بشار اسد رئیس جمهوری سوریه، با وجود تداوم سرکوب نظامی مخالفان در سراسر کشور، برنامه خود را برای برگزاری همه پرسی در پایان هفته آینده به پیش می برد.
فعالان شهر حماء، واقع در غرب سوریه می گویند نیروهای پلیس و شبه نظامیان برای جدا کردن محله های شهر از هم دهها مانع جاده ای در خیابانها ایجاد کرده اند.
در بیانیه گروههای مخالف آمده است: «ارتباط حماء با جهان خارج قطع شده است. هیچ خط تلفن ثابتی وجود ندارد، خطوط شبکه تلفن همراه و اینترنت هم قطع هستند. هر روز بازداشتهای خانه به خانه صورت می گیرند و گاهی اوقات این بازداشتها در همان محله تکرار می شوند.»
نیروهای دولتی پس از حمله هفته پیش خود به مناطق شمالی و اطراف زمینهای کشاورزی، کنترل شهر حماء را به دست گرفتند. مناطق شمالی حماء به شورشیان «ارتش آزاد سوریه» پناه داده بودند.
شبه نظامیان شورشی از مواجهه رو در رو با نیروهای زرهی مسلح که در سراسر شهر حماء پراکنده شده اند، اجتناب می کنند، اما به شبه نظامیان هوادار بشار اسد حمله می کنند.
نیروهای دولت همچنین ادعا کرده اند محله های هوادران مخالفان در حمص، واقع در جنوب حماء در بزرگراه حلب – دمشق را محاصره کرده اند. فعالان مخالف از گلوله باران پراکنده صبحگاهی در بخش باباعمر خبر داده اند.
نیروهای امنیتی همچنین به دو محله در حومه شهر درعا یورش بردند و ساکنان این شهر را دستگیر کردند. بنا به گفته فعالان، صدای بلند شلیک گلوله به گوش می رسیده است. این گزارشها به طور مستقل تایید نشده اند.
تصاویر یوتیوب نشان می دهد که فعالان در دمشق یک پرچم ملی متعلق به دوران پیش از اسد را بر فراز یک پل در پایتخت نصب کرده اند.
این تحولات در حالی است که دمشق در آخر هفته گذشته شاهد یکی از بزرگترین تظاهرات مردمی علیه حاکمیت ۱۱ ساله اسد بود.
بنا به اعلام سازمانهای مدافع حقوق بشر، نیروهای امنیتی این کشور در کارزاری به هدف سرکوب شورشها، حداقل ۵۰۰۰ تن را به قتل رسانده اند. دولت اسد ادعا می کند که بیش از ۲۰۰۰ سرباز ارتش و نیروی امنیتی کشور در «درگیری با گروهکهای تروریستی تحت حمایت نیروهای خارجی» جان خود را از دست داده اند.
این درگیری همچنین رویارویی کشورهای غربی و قدرتهای عرب منطقه خلیج فارس با چین، ایران و روسیه شده است. این ۳ کشور از متحدان اسد هستند.
کشورهای غربی و عرب منطقه خاورمیانه اسد را به دلیل خونریزی و کشتار محکوم کرده و خواهان کناره گیری وی از قدرت شده اند. پکن و مسکو نیز معتقدند همه طرفین درگیری مسئول خشونتها هستند و راهکار این بحران مذاکره است و مداخله خارجی راه به جایی نخواهد برد.
روزنامه People's Daily که سخنگوی «حزب کمونیست چین» است، در صفحه اول روز دوشنبه خود نوشت «ثمره تداوم حمایت کامل کشورهای غربی از مخالفان سوریه، وقوع یک جنگ داخلی تمام عیار خواهد بود که هیچ راهکاری به جز مداخله خارجی مسلحانه باقی نخواهد ماند».
یک فرستاده ویژه چین روز شنبه در دمشق با اسد دیدار کرد و از طرح او برای برگزاری همه پرسی یکشنبه آینده حمایت کرد. این همه پرسی برای تدوین یک قانون اساسی جدید برگزار خواهد شد که در نهایت ظرف ۹۰ روز به برگزاری انتخابات پارلمانی چند حزبی منتهی خواهد شد.
سانا، خبرگزاری رسمی سوریه گزارش داد حدود ۱۵ میلیون نفر در سراسر کشور واجد شرایط شرکت در این همه پرسی هستند. شخصیتهای غربی و مخالف دولت سوریه ضمن رد این طرح، آن را خنده دار خوانده و گفته اند با تداوم سرکوب، برگزاری انتخابات معتبر غیرممکن است.
هراس کشورهای غربی
اسد که جانشین پدر خود حافظ اسد شد، ۱۱ سال بر سوریه حکم رانده است. خانواده اسد متعلق به فرقه علوی، شاخه ای از اسلام شیعه در کشوری است که اکثریت جمعیت آن مسلمان سنی هستند و این نگرانی وجود دارد که این قیام به یک درگیری و مناقشه فرقه ای تمام عیار بدل شود.
بنا به گزارش پرس تی وی، تلویزیون دولتی ایران، دو کشتی جنگی ایران روز شنبه در بندر تارتوس سوریه لنگر انداختند. گفته می شود بر اساس مفاد موافقت نامه ای که یک سال پیش بین تهران و دمشق امضا شد، این کشتیها نیروهای دریایی سوریه را آموزش می دهند.
احمد وحیدی، وزیر دفاع ایران به خبرگزاری نیمه رسمی فارس گفته است «کشتیهای ما از کانال سوئز گذر کردند و این حق ایران است تا در آبهای بین المللی حضور داشته باشد».
در شرایطی که روابط رهبران شیعه ایران، با ایالات متحده، اروپا و اسراییل تیره است، اگر بحران برنامه اتمی ایران به زودی حل و فصل نشود، احتمالاً اعزام این کشتیها بر نگرانی کشورهای غربی نسبت به احتمال گسترش بحران سوریه به یک درگیری تمام عیار می افزاید.
دن مریدور، معاون نخست وزیر اسراییل در اورشلیم در پاسخ به پرسش خبرنگاران در مورد این اقدام ایران گفت «ایران از اسد و گروه شبه نظامیان حزب الله و روسیه و چین که مجوز کشتار به وی داده اند، حمایت می کند».
او گفت: «ایران با ارائه مشاوره، تامین تجهیزات و اعزام نیروی انسانی و حتی با اعزام این کشتیها از مسیر کانال سوئز برای حفظ حکومت اسد سرمایه گذاریهای سنگینی کرده است.»
وزرای امور خارجه کشورهای صنعتی و کشورهای نوظهور «گروه ۲۰» در اجلاس لس کابوس در مکزیک نسبت به توانایی خود در یافتن یک راهکار صلح آمیز برای این بحران ابراز نگرانی کردند.
کشورهای غربی هر گونه مداخله به سبک مداخله نظامی که در لیبی انجام شد را رد کرده اند، اما «اتحادیه عرب» به ریاست عربستان سعودی اعلام کرد برخی از کشورهای عضو این اتحادیه برای مسلح کردن گروههای مخالف اسد ابراز آمادگی کرده اند.
ژنرال مارتین دمپسی، فرمانده ارشد ارتش ایالات متحده در واشنگتن گفت به این دلیل که سوریه بسیار با لیبی متفاوت است، مداخله (نظامی) در این کشور «بسیار دشوار» خواهد بود.
دمپسی گفت ارتش سوریه بسیار توانمند است و سیستم دفاع هوایی بسیار پیچیده و یکپارچه و نیز سلاحهای شیمیایی و بیولوژیکی دارد. او گفت در ضمن هنوز ساختار و چگونگی عملکرد گروهها و جناحهای مخالف هنوز مشخص نیست.
قرار است جمعه آینده کنفرانس «دوستان سوریه» با حضور نمایندگان قدرتهای غربی و عرب در تونس برگزار شود.
کوین راد، وزیر امور خارجه استرالیا در مکزیک گفت که این گروه قصد دارد «تا برای کناره گیری اسد از قدرت، بیشترین فشار را بر وی اعمال کند تا به کشتار و قتل عامی که ما هر روز در سوریه شاهد هستیم پایان دهد و اطمینان حاصل کنیم که به یک گذار سیاسی پایا و صلح آمیز دست یافته ایم».
سه شنبه ۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۱۶:۲۱