رسانه های کانادا اخیراً به بررسی چهره های موسس «مرکز مطالعات ایران شناسی» در تورنتو پرداخته اند.
مجله کانادایی مک لینزنوشته است سازمانی در تورنتو که خود را یک مرکز غیرسیاسی و غیر دولتی برای فرهنگ و مطالعه ایران نامیده است، با سرمایه سفارت جمهوری اسلامی ایران و توسط یک دیپلمات ایرانی با نفوذ تاسیس شده است.
بنا به گزارش مجله مک لینز، مرکز مطالعات ایران شناسی که درشمال شهر تورنتو و در منطقه ای که جمعیت بزرگی از ایرانیان مقیم این شهر متمرکز شده اند، در ژانویه سال ۲۰۰۸ تاسیس شده است.
مک لینز می افزاید: «فاضل لاریجانی، وابسته فرهنگی وقت سفارت جمهوری اسلامی ایران در اتاوا، یکی از سه مدیر این مرکز بوده است. فاضل، برادرعلی لاریجانی، رییس مجلس و آیت الله صادق لاریجانی، رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی ست.»
خبرنگار مک لینز به نقل از مهدی شاهرخی، یکی از کارمندان این مرکز می نویسد این نهاد ایرانی هنوز با سرمایه سفارت ایران در اتاوا اداره می شود، اما فعالیت های آن تحت کنترل سفارت قرار ندارد.
روزنامه کانادایی تورنتو استار نیز در مقاله روز چهارشنبه (۱۴ آوریل) خود نوشته است: «گروهی از چهره های دانشگاهی کانادا درصدد یافتن حقیقت درمورد چهره های سرمایه گذارمرکز مطالعات ایران شناسی در تورنتو هستند و از این که دولت اسلامی و غیردموکراتیک ایران سرمایه آن را فراهم کرده باشد، هراس دارند.»
در مقاله روزنامه تورنتواستار آمده است دراسناد تاسیس این مرکز در ژانویه سال ۲۰۰۸ نام فاضل لاریجانی، وابسته فرهنگی وقت سفارت ایران در اتاوا درمقام یکی از مدیران آن ذکر شده است و این درحالی ست که سفارت ایران در اتاوا به خبرنگار این روزنامه کانادایی گفته است که آقای لاریجانی به ایران بازگشته است.
این نشریه به نقل ازعلی مختاری، مشاورمهاجرت درمونترال کانادا، که نام وی نیز بعنوان یکی از مدیران این مرکز ذکر شده، می نویسد: «سمت من در مقام مدیرمرکز، فقط روی اسناد تاسیس آن ذکر شده بود. آقای لاریجانی چهره اصلی بود که وی را حدود سال های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ در ایران ملاقات کردم.»
آقای مختاری به خبرنگار تورنتواستار گفته است: «آرمان طبری پور، همسرلاریجانی و یکی دیگر از مدیران مرکز است. این مرکز یک پروژه فرهنگی ایرانی بود که هیچگاه به واقعیت بدل نشد. اگر هنوز این مرکز فعال است، (آن ها) درحال سوء استفاده از این نام هستند.»
پروفسور سعید رهنما، استاد علوم سیاسی دانشگاه یورک در تورنتو که یکی از هشت استاد دانشگاهی ست که نامه سرگشاده ای به این مرکز ارسال کرده و خواهان روشن شدن هویت اعضای موسس، سرمایه و ماهیت فعالیت های آن شده، به تورنتو استار گفته است: «این یک مرکز تقلبی ست و آن را برای مقاصد دیگری تاسیس کرده اند. دولت ایران از رشد فزاینده نهادهای دانشجویی ایرانی در دانشگاه های کانادا نگران است.»
خبرنگار روزنامه کانادایی تورنتو استار به دفتراین مرکز سر زده اما قادر نبوده درمورد فعالیت ها، اعضای هیات مدیره، تعداد و یا هویت اعضای موسس این مرکز از مریم دوستی، مدیر حاضر در این دفتر اطلاعاتی دریافت کند.
تورنتو استار می نویسد خانم دوستی از پاسخ به پرسشی پیرامون سرمایه گذار مرکز مطالعات ایران شناسی سرباز زده، اما در نهایت ادعا کرده است که افراد عضو جامعه ایرانی، اساتید بازنشسته دانشگاه های ایران و هنرمندان در این مرکز سرمایه گذاری کرده اند.
بنا به گزارش این نشریه کانادایی، ساختمان این مرکز که به نام فاضل لاریجانی ثبت شده، با پرداخت ۸۲۷ هزاردلار به صورت نقد خریداری شده و «هزینه برنامه ها، کارمندان و اجازه محل برای تدریس زبان فارسی، مبلغ بسیارسنگینی برای راه اندازی مرکزی ست که افراد سرشناس و با نفوذ جامعه ایرانی مقیم این شهر اطلاعات چندانی در مورد آن ندارند» .
مریم دوستی درگفتگو با تورنتو استار اذعان کرده است بخشی از سرمایه این مرکز با کمک سفارت جمهوری اسلامی در اتاوا فراهم شده اما (سفارت) کنترل این مرکز را در اختیار ندارد.
دکتر محمد توکلی، استاد دپارتمان مطالعات خاورمیانه و خاورنزدیک دانشگاه تورنتو به تورنتو استار گفته کاملاً روشن است که این مرکز به دولت ایران وابسته است و آن ها می خواهند دراین شهرحضور فعال داشته باشند.
دکتر توکلی به این نشریه کانادایی گفته است پس ازانتخابات ریاست جمهوری بحث برانگیز ایران درسال گذشته، دولت ایران سعی کرده است تا در بخش های با نفوذ جامعه ایرانی خارج از کشور نفوذ کند.
این استاد ایرانی دانشگاه تورنتو گفته است: « تورنتو شهر بسیار مهمی ست، چرا که افراد دانشگاهی، دانشجویان و تجار به این شهر سرازیر شده اند. آنچه که موجبات نگرانی مرا پدید آورده این است که آن ها (حکومت ایران) یک پروژه دولتی را با جنبه فرهنگی ارائه می کنند و هدف آن ها این است که ذهن افراد را از نو برنامه ریزی کنند.»
دراین مقاله تاکید شده است: «با وجودی که تارنمای این مرکز اهداف آن را تحقیق و پژوهش و کمک به دانشگاه ها برای برگزاری سمینارها و کارگاه های آموزشی مطرح کرده است، اما از فعالیت های آن سخنی به میان نرفته و آقای شاهرخی نیز نتوانست نمونه ای از این فعالیت ها را ارائه دهد.»
مجله مک لینز با اشاره به این امر که هویت افراد دست اندر کار در فعالیت های این مرکز مطالعات ایران شناسی روشن نیست، می نویسد : «هشت استاد سرشناس ایرانی در تورنتو، از جمله پروفسور رامین جهانبگلو با انتشار نامه سرگشاده ای فعالیت ها و انگیزه تاسیس این مرکز را مورد پرسش قرار دادند.»
مک لینز بخشی از نامه اساتید ایرانی دانشگاه های کانادا را منتشر کرده است: «هیچ یک از همکاران ما دست اندر کارفعالیت های این مرکز نیست. با این وجود، کارگزاران این مرکز مرتب با گروه های دانشجویی ایرانی تماس می گیرند و به آن ها وعده کمک می دهند و هزینه رویدادهای فرهنگی و یا کلاس های فارسی را می پردازند.»
اساتید ایرانی دانشگاه های تورنتو در ادامه نامه خود تاکید کرده اند: «ما خواهان انتشار اسامی اعضای موسس این مرکز هستیم و نام کارگزاران و مشاوران دست اندرکار در فعالیت های این مرکز باید همانگونه که در تارنمای «صنایع کانادا» منتشر می شود، اعلام شود و مهم تر ازهمه منابع سرمایه مالی این مرکز در داخل و خارج از کانادا باید افشا شود.»
در تارنمای مرکز مطالعات ایران شناسی تاکید شده است فعالیت های این مرکز غیرسیاسی، غیرحزبی ست که حمایت و یا مخالفت با هیچ حزب سیاسی در ایران و یا در کانادا، در سرفصل فعالیت های این نهاد قرار ندارد اما اسامی موسسان، مشاوران و کارمندان این مرکز ذکر نشده است.
گزارش رسانه های کانادا از چهره های موسس «مرکز مطالعات ایران شناسی» در تورنتو
