خبرگزاریها گزارش کردند: یکی از دو ببر سیبری که قرار بود برای احیای نسل ببرهای مازندران به میانکاله فرستاده شوند، پس از چندین ماه اقامت اجباری در باغ وحش ارم تهران درگذشت.
تاکنون علت قطعی این مرگ روشن نشده؛ اما دکترمحمدباقر صدوق، معاون طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست ایران تایید کرد تا ۶۰٪ احتمال مرگ ناشی از بیماری مشمشه برای این ببر نر سیبری وجود دارد.
نگرانی از گسترش بیماری مشمشه باعث شد که به دستور مقامات محیط زیست باغ وحش ارم به مدت سه شبانه روز بسته شود.
اما امیر الهامی مدیر باغ وحش ارم تهران در تازه ترین خبر گفته است بیماری ایدز ویژه گربه سانان عامل مرگ ببر سیبری شده است. او افزود: هرچند مسئولان روس گفتند واکسن های لازم را به این ببرها زده اند؛ اما هیچگونه سندی در این باره ارائه نکردند.
خطر گسترش بیماری در باغ وحش ارم
چه ایدز گربه سانان و چه مشمشه عامل این مرگ باشد، مراقبت های بهداشتی از سایر حیوانات ساکن باغ وحش ارم را ضروری کرده است.
پژوهش های دامپزشکی می گوید مشمشه یكی از بیماریهای باكتریائی مسری خطرناك است كه اغلب سبب ابتلاء تك سمیها میگردد؛ بیماری بشدت كشنده بوده و از اهمیت بالائی در جمعیتهای اسب، قاطر و خر برخوردار است .این بیماری از جمله بیماریهای مهم مشترك بین انسان و دام میباشد و گوشتخوارانی همانند شیر یا ببر ممكن است با خوردن گوشت آلوده به این بیماری مبتلا شوند.
احتمال می رود گوشت مصرفی ببرهای باغ وحش ارم تهران (که بدون بازرسی دامپزشک ویژه ببرها و تاییدیه بهداشتی بودن خریداری می شده) عامل این مرگ بوده باشند.
میهمانان ناخوانده و خانه آماده نشده
اما محمد باقر صدوق، معاون طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست که درنشست خبری در همین زمینه در پارك پردیسان برگزار شد عامل مرگ ببر سیبری که قرار بود احیا کننده نژاد ببر مازندران باشد تاکید کرد ایران به دلیل عدم اختصاص بودجه پنج میلیارد تومانی اصلا آماده پذیرایی از این ببرها در زیستگاه تازه اشان (میانکاله) نبود. دکتر صدوق افزود: «ببرها در واقع مهمانان ناخواندهای بودند كه بی موقع به خانه ما آمدند. برای همین ما مجبور شدیم آنها را موقتاً به باغوحش ارم انتقال دهیم.»
دکتر صدوق با اشاره به بی برنامگی انتقال ناخواسته ببرها گفت: تاكنون هیچ پولی برای پروژه احیای ببر سیبری اختصاص داده نشده و تنها ما یك هشتاد میلیون تومان را در میانكاله یعنی مكانی كه قرار بود برای احیای ببر سیبری در نظر گرفته شود صرف تعمیر پاسگاه محیطزیستی كردهایم.
ببرهای دست آموز
خبرگزاری فارس نیز در این باره گزارش کرد: «ببر نر وارداتی به ایران كه با مرگ خود پروژه پنج میلیارد تومانی را پایان داد حتی از دیدن «تصویر» خود در استخر هم وحشتزده میشد، ببر دستآموزی كه عنوان احیاكننده نسل «ببر مازندران» را با خود به یدك میكشید.»
خبرگزاری فارس با تردید به این پروژه نگریسته و گفته است دو ببر دست آموز در ازای پلنگ های طبیعی ایران به روسیه انتقال داده شده اند.
خبرگزاری فارس هشت ماه پیش در بررسی این پرونده به نقل از رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در این زمینه افزوده بود: «براساس توافقنامهای كه در تاریخ اول اسفند سال ۸۸ با وزیر محیط زیست روسیه امضا شد و با حمایتهای نخستوزیر این كشور مقرر شده است در قبال تحویل دو قلاده پلنگ ایرانی به روسیه این دو قلاده ببر مازندرانی به كشور ما منتقل شود و در زیستگاه میانكاله مازندران روند احیاء نسل آنها شروع شود.»
خانه ببرها شصت هزار هکتار مرتع، نه یک قفس
اما هشت ماه پیش خبرگزاری فارس به نقل از بیژن فرهنگ درهشوری؛ كارشناس پیشكسوت محیط زیست نگهداری ببرها در باغ وحش ارم را نادرست خوانده و گفته بود: «زیستگاه مناسب برای خانواده گربهسانان حداقل پنجاه تا شصت هزار هكتار است نه یك محیط كوچكی كه قفس این جانوران محسوب شود.»
ظاهراً عدم تخصصی بودجه پنج میلیارد تومانی برای آماده سازی زیستگاه میانکاله که دکتر صدوق معاون سازمان حفاظت محیط زیست به آن اشاره کرده دلیل طولانی شدن اقامت اجباری ببرها در قفس های باغ وحش ارم شد. مصرف گوشت خر آلوده به بیماری که ناشی از بی توجهی مسئولان امر بوده مرگ این ببر سیبری را در پی داشت.
چند روز پیش نیز دو شیر موجود باغ وحش ارم به دلیل بیماری تنفسی و آلودگی هوای تهران جان دادند که مسئولان امر می گویند مرگ شیرها و ببر سیبری ارتباطی باهمدیگر ندارند.
دکتر صدوق در گفتگو با رسانه ها گفت: قرار است چهار قلاده ببر دیگر از روسیه به ایران منتقل شود البته روسیه گفته است كه این ببرها را در ازای پلنگ به ایران میدهد، ولی ایران هنوز قبول نكرده است.
پوتین پیش از دریافت پلنگان ایرانی زیستگاه سوچی را آماده کرده بود
دولت روسیه و شخص ولادیمیر پوتین که برای آماده سازی کشورشان برای برگزاری المپیک زمستانی ۲۰۱۴ در منطقه سوچی تلاش می کنند برای احیای نسل پلنگ منقرض شده سوچی از ایران درخواست دادوستد پایپای دو پلنگ ایرانی با دو ببر سیبری شدند. مقامات سازمان حفاظت محیط زیست ایران بدون کارشناسی لازم با این درخواست موافقت کردند. گفتنی ست پلنگ های ایرانی هم اینک در منطقه آزاد سوچی زندگی می کنند در حالی که یکی از ببرهای سیبری در باغ وحش ارم مرد.
تازه ترین خبر: ایدز عامل مرگ ببر سیبری بود
بررسیهای آزمایشگاه روی نمونههای خونی ببر سیبری نر که روز گذشته در باغ وحش ارم جان سپرد نشان میدهد که این ببر به ویروس ایدز گربه سانان (FIV) مبتلا بوده است.
امیر الهامی، مدیرباغ وحش ارم تهران با بیان این مطلب به خبرنگار سبزپرس گفت: نتایج آزمایش خون ببر نر نشان میدهد که این ببر FIV مثبت بوده. این ویروس را میتوان ایدز گربه سانان دانست که روی سیستم ایمنی جانور تاثیر میگذارد و آسیبیذیری آن را بالا میبرد.
او ادامه داد: انتقال این ویروس از طریق خون است و در درگیریهای گربهسانان با یکدیگر، این ویروس از طریق محل زخم به بدن جانور دیگر منتقل میشود.
الهامی تاکید کرد: شرایط نگهداری ببرها در باغوحش به صورتی نیست که ببرها با سایر گربهسانان مانند پلنگ و شیر ارتباط داشته باشند .
او افزود: در هنگام انتقال ببرها، مسئولان وزارت محیط زیست روسیه گفته بودند که این ببرها، واکسن سهگانه گربه سانان را دریافت کردهاند که البته سند خاصی به ما ارائه نکردند.
مدیر باغوحش ارم با انتقاد از تعلل سازمان حفاظت محیط زیست در انتقال ببرها به پناهگاه حیات وحش میانکاله گفت: این ببرها را ما دعوت نکرده بودیم و تنها مسئولیت نگهداری آنها به ما سپرده شد. قرار بود یک ماه پس از انتقال به ایران، ببرها به میانکاله برده شوند اما چنین اتفاقی نیفتاد و ببرها هشت ماه اینجا ماندند تا اینکه ببر نر هم دیروز مرد.
او ادامه داد: در این مدت سازمان حفاظت محیط زیست در جریان تمامی اتفاقات باغ وحش ارم بود و هر روز دامپزشکان این سازمان برای معاینه ببرها به باغ وحش میآمدند. حتی برنامه غذایی ببرها نیز توسط کارشناسان سازمان تعیین میشد.
الهامی درباره مرگ دو شیر این باغ وحش بر اثر بیماری «مشمشه» و احتمال ابتلای ببرها به این بیماری گفت: بیش از دو ماه قبل دو شیر ما تلف شدند و ما مراتب را سریعاً به سازمان حفاظت محیط زیست خبر دادیم. هم از این جنبه که دامپزشکان سازمان در جریان بیماری شیرها باشند و هم از این جنبه که قصد داشتیم تا پوست این شیرها را به فروش برسانیم. سازمان در جریان کامل تمام اتفاقات باغوحش هست.
او تصریح کرد: در معاینات اولیه، گفته میشد که ببر به بیماری مشمشه مبتلا شده است اما تا زمانی که نتیجه آزمایش به صورت کتبی و با امضای دکتر دامپزشک به ما تحویل نشود، چنین مسئلهای را نمیتوانیم به طور قطعی اعلام کنیم.
به گفته الهامی، مشمشه بیماری مختص جانوران راسته «فردسمان» است که در ایران این راسته دارای یک خانواده (اسب و الاغ) است. کنترل و شناسایی بیماری مشمشه نیز به عهده سازمان دامپزشکی کل کشور است و گوشتهای الاغی که برای تغذیه گوشتخواران باغ وحش تهیه میشدند، همگی با تایید سازمان دامپزشکی وارد باغوحش شدهاند.
