سوزان ساراندون بازیگر سینما هرگز در مقابل یک چالش تازه عقب نشینی نکرده است. او در نقش های متفاوتی از جمله یک جادوگر، یک راهبه، یک مادر دربستر مرگ، یک مادربزرگ دائم الخمر، یک متهم فراری و حتی در نقش صدای یکی از شخصیت های کارتونی «سیمپسونز» هم بازی کرده است. اما نقش اصلی دیگری هم در زندگی «ساراندون» وجود دارد که او از ده ها سال پیش انجام آن را برعهده گرفته است و خیال ترک آن را هم ندارد: نقش یک فعال سیاسی و حامی حقوق بشر.
این بازیگر ٦٤ ساله معتقد است که ریشه های بازیگری و فعالیت های سیاسی هر دو به یک مکان بازمی گردند: به قدرت تصور و تخیل. به همین دلیل هم او می تواند با ایفای نقش یک فرد سیاسی به فعالیت های حقوق بشری خود بپردازد. او می خواهد از معروفیت خود برای کمک به دیگران استفاده کند.
اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید سوزان ساراندونی که به فعالیت های حقوق بشری می پردازد، سال ها پیش از سوزان ساراندون بازیگر بر روی صحنه ظاهر شده است. او که نام اصلی اش «سوزان تومالین» است در یک دوران پرهیاهوی سیاسی در بخش هنرهای دراماتیک دانشگاه کاتولیک آمریکا در واشنگتن دی سی به تحصیل مشغول بود:«من در پایان دهه شصت و هفتاد میلادی به سن بلوغ و نوجوانی رسیدم. سال هایی که همه می کوشیدند تا به جنگ ویتنام پایان بدهند. این دوران هیپی ها بود، زمان سکس و مواد مخدر و راک اندرول اما در عین حال همین افراد در خیابان ها به شدت می کوشیدند تا موجب تغییرات اساسی در جهت سیاست های مملکت شوند. البته باید بگویم من تنها فرد خانواده ام بودم که به این گونه مسائل گرایش داشت.»
سوزان ساراندون بزرگ ترین فرزند یک خانواده با ٩ فرزند بود. بچه هایی که در تختخواب های دوطبقه در اطاق های کوچک و شلوغ یک خانه شاد و سرزنده می خوابیدند و زندگی خوب و خوشحالی را در شهر «ادیسون» در ایالت نیوجرسی می گذراندند. پدر ساراندون یک خواننده ارکسترهای بزرگ دهه چهل میلادی بود اما بعدها در یک شرکت بزرگ تبلیغات به کار پرداخت. سوزان هرگز اجازه آواز خواندن نداشت چرا که پدرش صدای او را دورگه و غیرقابل تحمل می دانست و به این صورت او را از خواندن منع کرده بود. با این همه «سوزان ساراندون» در سال ١٩٧٥ درنخستین نقش مهم سینمایی خود در نقش «ژانت» یکی از شخصیت های اصلی فیلم «راکی هارور پیکچرشو» Rocky Horror Picture Show ظاهر شد و آواز خواند و به شدت مورد توجه قرار گرفت.
سوزان ساراندون با اهمیتی که برای هنر خود قائل بود توانست در مدت کوتاهی جای خود را در میان ستارگان هالیوود باز کند و بعدها با ظاهر شدن در فیلمی به کارگردانی «لوئی مال» به نام «آتلانتیک سیتی» Atlantic City توانست نخستین جایزه اسکار خود را در سال ١٩٨٠ دریافت کند.
هم زمان با این واقعه، ازدواج سوزان با «کریس ساراندون» عشق دوران نوجوانی اش به پایان رسید اما او تصمیم گرفت نام فامیل «کریس» را برای همیشه حفظ کند. در اواسط دهه هشتاد میلادی، سوزان ساراندون که با همسر دوم خود که یک کارگردان سینمای ایتالیا بود در رم زندگی می کرد و صاحب دختری شده بود برای گرفتن نقش اول فیلم «بول دورهام» Bull Durham به آمریکا بازگشت. این فیلم یک نقطه عطف در زندگی حرفه ای ساراندون به شمار می رفت. پروفسور«پل زیندر» استاد دانشگاه آمریکایی شهر رم معتقد است این فیلم با موضوع ورزش «بیس بال» توانست سوزان ساراندون را تبدیل به یکی از بازیگران اصلی هالیوود کند:«اگر واقعا بخواهید بدانید کدام فیلم بود که سوزان ساراندون و هنر بازیگری او را برای نخستین بار چنان که بود به نمایش گذاشت باید گفت همان بول دورهام بود.»
دراین فیلم سوزان ساراندون نقش یک معلم زبان زیبا و دلربا را بازی می کند که علاقه خاصی به ورزش و بازی های «بیس بال» دارد. او هرسال یکی از قهرمانان تیم های برنده را انتخاب می کند که به او درس هایی درباره شعر و ادبیات و ارتباط آن با زندگی و بیس بال بدهد.
پروفسور «زیندر» می گوید:«مسئله مهمی که در رابطه با این نقش سوزان ساراندون وجود دارد این است که او در نقش یک زن سکسی غیرمتعارف ظاهر می شود که هیچ رابطه ای به سمبل های سکسی شناخته شده از نوع هالیوودی آن ندارد. اما او چنان با اتکاء به نفس این نقش را بازی می کند که همه را به حیرت می اندازد. به خصوص که او شیوه های کمیکی نیز به این نقش اضافه کرده است که او را با همه زنانی که تا کنون روی پرده سینما دیده ایم متفاوت می سازد.»
در این مرحله از فعالیت های هنری است که ساراندون متوجه می شود می تواند از این معروفیت و محبوبیت خود در راه های مفید و موثری که برای ایجاد تغییرات مثبتی در زندگی دیگران استفاده کند:«بعد از آنکه به معروفیتی نسبی رسیدم، فهمیدم که می توانم از راه همین معروفیت خبرنگاران را به جاهایی به دنبال خودم بکشانم که هرگز پوشش خبری نمی گیرند. مثلا روزهای نخستین مبارزه با بیماری «ایدز» یا خرید و فروش زنان و مبادلاتی که به «ترافیک جنسی» معروف است.»
سوزان ساراندون علاقه خاصی به فعالیت های حقوق بشری در خود حس می کند و همواره به دنبال عدالت اجتماعی و برنامه هایی است که بتواند فقر و گرسنگی را در دنیا از بین ببرد. او هم چنین به عنوان یک فرد لیبرال و آزادیخواه با حکم اعدام مخالف است و این مخالفت و پشتیبانی از حقوق فردی اشخاصی که به اعدام محکوم می شوند را در فیلم Dead Man Walking با شرکت شاون پن درسال به خوبی به نمایش می گذارد. او برای بازی در نقش راهبه ای که می کوشد به یک مرد محکوم به اعدام در ساعات پیش از انجام حکم دلداری و قوت قلب بدهد دومین جایزه اسکار خود را دریافت کرد.
پائیز امسال، سوزان ساراندون نقش دیگری را در رابطه با فعالیت های حقوق بشری خود قبول کرد که چالش های تازه ای به همراه دارد. او در مقام سفیر وفرستاده «سازمان ملل متحد» برای غذارسانی به مردم گرسنه جهان در بخش «غذا و کشاورزی» این سازمان به فعالیت مشغول شده و از این طریق او خواهد توانست به میلیاردها مردم گرسنه جهان کمک کند.
در این مقام تازه، مخاطبان سوزان ساراندون سیاستمداران و مددکاران اجتماعی ازسراسر جهان هستند که در رسیدن به اهداف این ماموریت به او کمک خواهند کرد. ساراندون با مطالعاتی که در این زمینه ها دارد می تواند چهره انسانی تازه ای به این مسئله حاد بشری در جهان امروز ببخشد:«به عنوان یک مادر، حتی تصور این مسئله که نتوانم به بچه ام یک لقمه غذا بدهم برای من مشکل است.»
هنر و فعالیت های حقوق بشری
آرترین کازین، سفیر سازمان ملل متحد در رم از حضور سوزان ساراندون در این بخش از فعالیت های سازمان ابراز خوشحالی می کند و می داند که این ستاره هنرمند سینمای آمریکا می تواند توجه جهانیان را به مسئله گرسنگی و فقر درسطح دنیا جلب کند:« بزرگ ترین چالش های ما در دنیای امروز این نیست که ما به کارمان ادامه بدهیم بلکه تلاش و کوششی است که ما برای حفظ کسانی که به ما یاری داده اند و می دهند داریم. این تنها راهی است که ادامه کار ما را ممکن می سازد. به همین جهت هم حضور یک فرد معروف و کسی که حاضر است این معروفیت را در اختیارهدف والائی چون کمکرسانی به مردم گرسنه جهان بگذارد یک موهبت الهی به شمار می رود.ما بی نهایت خوشوقتیم که افتخاروفرصت همکاری با خانم ساراندون را داریم.»
کازین در ادامه این سخنان می گوید:« اما آنچه که برای من از بیش از هرچیز دیگر اهمیت دارد این است که در زیر لایه های همه آن شخصیت های خیالی که در فیلم ها از سوزان ساراندون دیده ایم یک انسان حقیقی و یک شخصیت واقعی و نیکوکار حضور قدرتمندی دارد. انسانی که که به مسائل و مشکلات دیگران اهمیت می دهد و می خواهد کار مثبتی درمورد آن ها انجام دهد.»
سوزان ساراندون با قدرت همیشگی به فعالیت های هنری و حقوق بشری خود ادامه می دهد. او به خاطر آسودگی که با مسئله سن و سال دارد هنوز هم از پرکارترین بازیگران هالیوود وهم چنین فیلم های مستقل و فیلم های تلویزیونی به شمار می رود. آن روحیه شورشی دهه شصت میلادی در او زنده است و زندگی می کند و او همواره به دنبال معانی و راه های تازه ای برای گسترش زندگی و حرفه بازیگری خود می گردد.