ایالات متحده همزمان با اوج فشارهای نفتی بر جمهوری اسلامی ایران، دور تازهای از تحریمها را متوجه «ناوگان سایه» نفتکشهای رژیم کرده است. این شبکه متشکل از کشتیها و شرکتهای پوششی است که نقش ستون فقرات صادرات پنهانی نفت رژیم حاکم بر ایران را بازی میکنند.
وزارت امور خارجه آمریکا با انتشار بیانیهای به نقل از تامی پیگت، معاون سخنگوی این وزارتخانه، اعلام کرده است که ایالات متحده ۲۹ نفتکش موسوم به «ناوگان سایه» را که در انتقال مخفیانه صدها میلیون دلار نفت و فرآوردههای نفتی ایران نقش دارند، تحریم کرده است.
«ناوگان سایه» عنوانی است که در سالهای اخیر برای مجموعهای از دهها تا صدها نفتکش بهکار میرود که با پرچم کشورهایی چون پاناما، جزایر مارشال و پالائو، نفت ایران و دیگر صادرکنندگان تحریمشده را به بازارهای آسیایی منتقل میکنند و با تخفیفهای سنگین، ریسک تحریم را برای خریداران جبران میکنند.
بهگفته پیگت، هدف این بسته، قطع بخشی از درآمدهای نفتی رژیم حاکم بر ایران است که برای «حمایت از تروریسم و سایر فعالیتهای غیرقانونی» بهکار گرفته میشود و در چارچوب اجرای «یادداشت ریاستجمهوری امنیت ملی شماره ۲» و سیاست «فشار حداکثری» علیه حکومت جمهوری اسلامی تعریف میشود.
بر اساس اطلاعیه وزارت خزانهداری آمریکا، تحریمهای تازه یک شبکه چندلایه از شرکتها و کشتیها را هدف گرفته که توسط حاتم السعید فرید ابراهیم صقر، تاجر مصری، اداره میشوند و در امارات، هند، جزایر مارشال، و پاناما ثبت شدهاند.
دفتر کنترل داراییهای خارجی (اوفک) این کشتیها و شرکتهای ادارهکننده آنها را بهدلیل حمل محمولههای نفت، نفت کوره، و سایر فرآوردههای ایرانی، با استفاده از روشهایی چون خاموش کردن سامانههای ردیابی، جعل اسناد مبدا و تغییر مکرر پرچم، در فهرست تحریم قرار داده است.
از زمان بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، تعداد کشتیهای مرتبط با صادرات نفت جمهوری اسلامی که زیر تیغ تحریم اوفک رفتهاند به بیش از ۱۷۰ فروند رسیده و مقامات آمریکایی آشکارا میگویند هدف آن است که هزینه صادرات نفت ایران را بالا برده و هر بشکه را برای جمهوری اسلامی کمدرآمدتر کنند.
پیگت در بیانیه خود تأکید کرده است که ایالات متحده «در بهکارگیری همه ابزارهای موجود» برای مقابله با کسانی که تجارت غیرقانونی نفت ایران را تسهیل میکنند، تردید نخواهد کرد و این اقدامات بخشی از تلاش گستردهتر برای قطع منابع مالی برنامه هستهای، موشکی، و شبکه گروههای نیابتی رژیم ایران در منطقه است.
این بسته تحریمی در حالی اعلام میشود که همزمان گزارشهایی از تلاش برخی بندرهای آسیایی، از جمله در چین، برای محدود کردن پهلوگیری تانکرهای فرسوده و مشکوک به حمل نفت تحریمشده منتشر شده و بحث درباره آینده «ناوگان سایه» و ریسکهای بیمهای و زیستمحیطی آن را تشدید کرده است.