روزنامه حریت چاپ ترکیه در مقاله ای تحت عنوان «ترکیه نیاز دارد به بی طرفی فعال بازگردد» می نویسد بحران فعلی در اوکراین ظاهرأ اخبار سوریه را به حاشیه رانده، تا آنجا که بشار اسد ادعا می کند موج طوفان را به نفع خود تغییر داده است.
به نوشته این روزنامه اما جای تردید است که اسد سرانجام پیروز شود. دولت سوریه شاید کنترل شهرها را به دست گیرد، اما بسیار نامحتمل است که بتواند مانع حملات تروریستی شبیه آنچه که اغلب در عراق روی می دهد را بگیرد.
این ها خبرهای بدی برای ترکیه است؛ نه فقط به دلیل تأثیر فعالیتهای تروریستی سوریه بر ترکیه ، بلکه به خاطر این که چهره ترکیه را خدشه دار می کند. زیرا با وجود تکذیب ترکیه، این حس وجود دارد که آنکارا از گروه های جهادی در سوریه حمایت می کند و مهم نیست که این نقش چگونه توجیه می شود.
ترکیه باید هر کار ممکنی را انجام دهد تا این اطمینان حاصل شود با نیروهای القاعده در سوریه هیچ همکاری پنهانی ندارد. هر چه در این امر تعلل شود، این تصور بیشتر قوت می گیرد و بیش از پیش به اعتبار ترکیه لطمه می زند.
در همین حال، در پی افزایش تشنج بین بازیگران اصلی کنفرانس ژنو در باره سوریه، یعنی ایالات متحده آمریکا و روسیه، طرح های کنفرانس ژنو در حال حاضر به کنار گذاشته شده، و به نظر نمی آید که در آینده ای نزدیک هم احیا شوند.
به عبارت دیگر، تلاش های دیپلماتیک برای رفع بحران سوریه از بین خواهند رفت، مگر آنکه گروهی از کشورها بتوانند با ایده هایی نوین آنها را دوباره احیا کرده و به جریان بیاندازند.
برای رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، نیز باید روشن شده باشد که خواسته های شخصی او در شرایط کنونی در مورد سوریه به حقیقت نخواهند پیوست.
آقای اردوغان باید اعتراف کند که درقبال بحران سوریه بطور جدی اشتباه محاسبه کرده و باید به وزیر خارجه اش، داوود اوغلو، اختیار دهد که نقشه راه تازه ای برای رویاروئی با شرایط سوریه ارائه دهد. مشورت با ایران، نقطه آغاز مناسبی خواهد بود.
تهران و آنکارا، هر کدام یک طرف درگیر در بحران داخلی سوریه را حمایت می کنند. ایران از رژیم اسد، و ترکیه از مخالفین او حمایت می کنند. ادامه بحران در سوریه در دراز مدت برای هر دو کشور زیان بار خواهد بود و شواهد کافی وجود دارد که آنها این موضوع را درک کنند.
ترکیه همچنین می تواند نقشی سازنده در کاهش تنش بین ایران و عربستان سعودی بازی کند. بسیاری بر این باورند که تهران و ریاض در یک جنگ نیابتی، از طریق عوامل خارجی تحت نفوذ خود، برای توسعه نفوذشان در خاورمیانه در مقابل هم قرار گرفته اند.
ترکیه همچنین باید عربستان را قانع کند که با توجه به وضعیت موازنه قدرت در منطقه، پایان موفقیت آمیزی در انتظارش نیست. اگر ترکیه بتواند همه این کار ها را انجام دهد، به عنوان یک میانجی صلح، مورد تحسین جامعه جهانی قرار خواهد گرفت.
روشن است که ترکیه باید یک موضع بی طرفی فعال و تمام عیار را اتخاذ کند، حتی پیش از در نظر گرفتن توانائی هایش برای ایفای چنین نقشی. همچنین کاملأ واضح است که برای دولت اردوغان بسیار دشوار است که موضع خود را تغییر دهد و یک رویکردی مثبت، نه فقط در عرصه سیاست خارجی، بلکه در راستای کاهش تنش های داخلی، را اتخاذ کند.
موفقیت در این زمینه ها، معیاری برای سنجش جایگاه اردوغان در تاریخ و داوری درباره شیوه رهبری او خواهد بود نه صندوق آراء پیروزی!
به نوشته این روزنامه اما جای تردید است که اسد سرانجام پیروز شود. دولت سوریه شاید کنترل شهرها را به دست گیرد، اما بسیار نامحتمل است که بتواند مانع حملات تروریستی شبیه آنچه که اغلب در عراق روی می دهد را بگیرد.
این ها خبرهای بدی برای ترکیه است؛ نه فقط به دلیل تأثیر فعالیتهای تروریستی سوریه بر ترکیه ، بلکه به خاطر این که چهره ترکیه را خدشه دار می کند. زیرا با وجود تکذیب ترکیه، این حس وجود دارد که آنکارا از گروه های جهادی در سوریه حمایت می کند و مهم نیست که این نقش چگونه توجیه می شود.
ترکیه باید هر کار ممکنی را انجام دهد تا این اطمینان حاصل شود با نیروهای القاعده در سوریه هیچ همکاری پنهانی ندارد. هر چه در این امر تعلل شود، این تصور بیشتر قوت می گیرد و بیش از پیش به اعتبار ترکیه لطمه می زند.
در همین حال، در پی افزایش تشنج بین بازیگران اصلی کنفرانس ژنو در باره سوریه، یعنی ایالات متحده آمریکا و روسیه، طرح های کنفرانس ژنو در حال حاضر به کنار گذاشته شده، و به نظر نمی آید که در آینده ای نزدیک هم احیا شوند.
به عبارت دیگر، تلاش های دیپلماتیک برای رفع بحران سوریه از بین خواهند رفت، مگر آنکه گروهی از کشورها بتوانند با ایده هایی نوین آنها را دوباره احیا کرده و به جریان بیاندازند.
برای رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، نیز باید روشن شده باشد که خواسته های شخصی او در شرایط کنونی در مورد سوریه به حقیقت نخواهند پیوست.
آقای اردوغان باید اعتراف کند که درقبال بحران سوریه بطور جدی اشتباه محاسبه کرده و باید به وزیر خارجه اش، داوود اوغلو، اختیار دهد که نقشه راه تازه ای برای رویاروئی با شرایط سوریه ارائه دهد. مشورت با ایران، نقطه آغاز مناسبی خواهد بود.
تهران و آنکارا، هر کدام یک طرف درگیر در بحران داخلی سوریه را حمایت می کنند. ایران از رژیم اسد، و ترکیه از مخالفین او حمایت می کنند. ادامه بحران در سوریه در دراز مدت برای هر دو کشور زیان بار خواهد بود و شواهد کافی وجود دارد که آنها این موضوع را درک کنند.
ترکیه همچنین می تواند نقشی سازنده در کاهش تنش بین ایران و عربستان سعودی بازی کند. بسیاری بر این باورند که تهران و ریاض در یک جنگ نیابتی، از طریق عوامل خارجی تحت نفوذ خود، برای توسعه نفوذشان در خاورمیانه در مقابل هم قرار گرفته اند.
ترکیه همچنین باید عربستان را قانع کند که با توجه به وضعیت موازنه قدرت در منطقه، پایان موفقیت آمیزی در انتظارش نیست. اگر ترکیه بتواند همه این کار ها را انجام دهد، به عنوان یک میانجی صلح، مورد تحسین جامعه جهانی قرار خواهد گرفت.
روشن است که ترکیه باید یک موضع بی طرفی فعال و تمام عیار را اتخاذ کند، حتی پیش از در نظر گرفتن توانائی هایش برای ایفای چنین نقشی. همچنین کاملأ واضح است که برای دولت اردوغان بسیار دشوار است که موضع خود را تغییر دهد و یک رویکردی مثبت، نه فقط در عرصه سیاست خارجی، بلکه در راستای کاهش تنش های داخلی، را اتخاذ کند.
موفقیت در این زمینه ها، معیاری برای سنجش جایگاه اردوغان در تاریخ و داوری درباره شیوه رهبری او خواهد بود نه صندوق آراء پیروزی!
