دو فیلمساز برجسته ایرانی در بخش مسابقه جشنواره کن با جمعی از سینماگران برجسته جهان رقابت میکنند و همچنین اثری از یک فیلمساز ایرانی از سوئد در بخش نوعی نگاه شرکت دارد. تاکید در گزینش ۲۱ فیلم بخش مسابقه، برخلاف همیشه بر فیلمسازان کمتر شناخته شده از کشورهائی مثل لهستان، کره جنوبی، لبنان، مصر، روسیه، ترکیه و ایران است.
جشنواره جهانی کن که رسانهها آن را مهمترین جشنواره جهان لقب میدهند، امسال برای نخستین بار با فیلمی از یک کارگردان ایرانی افتتاح میشود. فیلم «همه میدانند» از اصغر فرهادی، با شرکت پنهلوپه کروز و خاویه باردم، در اطراف مادرید با سرمایه شرکتهای فرانسوی و اسپانیائی ساخته شده و به عنوان محصولی از سینمای اسپانیا، سه شنبهشب هفته آینده آغازگر جشنواره کن خواهد بود.
فیلم «سه رخ» از جعفر پناهی، تنها محصول ایران در میان فیلمهای بخش مسابقه است، از فیلمسازی که بعد از دریافت حکم زندان و محرومیت از فیلمسازی، با آثاری که بعضا پنهانی و دور از چشم مقامات حکومت تولید شدند، حضور موفقیتآمیزی در جشنوارههای جهانی داشته است. فیلم سه رخ، یک فیلم جادهای است که در شهرهای ایران امروز فیلمبرداری شده، و مانند «تاکسی»، فیلم قبلی او در جشنوارههای جهانی خود پناهی هم در آن بازی دارد.
از علی عباسی، فیلمساز ایرانی، فیلم «مرز» به عنوان محصولی از کشور سوئد، در بخش رقابتی دیگر جشنواره، «نوعی نگاه» نمایش داده میشود.
پیش از رونمائی فهرست جشنواره امسال، «تییری فرمو» مدیر برنامه جشنواره کن به خبرنگارها گفته بود که برخلاف گذشته که فیلمسازان شناخته شده برنامههای جشنواره کن را پر میکردند، فهرست فیلمهای رقابتی امسال، با طراوت و متقاوت خواهد بود. جشنواره کن در هفتاد و یکمین دوره خود، میخواهد فصلی تازه را آغاز کند.
به قول منتقد روزنامه ایندیپندنت، چاپ لندن، مفهوم آن این است که آثار چهرههای سرشناسی مثل پائولو سورنتینو و مایک لی، امسال در میان فیلمهای بخش رقابتی جشنواره، حضور نخواهند داشت.
با این حال، چندین سینماگر جنجالی، امسال به کن بر میگردند، از جمله ژان لوک گودار، که با فیلم «کتاب تصاویر» Le Livre d’Images محصولی از فرانسه و سوئیس، در جشنواره حضور دارد.
یکی از معروفترین سینماگران بخش مسابقه، اسپایک لی، هنرمند آمریکائی است که ۲۹ سال پیش، اولین فیلم خود، She’s Gotta Have It را در برابر شگفتی و تحسین منتقدان و تماشاگران، در جشنواره کن رونمائی کرد و هیات داوران به ریاست «ویم وندرز» را هیچگاه نبخشید که جایزه نخل طلائی را از او دریغ کرد.
اسپایک لی امسال با فیلم جدید خود «مرد کوکلاس کلن» به جشنواره باز میگردد، براساس داستان واقعی نخستین افسر سیاهپوست پلیس «کلرادو اسپرینگز» که در دهه ۱۹۷۰ به تشکیلات مخفی دارودسته نژادپرست کوکلاس کلن رخنه کرد.
از فیلمهای بخش مسابقه که سینمادوستان انتظار دیدن آن را میکشند، فیلم «جنگ سرد» از «پائل پائیلووسکی» سینماگر لهستانیتبار انگلیسی است که مثل فیلم تحسین شده قبلی او «اوا» در لهستان ساخته شده است.
تنها فیلم آمریکائی دیگر بخش مسابقه، فیلم «زیر دریاچه نقرهای» از کارگردان «دیوید رابرت میچل» است، کارگردان میشیگانی است که با «دنبال میکند» It Follows فیلم کمخرج ولی شاعرانه خود در ژانر ترسناک، حق خود برای راه یافتن به جشنواره کن را تثبیت کرد.
اوا هوسون، سینماگر فرانسوی، یکی از سه کارگردان زن در بخش مسابقه امسال است، با فیلم دختران خورشید Les Files du Soleil. جشنواره کن به خاطر شمار اندک سینماگران زن در بخشهای اصلی، مورد انتقاد قرار گرفته است اما پاسخ مدیر جشنواره این بود که لزوما به جنسیت سینماگران در گزینش فیلمها توجه نمیکند.
کارگردان روسی «سرگئی دوورتسووی» که ۱۰ سال پیش با فیلم خود «تولپن» جایزه بخش نوعی نگاه جشنواره کن را بدست آورد، امسال با فیلم جدید «آکیا» که دنباله آن است، در بخش مسابقه کن پذیرفته شده است.
از سینمای ژاپن، هشتمین اثر ریوسوکه هاماگوچی به نام «آساکو یک و دو» در بخش مسابقه کن شرکت دارد، داستان مردی که دو سال بعد از مرگ معشوق خود، با زنی کاملا شبیه او روبرو میشود. هاماگوچی در خارج از ژاپن شهرت چندانی ندارد اما فیلم سه ساعت و نیمه او «ساعت خوش» در سال ۲۰۱۵ در جشنواره لوکارنو جایزه گرفت.
«مردی که دون کیشوت را کشت»، کار جدید سینماگر مبتکر انگلیسی «تری گیلیام» برای نمایش در پایان جشنواره کن برگزیده شده است، فیلمی که گیلیام تولید آن را بیست سال پیش شروع کرد و در کارش وقفه افتاد. پائولو برانکو، تهیهکننده قبلی این فیلم، حالا روایت جدید را «غیرقانونی» میخواند و برای جلوگیری از نمایش آن در جشنواره کن، ۳.۵ میلیون یورو خسارت مطالبه کرده است.