای به شدت حزبی و جناحی را شاهد خواهیم بود. اینک این پرسش مطرح است: چه بر سر «آن روزهای خوب گذشته» آمد وقتی موضع گیری های حزبی به نقل از آن ضرب المثل معروف در ساحل آمریکا متوقف می شد؟
تاریخ پژوهان می گویند عداوت انعکاس یافته در این مناظره خیلی غیرعادی نیست؛ اختلافات جدی در حوزه مسائل حزبی هم همینطور: بعضی دموکرات ها مشخصا یهودیان در کشاکش عمیقی در برابر توافق قرار دارند؛ توافقی که تحریم ها را در ازای محدودیت بر برنامه هسته ای ایران برمی دارد.
دان ریچی مورخ پیشین سنا در ایمیلی می نویسد: «این ضرب المثل که سیاست در مرزهای آبی متوقف می شود، ابتکار دوره جنگ سرد بود که از ۱۹۴۵ تا جنگ ویتنام دوام آورد».
به گفته دان ریچی این مفهوم ناشی از اعمال قدرت آمریکا در جنگ جهانی دوم بود، اما «تکبر و غرور» دولت های جانسون و نیکسون آن را از بین برد.
مورخان به معاهده های پیش و پس از این دوره اشاره می کنند که موجب درگیری های شدید میان رییس جمهوری و کنگره شد.
برای نمونه، وودرو ویلسون رییس جمهوری دموکرات آمریکا قویا از پیمان ورسای حمایت می کرد. پیمان ورسای رسما به نبرد علیه آلمان در جنگ جهانی اول پایان داد و هیات کشورها - سازمانی بین المللی با هدف حفظ صلح – را بنیان گذاشت. این پیمانی بود که او شخصا بر سر آن مذاکره کرده بود، اما در سنای تحت کنترل جمهوریخواهان به شکست انجامید.
محافظه کاران به شدت با معاهده کانال پاناما که توسط جیمی کارتر رییس جمهوری دموکرات تهیه شده بود و اختیار اداره کانال را به پاناما بازمی گرداند، مخالفت کردند. کارتر در نهایت موفق به جلب حمایت گروهی از جمهوریخواهان شد تا در سال ۱۹۷۸ آن را به تصویب برساند، اما ترکیب کنگره در آن دوره با دوره پیمان ورسای متفاوت بود.
جولین زلیزر مورخ دانشگاه پرینستون در یک تحلیل سیاسی از توافق هسته ای ایران برای «سی ان ان» می نویسد، جیمی کارتر، رییس جمهوری یک دوره ای آمریکا، «بهای سیاسی سنگینی» را برای تصویب پیمان نامه ها پرداخت: «محافظه کارانی چون رونالد ریگان از پیمان نامه ها به عنوان ابزاری برای ضعیف نشان دادن دموکرات ها در امور دفاعی و در جهت بسیج پایگاه اجتماعی شان بهره بردند».
توافق هسته ای ایران یک پیمان نامه نیست، اما توافقی در حوزه اختیارات قوه مجریه است که ایران با دولت اوباما و پنج قدرت دیگر جهان امضا کرده است. این امر چیزی از احتمال آتش بازی سیاسی بر آمده از آن کم نمی کند.
روسای جمهوری بعدی می توانند توافق را پاره کنند، همانطور که بیشتر کاندیداهای جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری چنین وعده داده اند. جولین زلیزر می نویسد: «این یعنی مشوق ها و مزایای حزبی و جناحی برای حمله به آن کماکان قوی خواهد بود».
برای نمونه، روز چهارشنبه سناتور تد کروز از ایالت تگزاس و دانالد ترامپ - هر دو در تلاش برای کسب نامزدی حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاست جمهوری- در گردهمایی در کنگره با عنوان «توافق هسته ای ایران را متوقف کنید» سخنرانی خواهند کرد. گلن بک، مجری تلویزیونی محافظه کار، هم به آن ها خواهد پیوست. کاخ سفید این گردهمایی را «تجمع حامیان جنگ» خوانده است؛ برچسبی که مخالفان را به خشم می آورد.
بعضی از این مخالفان دموکرات هستند.
سناتور چاک شومر از ایالت نیویورک، ارشدترین دموکرات یهودی سنا، فکر می کند توافق بسیار خطرآفرین است همان طور که سناتور بن کاردن از ایالت مریلند، دیگر یهودی دموکرات، چنین می اندیشد. سناتور شومر سومین مقام رهبری دموکرات ها در سنا است. سناتور کاردن عضو ارشد کمیته روابط خارجی مجلس سنا است.
سناتور کاردن چهارم سپتامبر در یادداشتی در واشنگتن پست نوشت: «این باید رایی بر اساس وجدان باشد نه آزمونی برای وفاداری حزبی یا تیزهوشی سیاسی».
اما دبی واسرمن شولتز رییس کمیته ملی حزب دموکرات، در گفتگویی با جیک تپر مجری سی ان ان، در روز یکشنبه گفت که پس از یک «روند تفکر برانگیز و مجادله درونی» تصمیم به حمایت از توافق گرفت: «هیچ چیز به عنوان یک یهودی برای من مهم تر از این نیست که از موجودیت اسراییل در دوره نسل ما اطمینان حاصل کنم؛ و من مطمئنم که روندی که من برای رسیدن به این تصمیم طی کردم نتیجه اش برقرار بودن ابدی اسراییل است».
شکاف در جامعه یهودیان آمریکا به عمق رسیده است.
سونیا اسلون یک فعال باسابقه دموکرات، در گردهمایی اخیر «مرکز جامعه یهودیان ویلمینگتون ایالت دلور» درباره اختلاف دیدگاه ها گفت: «من هرگز چنین اختلافی ندیده ام».
سونیا اسلون از یهودیان حامی توافق است. او به خاطر دارد که یکی از مخالفان انگشت و مشت اش را رو به صورت او تکان داده و نشانه می رفت در حالی که یک دوست قدیمی اش به او گفت: «من می دانم ما کجای این ماجرا ایستاده ایم و با هم موافق نیستیم اما من همچنان تو را دوست دارم».
در کنگره البته چنین فضایی حاکم نیست، اما بعضی قانونگذاران در هر دو جناح سیاسی در انتظار مسائل پس از پیروزی رییس جمهوری در این کشاکش بر سر توافق هسته ای ایران هستند، زیرا اوباما از آرای کافی برای جلوگیری از رد توافق در کنگره تحت کنترل جمهوریخواهان برخوردار است.
باید دید که آیا هر دو حزب در پی این مناقشه سیاسی گردهم خواهند آمد؛ امری که حمایت نظامی از اسراییل را تقویت کرده، به متحدان ما در منطقه کمک می کند و اجرای توافق علیه ایران را سفت و سخت خواهد کرد.
سخنان سناتور میچ مک کانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه در سنا، نشانه آشکار برخوردهای جناحی بالقوه است: «هر چند رییس جمهوری ممکن است بتواند با حمایت نصف و نیمه جناحی از سوی یک سوم یک مجلس کنگره وتوی خود را حفظ کند... اما تقویت نیروی دفاعی ما در خلیج فارس و ایستادن در برابر اقدامات ناگزیر ایران در زیر پا گذاشتن توافق نیازمند یک کنگره دو حزبی است».
مک کانل افزود: «از آن جایی که این یک پیمان نامه نیست می تواند و باید توسط رییس جمهوری جدید ما مورد بازبینی قرار گیرد».
روشن است که منظور او رییس جمهوری بعدی بود.
* برگردان فارسی این مقاله تنها برای آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.