لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۰۸:۳۸

تنهائی بی‌درمان ابرقهرمان، در کارتون سینمائی «فیلم بت‌من لگوئی»


صحنه‌ای از «فیلم بت‌من لگوئی» ساخته «کریس مککی»
صحنه‌ای از «فیلم بت‌من لگوئی» ساخته «کریس مککی»

«فیلم بت‌من لگوئی» قهرمان شنل‌پوش گوشه‌گیر کتابهای مصور شرکت «دی سی کامیکز» را در جهانی قرار می‌دهد که ظاهرا، از آجرک‌های پلاستیکی «لگو» ساخته شده است. ابرقهرمان نقابدار ده‌ها فیلم سینمائی، برای شکست دادن مهاجمان تبهکار به شهر «گاتم» مشکلی ندارد، اما ناچار است در خلوت، با بزرگترین دشمن خود، یعنی تنهائی، مبارزه کند.

«فیلم بت‌من لگوئی» The LEGO Batman Movie از همه تمهیدهائی که «فیلم لگوئی» را محبوب منتقدها و تماشاگران ساخت، استفاده می‌کند، اما داستان «بت‌من» فرصت‌های بیشمار تازه فراهم می‌کند برای دست انداختن جامعه‌ای که دل خود به قهرمان‌های کتاب‌مصوری خوش می‌کند.

فرهنگ ابرقهرمان‌محور جامعه امروز، به قول «اوئن گلیبرمن» منتقد هفتگی تخصصی «ورایتی»، وانمود می‌کند که در باره شرافت است، اما در حقیقت در باره خودفریبی خیال‌پردازی شبانه‌روزی است.

فیلم‌های نقاشی متحرک عادی، مثل فیلم‌های «پیکسار» و «دیزنی»، خیلی چیزها را دست می‌اندازند، اما به پای «فیلم بتمن لگوئی» نمی‌رسند که هزل پریشان و درهم برهمی است، به سبک کارتون‌های مجله فکاهی «مد» Mad و سری فیلم‌های «تفنگ برهنه» Naked Gun. گلیبرمن می‌نویسد مثل فیلم‌های «تفنگ برهنه» این فیلم هم هوشمندانه است و خودآگاه.

به قول منتقد روزنامه «یو اس ای تودی» بت‌من لگوئی، نه تنها قهرمانی است که جامعه امروز به آن نیاز دارد، بلکه قهرمانی است که جامعه امروز استحقاق دارد. به قول منتقد هفته‌نامه غیرمتعارف «ویلج وویس»، این فیلم خنده دارتر از آن است که فیلمی حقش را دارد.

صحنه‌ای از «فیلم بت‌من لگوئی» از کریستوفر مککی
صحنه‌ای از «فیلم بت‌من لگوئی» از کریستوفر مککی

نشریات حرفه‌ای، موفقیت تجاری خارق‌العاده‌ای برای «فیلم بت‌من لگوئی» پیش‌بینی کرده‌اند. «فیلم بت‌من» در سال ۲۰۱۴ بیشتر از ۴۶۹ میلیون دلار در آمریکا و جهان، فروش کرد، در حالیکه ۶۰ میلیون دلار برای تولید آن خرج شده بود. «ورایتی» می‌نویسد فیلم جدید، هر قدر بفروشد، حقش است.

«فیلم بت‌من لگوئی» The LEGO Batman Movie یک اثر مهیج و بهت‌آور و به شدت باحال است، که هر چند به صورت فیلمی برای بچه‌ها ساخته شده، اما در اصل، اثری تفکربرانگیز و گیج‌کننده است.

تصاویر فیلم، مثل فیلم قبلی، توسط شرکت استرالیائی «انیمال لاجیک» Animal Logic خلق شده، و این توهم را به وجود می‌آورد که همه چیز از آجرک‌های پلاستیکی «لگو» LEGO درست شده، اما به قول «اوئن گلیبرمن»، منتقد برجسته، روند تخیلی رنگارنگ و پرتحرک آن، از هر فیلم نقاشی متحرک که تاکنون دیده‌ایم، فراتر می‌رود. آدم‌های آن، هر چند کله‌های مکعب شکل و و صورت‌های تقریبا بی‌حرکت دارند، اما، به قول منتقد «ورایتی»، از خیلی از هنرپیشه‌های سینما، بیشتر شخصیت دارند.

شخصیت «بتمن» با صدای «ویل آرنت» یکی از شخصیت‌های فرعی «فیلم لگوئی» بود. حالا «ویل آرنت» در کنار جمعی از کمدین‌های برجسته، صدای شخصیت‌های فیلم جدید را، اجرا می‌کنند، از جمله «زک گلیفیاناکیس» در نقش «جوکر» تبهکار، «مایکل سرا» در نقش «رابین»، وردست نوجوان «بتمن»، «روزاریو داوسن» در نقش «بتگرل»، و «ریف فاینز» در نقش «آلفرد»، خدمتکار باوفای «بتمن.»

صحنه‌ای از «فیلم بت‌من لگوئی» از کریستوفر مککی
صحنه‌ای از «فیلم بت‌من لگوئی» از کریستوفر مککی

کارگردان کریس مککی می‌گوید برای صدای شخصیت‌ها، سعی کرده بازیگرانی را برگزیند که می‌توانستند این نقش‌ها را در فیلم زنده، بازی کنند، و خودشان، برای نقش‌ها، برازنده باشند. او صفات نقش‌ها را به بازیگرها نسبت می‌دهد، مثلا «ویل آرنت»، خودشیفته است، »روزاریو داسن»، فعال اجتماعی است، «زک گالیفیاناکیس» خطرناک و غیرقابل پیش بینی است. او می گوید این بازیگرها، خود این نقش ها هستند.

«ویل آرنت»، بازیگر نقش بتمن می گوید این شخصیت افسانه ای بیشتر از ۷۵است که در فرهنگ عامه مطرح است. او می گوید برای ساختن صدای این نقش، از بازیگرانی الهام گرفته که نقش «بت‌من» را در طول سال‌ها بازی کرده‌اند، و هر چه به نظر خودش یا فیلم‌سازها، خنده دار آمده، همان را پرورش داده و برجسته کرده.

تنهائی

طنز اصلی فیلم، متوجه خود «بت‌من» و مفهوم قهرمان در فرهنگ عامه است، و در اساس، به قول منتقد «پیتر هارتلوب» در «سانفرانسیسکو کرانیکل» روی خستگی عمومی از داستان‌های ابرقهرمان‌ها، بنا شده.

بعد از این همه فیلم سینمائی، و سریال تلویزیونی در باره «بت‌من»، دیگر تردیدی برای کسی نمانده که این ابرقهرمان، برای از میان بردن دشمنان، از جمله «جوکر» و دارودسته او، مشکلی ندارد. در آغاز فیلم، از «بت‌من» می‌شنویم که شکست پیاپی «جوکر» و همدستانش، به کاری خسته‌کننده و بی‌اجر تبدیل شده، و نمی‌تواند خلاء تنهائی در زندگی شخصی او را پر کند.

آنچه برای این ابرقهرمان لاینحل مانده، زندگی شخصی اوست، نیاز او به همنشینی است که در تضاد قرار دارد با شعار همیشگی که «بتمن» که همیشه تنها عمل می‌کند. در «فیلم بت‌من لگوئی» دشمن اصلی، تنهائی است، و این مشکل، بعد از آنکه «بت‌من» پسربچه یتیمی را به عنوان وردست و پسرخوانده، بر می‌گزیند، و «رابین» نام می‌گذارد، حل نمی‌شود.

در این فیلم، می‌بینیم که اصرار «بت‌من» به تنها ماندن، «جوکر» ابَرتبهکار را به قدری برمی‌آشوبد که علیه «بت‌من» وارد جنگ می‌شود، تا ثابت کند که «بت‌من» بدون «جوکر» نمی‌تواند زندگی کند.

«بت‌من» که در اسطوره کتاب‌مصور، ثروتمندی است مردم‌گریز، به نام «بروس وین» Bruce Wayne که در بچگی، شاهد کشته شدن پدرمادر خود بوده، به این دلیل با تبهکاران مبارزه می‌کند که شبی چند ساعت از زندگی تنها در قلعه خود که در آن، کاری جز خیره شدن به تصویر پدرمادرش ندارد، خارج شود.

هر صحنه فیلم، پر است از اشاره به صحنه‌های فیلم‌های «بتمن» و «سوپرمن»، ولی نویسندگان این فیلم، منابع الهام خود را گسترش داده‌اند، و از کهکشان قصه‌های شرکت «دی سی کامیکز» فراتر می‌روند، و کهکشان فیلم‌های شرکت برادران وارنر را در بر می‌گیرند.

تبهکارهائی که در این فیلم همراه «جوکر» به شهر «گاتم» حمله‌ور می شوند، برگرفته از فیلم‌های مختلف هستند، از «ارباب حلقه‌ها» گرفته تا «گرملین‌ها»، و «کینگ کونگ»، از «هری پاتر» گرفته تا «جادوگر شهر زمرد» و «متریکس». طرح مالیاتی آقای «دونالد ترامپ»، رئیس جمهوری آمریکا، هم از جمله سوژه‌های طنز فیلم است.

در یک صحنه، «جوکر» به خلبان هواپیمائی که او را به «گاتم» می‌برد، توصیه می‌کند اگر بعضی از شخصیت‌هائی که او از زندان آزاد کرده، را نمی شناسد، می‌تواند آنها را در «گوگل» جستجو کند.

مقایسه

خیلی از منتقدها اشاره کرده‌اند که «فیلم بت‌من لگوئی» طبعا به خوبی فیلم اول، یعنی«فیلم لگوئی» نمی شود، چون دست کم، عامل شگفتی و اولین بودن را ندارد. ولی آن فیلم به قدری درخشان بود که فیلم جدید، به قول منتقد نشریه سینمائی «ایندی وایر»، اگر شاید ده درصد از آن کمتر باشد، باز هم چندین سرو گردن از خیلی فیلم‌های دیگر بالاتر است.

منتقد هالیوود ریپورتر تماشای آن را به ساختن مجسمه لگوئی «جنگ ستارگان» تشبیه می‌کند، که از 5 هزار قطعه تشکیل شده، و طبعا دفعه دوم کیف دفعه اول را ندارد.

به قول «مایکل ریکشافن» منتقد هالیوود ریپورتر، آنچه فیلم جدید «لگو» در مقایسه با «فیلم لگو» ندارد، حلاوت دلنشین فیلم قبلی است، که شیرینی آن، آبکین هم نبود.

«الونسو دورالد» منتقد نشریه Wrap اصلا قبول ندارد که این فیلم، دنباله است، بلکه عقیده دارد که این فیلم را باید یک نمونه خانوادگی از سریال غیرخانوادگی «جوجه روباتی» به حساب آورد، که «کریس مککی» Chris McKay کارگردان«فیلم بت‌من لگوئی»، ده سال پیش، کار کرده بود، و هزل چهره ها و سوژه های فرهنگ عامه بود. این سریال را شبکه Adult Swim پخش می‌کرد که به کلی دور از دسترس بچه ها قرار دارد.

نقش «کریس مککی» در «فیلم لگوئی» سال ۲۰۱۴، کارگردانی نقاشی متحرک بود، زیر نظر «فیل لورد» و «کریستوفر میلر»، دو کارگردان «فیلم لگوئی». آنها، در مقام تهیه‌کننده، کارگردانی «فیلم بتمن لگوئی» را به «کریس مککی» سپرده‌اند، و خودشان دارند برای شرکت «دیزنی» فیلم «هان سولو» از مجموعه «جنگ ستارگان» را می‌سازند.

http://gdb.voanews.com/504DC5E1-F75B-4FFC-B4D1-9C2ABE3A6DD5.gif

XS
SM
MD
LG