حسن هاشمیان تحلیگر امور جهان عرب، و شاهین مدرس تحلیلگر مطالعات امنیتی و کارشناس روابط بینالملل، روز شنبه ۱۰ آذر با حضور در برنامه تحلیلی شبانگاهی صدای آمریکا، ضعف حکومتهای ایران و روسیه را دلیل تحولات اخیر در سوریه عنوان کردند.
به عقیده حسن هاشمیان، «آنچه اکنون در سوریه میبینیم ناشی از جنگ حزبالله با اسرائیل و واکنش اسرائیل به این گروه نیابتی جمهوری اسلامی است، چرا که با وجود ادعای مقامهای حکومت ایران مبنی بر شکست اسرائیل و پیروزی حزبالله، واقعیت نشان میدهد عمق شکست حزبالله و جمهوری اسلامی از اسرائیل به حدی بوده که بشار اسد و ارتش او مجبور شدند به سرعت حلب را تقدیم مخالفانش کنند.»
این تحلیگر امور جهان عرب افزود، حزبالله لبنان و گروههای موسوم به لشکرهای فاطمیون و زینبیون را حلقههای حافظ منطقه حلب دانست و افزود: «با فروپاشی حزبالله این پیوند درهم شکست و حتی لشکر ۴۷ سوریه که مسئول حفاظت از این منطق بود هم در کمتر از یک ساعت فروپاشید و مجبور به فرار شد.»
حسن هاشیمیان مناطق حمص، حما، درعا و استان دیرالزور را نیز در آستانه فروپاشی دانست و گفت تصرف دیرالزور توسط مخالفان برابر است با سقوط بشار اسد و پایان حکومت او.
شاهین مدرس تحلیگر مطالعات امنیتی و کارشناس روابط بینالملل اما تحولات چند روز اخیر در سوریه را «ظهور مجدد القاعده» در این کشور دانست و گفت هیئت تحریرالشام پیرو الگوی القاعده سوریه است.
او افزود: «وقتی اسد در میانه دهه گذشته در حال سقوط بود، جمهوری اسلامی، حزبالله و روسیه در سوریه دست به نسلکشی و جنایت علیه بشریت زدند و حکومت او را حفظ کردند، اما در حال حاضر روسیه با درگیری فزاینده در اوکراین و جمهوری اسلامی با مشکلات فراوان داخلی و خارجی و حزبالله زمینگیر و فلج شده، عملا توان کمک به اسد را ندارند.»
حلب طی هشت سال گذشته تحت کنترل دولت سوریه بود و حمله ناگهانی گروه «هیئت تحریرالشام» و دیگر گروههای متحد آن به این شهر استراتژیک، بزرگترین چالش شورشیان مخالف بشار اسد علیه دولت او طی سالهای گذشته است.
خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع وابسته به مخالفان بشار اسد گزارش داده است که شورشیان همچنین کنترل شهر معرهالنعمان در استان ادلب را در دست گرفتهاند و بدین ترتیب کل این استان اکنون تحت سیطره مخالفان بشار اسد است.
دولت سوریه شنبه ۱۰ آذر اذعان کرد شورشیان ضمن در دست گرفتن کنترل بخشهایی از حلب، دهها سرباز ارتش را کشتهاند. در این حال، گزارش شماری از رسانههای حکومتی ایران حاکی از کشته شدن شماری از نیروهای جمهوری اسلامی در درگیریهای حلب است.