مقاله ای در نشریه فارین پالیسی از مایکل اِلِمَن و مارک فیتزپتریک، کارشناس ارشد دفاع موشکی و مدیر اجرایی «انستیتو بین المللی مطالعات استراتژیک»
موضع کنونی ایالات متحده در برابر ایران بعید است به جذب شریک بین المللی دیگری غیر از آن ها که پیشتر در اردوگاه مخالفان ایران بوده اند، بیانجامد. اما رهبران اروپا در حالی که می کوشند توافق هسته ای ایران را نجات بدهند، باید در پی راه هایی برای رسیدگی به نگرانی های مشترک با واشنگتن باشند.
یک مساله کلیدی تهدید ذاتی بالقوه ناشی از برنامه موشک های بالیستیک ایران است: اگر ایران هر گاه تصمیم به تولید جنگ افزار هسته ای بگیرد، بعضی از موشک هایش که اکنون به کلاهک متعارف مسلح است، می تواند برای پرتاب کلاهک هسته ای تغییر کاربری پیدا کند.
یکی از دلایل خروج پرزیدنت ترامپ از توافق هسته ای ایران عدم وضع محدودیت بر برنامه موشکی ایران بود. با توجه به نقش محوری موشک ها در حس دفاعی و بازدارندگی ایران، دست کشیدن کامل تهران از برنامه موشکی ممکن نیست.
راه بهتری وجود دارد: دولت های نگران باید با محدود کردن شعاع پرتاب موشک های ایران به ۲ هزار کیلومتر، نگذارند ایران موشک های بالیستیک بین قاره ای بسازد.
ایران پیشتر خودش چنین محدودیتی را پذیرفته است ولی نشانه هایی نگران کننده از ساخت موشک های با برد بیشتر دیده می شود. از این رو یک توافق موشکی با یک مکانیزم راستی آزمایی و اجرا لازم است.
ایران هرگز نوشته ای در پذیرش چنین محدودیتی یا هر گونه بازرسی نخواهد داد، مگر این که چیزی در مقابل نصیب اش شود. به عنوان امتیاز می توان به ایران اجازه داد برنامه فضایی اش را با محدودیت های فنی و شفافیت های لازم برای پرهیز از سوء استفاده تسلیحاتی دنبال کند. در برنامه های ماهواره ای از فناوری هایی با مصرف دوگانه استفاده می شود، اما اتخاذ هشت تدبیر فنی و شفاف سازی این خطرد را قابل مدیریت می کند.
محدودیت های فنی برای به حداقل رساندن خطر ناشی از سیستم پرتاب فضایی در ایران می تواند به مذاکرات جاری با کره شمالی هم کمک کند.
محدود کردن برد موشک های ایران به ۲ هزار کیلومتر تهدید متوجه اسرائیل، عربستان سعودی، بحرین، امارات متحده عربی و دیگر همسایگان را از بین نمی برد. ایده آل این بود که ایران از همه موشک هایی که می تواند کلاهک ۵۰۰ کیلویی را تا ۳۰۰ کیلومتر حمل کند دست بکشد. هشت موشک از ۱۳ سیستم موشک های بالیستیک فعلی ایران از چنین استانداردی فراتر می رود.
باید واقع بین بود. ایران تا آن جا کوتاه نخواهد آمد، به خصوص که دشمنان منطقه ای اش مرتب نیروی هوایی خود را بهبود بخشیده و قابلیت های موشکی شان را ارتقاء می دهند. با تشخیص این واقعیت که ایران هرگز از تمام موشک هایش دست نخواهد کشید، مهم است که بر خطرناک ترین سیستم های موشکی ایران تمرکز کرد: موشک هایی که می تواند در پرتاب جنگ افزار هسته ای مورد استفاده قرار بگیرد.
مایه تاسف است که پیشنهادهای خلاقانه و فنی برای محدود کردن ساخت موشک های بالیستیک زودتر به ایران و کره شمالی ارائه نشده بود. با این وجود، هنوز خیلی دیر نشده است؛ و این به شکلی فزاینده امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.
* برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.
