مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی به عنوان هشتمین رئیس جمهوری ایران از سوی آیت الله علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی برگزار شد. در این مراسم آقای خامنهای ضمن تمجید از رئیسی، خواستار تشکیل فوری دولت او شد.
در مراسم تنفیذ برخی مقامات سابق از جمله محمد خاتمی و محمود احمدی نژاد دو رئیس جمهوری پیش از حسن روحانی غائب بودند. اما در سکویی که آیت الله خامنهای روی آن حضور داشت، چهره هایی چون حسن روحانی رئیس جمهور سابق، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، احمد جنتی دبیر شورای نگهبان و رئیس مجلس خبرگان رهبری، غلامحسین محسنی اژه ای رئیس قوه قضائیه، و صادق لاریجانی رئیس مجمع تشخیص مصحلت نظام حضور داشتند.
آیت الله خامنهای در مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری، ابراهیم رئیسی را «عالم فرزانه و خستگیناپذیر و کارآزموده و مردمی» خطاب کرد و دستور داد ابراهیم رئیسی در انتخاب کابینه و مجلس در رای اعتماد شتاب به خرج دهند. آقای خامنهای در بخشی از سخنانش گفت: جابجایی مسئولیت معمولا در بسیاری از کشورها با کشمکش انجام میگیرد؛ اینجا در دوره های مختلف با آرامش و امنیت انجام گرفته؛ این موضوع هم نشانه عقلانیت حاکم بر کشور است و هم نشانه تنوع سیاسی.
پیش از سخنان رهبر جمهوری اسلامی نیز، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور دولت روحانی درباره انتخابات گزارش داد و گفت که مردم مشارکت قابل قبول ۴۸.۸ درصدی را رقم زدند.
انتخابات ریاست جمهوری ایران در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار شد که در آن ابراهیم رئیسی پیروز شد. حدود ششصد نفر برای انتخابات نامزد شدند اما شورای نگهبان تنها صلاحیت هفت نفر را تائید کرد. در میان رد صلاحیت شدگان، چهره هایی چون محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری پیشین و همچنین علی لاریجانی رئیس پیشین مجلس حضور داشتند.
برخی فعالان سیاسی و نهادهای ناظر این انتخابات را غیر رقابتی و ناعادلانه توصیف کردند. به گفته مقامات جمهوری اسلامی، در این انتخابات ۴۸ درصد واجدین شرایط در انتخابات شرکت کردند و حدود ۱۳ درصد آرا، باطله بود که به این ترتیب انتخابات ۱۴۰۰ پایینترین میزان مشارکت و بالاترین میزان رایهای باطله در تاریخ انتخابات ریاستجمهوری ایران بودهاست.
همچنین برخی تحلیلگران در گفتگو با صدای آمریکا، وقایعی چون بحران اقتصادی، فساد گستردهٔ مالی و اداری، افزایش برخورد و فشار بر فعالان سیاسی، سرکوب اعتراضات سراسری دی ۹۶ و آبان ۹۸ و سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی را دلیل کاهش میزان مشارکت دانستند.
به خاطر شیوع کرونا مراسم امسال محدود و با فاصله گذاری اجتماعی برگزار شد. رهبر جمهوری اسلامی در سخنان خود به بحرانهای کنونی ایران مثل مشکلات اقتصادی، شیوع کرونا و همچنین مذاکرات برای احیای برجام اشارهای نکرد.
ابراهیم رئیسی پس از دریافت حکم ریاست جمهوری از دست رهبر، از اینکه به دلیل کرونا نمی تواند دست آیت الله خامنه ای را ببوسد، ابراز تاسف کرد. پیشتر محمود احمدی نژاد در سال ۸۴ در هنگام دریافت حکم، دست خامنهای را بوسیده بود. آقای رئیسی در سخنانی که بعد از دریافت حکم ایراد کرد، از تورم در دولت روحانی انتنقاد کرد و همچنین با اشاره به پرونده هستهای گفت که «دنبال رفع تحریم ها خواهیم بود ولی سفره مردم را به بیگانگان گره نخواهم زد.»
این سیزدهمین بار است که حکم ریاست جمهوری رئیس جمهوری منتخب از سوی یکی از رهبران جمهوری اسلامی تنفیذ میشود. بعد از تنفیذ حکم، روز پنجشنبه ابراهیم رئیسی در مجلس شورای اسلامی در مراسم دیگری، مراسم سوگند را برگزار میکند و پس از مراسم تحلیف، او اعضای کابینه پیشنهادی را به مجلس شورای اسلامی برای کسب رای اعتماد معرفی خواهد کرد. از جمله مهمان مراسم تحلیف در مجلس، «انریکه مورا»، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا است. حضور او با انتقادهایی همراه شده است. وزارت خارجه اسرائیل در بیانیهای انتقاد کرد.
ابراهیم رئیسی در زمان کشتار مخالفان سیاسی جمهوری اسلامی در تابستان ۱۳۶۷ عضو «هیات مرگ» بود؛ هیات چهارنفره که درباره سرنوشت دهها زندانی سیاسی تصمیم گرفت و حکم اعدام آنها را صادر کرد. در سال ۹۶، وبسایت رسمی آیتالله منتظری، قائم مقام وقت رهبر جمهوری اسلامی در دهه شصت که در پی اختلاف با آیتالله خمینی بر سر اعدامهای سال ۶۷ برکنار شد، یک فایل صوتی ضبط شده در حوالی ۲۴ مرداد ۱۳۶۷ را منتشر کرد که اعدامهای آن سال را «بزرگترین جنایت جمهوری اسلامی» دانسته بود. او این سخنان را خطاب به اعضای هیات تصمیمگیرنده درباره زندانیان یا «هیات مرگ» گفته بود.
عفو بین الملل خواستار تعقیب قضایی ابراهیم رئیسی به دلیل مشارکت در این اعدام شده است.