در طول پنج دهه گذشته، استیو ریش، توانسته است با خلق شیوه های تازه ای از ساخت و اجرای موسیقی تبدیل به یکی از پیشروترین و مطرح ترین آهنگسازان آمریکا و حتی جهان شده و هم زمان گوشه هایی از موسیقی آوانگارد و تجربی را وارد جریان اصلی کند. ریش که در ماه اکتبر آینده ٧٥ ساله خواهد شد اخیرا یک قطعه موسیقی را به مناسبت یادمانی از حملات یازدهم سپتامبر ساخته است که WTC 9/11 نام دارد.
ترجمه نام این قطعه موسیقی «ساختمان تجارت جهانی ، یازدهم سپتامبر» است که چند هفته پیش از وقایع اخیرکشته شدن اوسامه بن لادن به دست قوای نظامی آمریکا در «تالار کارنگی» شهر نیویورک توسط گروه چهارنفره «کرونوس» اجرا شد.
ریش که درزمان وقوع حملات یازدهم سپتامبر در نزدیکی محل وقوع این حوادث زندگی می کرد می گوید:«پسرم، عروسم و نوه ام در خانه ما بودند. تقریبا چهار بلوک شهری دورتر از مرکز تجارت جهانی. پسرم در حدود ساعت هشت و نیم صبح تلفن زد و گفت: به نظر می رسه توی ساختمان های دوقلو انفجاری روی داده. من بلافاصله تلویزیون را روشن کردم و در همین موقع بود که هواپیمای دومی هم به یکی دیگر از ساختمان ها اصابت کرده بود. من به پسرم گفتم: گوشی را نگذار! این خط تلفن به مدت شش ساعت به طور معجزه آسایی قطع نشده باقی ماند.»
گروه «کرونوس» بعدها از «ریش» خواستند تا قطعه موسیقی را با استفاده از صداهای ضبط شده در رابطه با وقایع یازدهم سپتامبربسازد. اما در ابتدای کار ریش تمرکز چندانی روی اصل وقایع نداشت:«بالاخره یک روز بعد از چندین ماه بخودم آمدم و گفتم..همینه ..باید یک کاری درمورد واقعه یازدهم سپتامبر بکنم. بعد بلافاصله رفتم به سراغ بانک صدایی که به نام «نوراد» NORAD کار می کند و تمام صداهای ضبط شده در آن جا نگهداری می شود. بعد متوجه شدم که ماموران دیده بانی فرودگاه از اولین کسانی بودند که متوجه شدند هواپیمای شرکت هوایی آمریکن که باید به طرف لس آنجلس یا غرب می رفت دارد به طرف جنوب پرواز می کند!»
قطعه موسیقی «استیو ریش» با یک صدای آشنا، بوق یکنواخت تلفنی که از سوی دیگر قطع شده آغاز می شود: «من متوجه شدم که اگر این تلفن به زودی روی جایش قرارنگیرد صدای این بوق همه صداهای دیگر را تحت الشعاع قرار خواهد داد. صدای بوق برای من نوت عالی برای شروع موزیک بود. مثل یک اعلان خطر، یک شیپوربیدارباش! و به نظرمن این درست همان چیزی بود که یازدهم سپتامبر به همراه داشت. زنگ وحشت!»
بخش اول این قطعه موسیقی تماما اختصاص به صداهای واقعی دارد که در اولین ساعات وقوع حوادث ضبط شده بود، صدای برخورد هواپیماها به ساختمان ها..صدای خرابی و فروپاشی، بوق ماشین های آتش نشانی و اظهار نظرهای مردم وحشت زده در اطراف محل حادثه که «ریش »آن ها را به صورتی حیرت آور درهم ادغام کرده است و به صورت موسیقی ارائه داده است.
ریش می گوید:«همسایه بغلی ما که یک دختر کوچک داشتند، دختری که امروز هفده ساله است ،گفت :من توی کلاس درس نشسته بودم. چهار خیابون بالاتر از ساختمان های دوقلو.» این کلمات بخش دوم قطعه موسیقی ریش را آغاز می کند و بعد صدای دوست و همکارش، دیوید لنگ، که می گوید:«من داشتم بچه هارو می بردم مدرسه ..یک هواپیما از بالای سرما پرواز می کرد و یکهو به وسط ساختمان خورد!»
برای بخش آخرین این موسیقی، ریش تحت تاثیر یک مراسم سنتی یهودی که برای مردگان انجام می شود بوده است:«سنتی در یهودیت وجود دارد و آن هم این است که از زمان مرگ تا لحظه خاکسپاری شما جسد مردگان را تنها نمی گذارید. شما باید در کنار آن ها و یا نزدیک به آن ها باشید و دعاهای مخصوصی را بخوانید که به نظر من رسم خیلی زیبایی است.»
زنان یهودی از یک کنیسا که در نزدیکی ساختمان های دوقلو قرار داشت در طول روزهای پس از حملات تروریستی در محل حادثه همین کار را کردند. آنجا این مراسم را بجا آوردند و در کنار اجساد مردگان باقی ماندند.
«ریش» از یکی از این زنان خواست تا قطعه ای از یکی از آن دعاها را در موسیقی او اجرا کند. با استفاده از دستگاه های میکس، «ریش» از متدی به نام «توقف در حرکت» استفاده کرده است که خود او در دهه هفتاد ابداع گر آن بوده است اما منتظر بود تا تکنولوژی امکان انجام آن را در اختیارش بگذارد:«حرکات آهسته یکی از جلوه های ویژه سینمایی است که از سال ها پیش رواج دارد و من همیشه دلم می خواست همین کار را با موسیقی انجام بدهم. در دوران نوارهای صوتی شما نمی توانستید این کار را انجام بدهید چون کیفیت صدا کاملا عوض می شد اما امروزه با کامپیوتر و صوت های دیجیتالی این کار خیلی آسان تر شده و کیفیت آن هم به مراتب بهتر است.»
هرچند موسیقی «ریش» به عنوان یک موسیقی تجربی شناخته می شود اما این آهنگساز ترجیح می دهد موسیقی اش به این نام خوانده نشود:«شاید این عنوان برای تاریخ نگاران موسیقی جذاب باشد اما برای من به عنوان یک آهنگساز اصلا جالب نیست.»
سالروز تولد هفتاد و پنج سالگی استیو ریش ازطریق اجرای یک سری کنسرت هایی که از قطعه «یازدهم سپتامبر» در آن استفاده خواهد شد جشن گرفته می شود. گروه چهارنفره کرونوس در تور اروپایی خود که این ماه آغاز خواهد شد در پاریس کنسرت هایی اجرا خواهند کرد و در لندن نیز موسیقی «ریش» توسط ارکستر سمفونی لندن اجرا خواهد شد.