مقاله‌ای از الساندرو برونو در وبسایت «پرافیت کانفیدنشال»
ابتدای سال جاری میلادی بعضی تحلیلگران اعتقاد داشتند که شرکت بوئینگ به دلیل کاهش میزان تولید هواپیمای «بوئینگ ۷۸۷» بدترین عملکرد را در بازار سهام «داوجونز» خواهد داشت.
در سه ماهه اول سال جاری میلادی ارزش سهام بوئینگ ۱۲ درصد سقوط کرد؛ اما طی چند هفته گذشته سهام آن آهسته و به تدریج جایگاه خود را در بازار دوباره به دست آورده است. سهام بوئینگ که از آغاز سال تا کنون بیش از ۵ درصد افت کرده بود طی سه ماه اخیر ۲۶/۴ درصد از این افت را جبران کرد.
وقتی شرکت فرانسوی «ایرباس» از امضای قراردادی ۲۵ میلیارد دلاری با «ایران ایر» خبر داد، این پرسش مطرح شد که آیا «بوئینگ» هم می تواند برای نوسازی خطوط هوایی ایران قرارداد مشابهی منعقد کند.
زیاد طول نکشید که خبر قرارداد ۱۷ میلیارد دلاری ایران با بوئینگ منتشر شد. مخالفان این قرارداد در کنگره برای جلوگیری از تحقق این معامله تلاش های ناموفقی داشتند. دولت اوباما اخیرا با صدور مجوزی برای ایرباس و بوئینگ امکان عمل به قرارداد فروش هواپیماهای مسافری به ایران را فراهم کرد. ایرباس به دلیل استفاده از قطعات ساخت آمریکا از جمله در موتور جت نیاز به مجوز ایالات متحده داشت.
عقد این قرارداد یکی از دلایل عمده افزایش ارزش سهام بوئینگ در هفته های اخیر بوده است. بوئینگ می تواند طی سال های پیش رو بیش از ۲۰۰ هواپیما به ایران تحویل بدهد. نزدیک به ۸۰ درصد هواپیماهای ایران مستعمل و زمین گیر شده و نیاز به قطعات آمریکایی دارند.
به دلیل اهمیت کنترل دسترسی ایران به فناوری های حساس، بوئینگ و ایرباس باید عملا برای تک تک هواپیماهایی که به ایران تحویل می دهند مجوز بگیرند.
ایران در رویای رقابت با «گلف ایر»، «اتحاد ایرویز»، «قطر ایرویز»، و «گروه امارات» و بدل شدن به قطب پروازهای تجاری در خاورمیانه چون «ترکیش ایرلانیز» است. فرانسوی ها پیشتر با ایران برای نوسازی فرودگاه تهران قراردادی امضا کرده اند.
تخمین زده می شود که ایران طی ۱۰ تا ۲۰ سال آینده به ۴۰۰ تا ۵۰۰ هواپیما نیاز داشته باشد.
* برگردان فارسی این مقاله تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.
