یک گروه حقوق بشری سازمان ملل متحد با صدور بیانیه ای با واژگانی محکم از ایران خواسته است پژوهشگر آمریکایی را که دو سال پیش هنگام انجام تحقیقات تاریخی زندانی شد، به فوریت آزاد کند.
به گزارش نیویورک تایمز، «کار گروه بازداشت های خودسرانه» سازمان ملل متحد در این اظهار نظر می گوید «شیو وانگ» فارغ التحصیل دانشگاه پرینستون، به غلط به جاسوسی متهم، پنهانی محاکمه و زندانی شده است.
در این بیانیه که تاریخ آن ۲۳ اوت است، گفته می شود: «این کارگروه از دولت جمهوری اسلامی ایران می خواهد بدون تاخیر گام های لازم برای تصحیح وضعیت آقای وانگ را برداشته و آن را با هنجارهای بین المللی مرتبط انطباق دهد.»
سازمان ملل متحد این یادداشت را رسما منتشر نکرده است، اما دانشگاه پرینستون خلاصه ای از آن را به همراه تقاضای رسمی دانشگاه پرینستون و همسر آقای وانگ بر روی وبسایت اش گذاشته است.
اظهارنظر سازمان ملل متحد در این باره برای ایران لازم الاجرا نیست، اما قوه قضاییه غیرشفاف ایران را که هرگز شواهدی درباره علت بازداشت آقای وانگ ارائه نکرده است، زیر ذره بین می گذارد.
آقای وانگ یکی از دست کم چهار شهروند آمریکایی است که توسط مقام های ایران بازداشت شده اند.
شی یو وانگ سال ۲۰۱۶ برای تحقیق درباره تز دکترایش با اجازه دولتی به ایران رفت. او هنگام مرور اسناد در دسترس عموم از قرن نوزدهم و بیستم در آرشیو ملی ایران در اوت ۲۰۱۶ دستگیر و به زندان اوین منتقل شد و در دادگاهی پشت درهای بسته حکم ۱۰ سال زندان دریافت کرد.
مقام های دانشگاه پرینستون که ماجرای مخمصه آقای وانگ را حدود یک سال به امید آزادی بی سر و صدای او با رسانه ها در میان نگذاشتند، در ژوییه ۲۰۱۷ از محکومیت او به جاسوسی خبر دادند.
مقام های آمریکایی، پرینستون، خانواده وانگ و حامیان او همگی اتهامات ایران را رد کرده اند و آن ها را بی پایه و با انگیزه های سیاسی توصیف کرده اند.
بر مبنای یادداشت سازمان ملل متحد، ایران نه نشان داده است آقای وانگ چگونه جاسوسی کرده است و نه این که چگونه مجوز قانونی دسترسی او به «آرشیو تاریخی دوره حکمرانی بیش از یکصد سال پیش می تواند اقدام به براندازی حکومت ایران تلقی شود».
دانشگاه پرینستون همچنین بیانیه ای از هوآ کیو، همسر شی یو وانگ، منتشر کرده است که در آن می گوید: «او جاسوس نیست بلکه یک زبان شناس، یک مورخ عاشق فرهنگ ایران، همسری وفادار و پدری با محبت است.»
هوآ کیو ضمن تاکید بر اهمیت فشار ناشی از بیانیه سازمان ملل متحد بر ایران می گوید این واژگان به خودی خود موجب بازگشت همسرش نمی شود.
حبس آقای وانگ در سرد شدن تبادلات فرهنگی و دانشگاهی میان ایران و ایالات متحده موثر بوده است.
هفته گذشته «انجمن مطالعات خاورمیانه آمریکای شمالی» در نامه ای به رهبر جمهوری اسلامی خواستار آزادی آقای وانگ و ادامه فعالیت های مهم آکادمیک او شد.