خبرنگار تلویزیون دهلی: طی سخنرانیتان درکنسولگری آمریکا از کسانی نام برده اید که روابط واشنگتن و دهلی را فاقد خط مشی روشنی توصیف می کنند. و گفته اید که تفاوتهایی که میان هند و آمریکا و روابط سیاسی آن دو کشور وجود دارد بیشتر تفاوتهای تاکتیکی است تا راهبردی. چطور به این خوش بینی رسیده اید؟
وندی شرمن: با فکرکردن به دستاوردهای مشترکمان. فهرستی از همکاریهایی که در عرصه های فن آوری و دفاع و توسعه کرده ایم، نیز در زمینه های کشاورزی و روابط بازرگانی و شراکتهای دولتی و خصوصی، و بهداشت، مرا به این استنتاج رسانده. هم ایالات متحده و هم هند و قدرتهای بزرگ جهان امروز درتلاشند تا با توسعۀ همکاریها، به آنچه برسند که پرزیدنت اوباما شراکتی اجتناب ناپذیر نامیده که برای حل مشکلاتی بسیار پیچیده به کار می آید.
خبرنگار تلویزیون دهلی: درمیان این مسائل و مشکلات به ایران هم اشاره کرده اید که موضوع پرسش بعدی من است.
وندی شرمن: البته. یکی از چالشهای امنیتی بسیار جدی که جهان امروز رویاروی آن قرار گرفته ایران است. تمامی جامعۀ جهانی نگران آن است که ایران در یک قدمی رسیدن به سلاح هسته ای باشد. هند از مدتها پیش در خلع سلاح اتمی پیشتاز بوده و در خصوص ایران و لزوم شفافیت فعالیتهای هسته ای آن نیز، هند و ایالات متحده چهار بار در آژانس بین المللی انرژی اتمی به قطعنامه هایی که در این خصوص طرح شده، رأی مثبت داده اند.
البته ایران مجاز است که فعالیتهای صلح آمیز هسته ای داشته باشد. آمریکا و هند برای مواجهه با این چالش همکاری دارند و ممکن است در خصوص تأثیر تحریمها و مسائل تاکتیکی اختلاف عقیده داشته باشند اما هردو موافق لزوم فائق آمدن براین چالش هستند و هر دو موافق آنند که راه حل، گفتگوست و امیدوار، که گفتگوهای کشورهای عضو گروه پنج به علاوۀ یک با ایران موفقیت آمیز باشد.
خبرنگار تلویزیون دهلی: به تفاوتهای تاکتیکی درخصوص اعمال تحریم علیه ایران اشاره کردید. آیا واشنگتن نگران بیانیۀ بریکس – که دردهلی تصویب شده- است؟ بیانیه ای که به حق استفادۀ صلح آمیز ایران از انرژی هسته ای پای می فشرد و تحریمها را راه درستی برای مقابله با ایران نمی داند؟
وندی شرمن: نه. به باور واشنگتن این کاملاٌ منطقی است که کشورهای عضو گروه بریکس گردآیند و مذاکره کنند. این کشورها، اقتصادهایی دارند که درنوع خود درحال توسعه و تلاش برای قدرتمندتر شدن هستند و می خواهند با ما نیز مذاکره کنند. نهادهای محلی و ملی دیگری هم با همین هدف فعالند که فهرستی بلندبالا دارند. ضمن اینکه همگی توافق داریم که بهترین راه مذاکره است، همچنان که پرزیدنت اوباما هم گفته، کشورهای پنج به علاوۀ یک معتقدند که زمان امکان انجام گفتگو نامحدود نیست و به موازات گفتگو راههای دیگر نیز باید به کار گرفته شود تا با فشار برایران، نتایجی عینی درپاسخ به نگرانیهای جامعۀ جهانی حاصل شود.
خبرنگار تلویزیون دهلی: روشن است که یکی از این دست فشارها که کشورشما درصدد اعمال آن است، منع کردن کشورها از وارد کردن نفت خام از ایران است. هند دوازده درصد از نفت خود را از ایران وارد می کند و به نظر نمی رسد که این روند به این زودی خاتمه یابد و گروهی هم از هند به ایران سفر خواهند کرد تا راه گریز از موانع احتمالی این واردات را از جمله موانع ارزی، بررسی کنند. این همه حاکی از آن است که این فراتر از یک تفاوت تاکتیکی میان دهلی و واشنگتن است.
وندی شرمن: به باور من هند به سبب منفعت خود و دلایلی که برای خود دارد درپی تأمین انرژی مورد نیاز خود در آینده است که نیازی بزرگ است و فزاینده. به عقیدۀ من هند چون هر کشور دیگری در جهان متوجه این هست که واردات نفت خام از ایران مخاطره به همراه دارد. چه از نظر بیمه و چه تبادل ارز. بنابراین هند و کشورهایی چون آن که به منابع طبیعی نیاز دارند باید در اندیشۀ آن باشند که واردات انرژی خود را تنوع بخشند تا از احتمال خطر کمبود آن در آینده مصون بمانند. این مسئله به آمریکا مربوط نمی شود . این سیاستگذاری هند یا کشورهایی چون آن درزمینۀ تأمین انرژی است.
خبرنگار تلویزیون دهلی: اگر این تنوع اعمال نشود خدشه ای به معادلات واشنگتن وارد خواهد شد؟
وندی شرمن: به نظرم درمواجهه با این مسئله، چون هر مسئلۀ دیگری که درزمینۀ آن اختلاف عقیده داریم، تلاش خواهیم کرد که به راه حلی دست یابیم. نکته ای که درخصوص هند و آمریکا مطرح است، آن است که هر دوی این کشورها قائم به خود، صاحب رأی، منطقی، مستقل و درعین حال مُصّر برباورهای خود هستیم. با این همه طی تمامی این سالها توانسته ایم چالشهایی چون امنیت داخلی و سیاستهایی را که برسر آن اختلاف نظر داشتیم به نحوی بین خود حل کنیم و علت آن، این است که ارزشهای مشترکی داریم که عمیقند و به کارمان آمده اند.
خبرنگار تلویزیون دهلی: آیا برای دهلی نقشی به عنوان میانجی می بینید؟ ما کشوری هستیم که روابط بسیار حسنه ای با روسیه دارد و در این حال روابط تاریخی عمیقی هم با ایران داریم. فکر می کنید ممکن است هند به عنوان میانجی- ولو میانجی غیررسمی- نگرانیهای جهان را به شیوه ای مؤثر به پشت درهای تهران برساند؟
وندی شرمن: فکر می کنم یک نکته که در گفتگوهای امروز من با مقامهای هند نیز به آن اشاره شد، آن است که هند با ایران روابط و مذاکرات مستقیم دارد، درحالی که آمریکا ۳۱ است که چنین ارتباطی با ایران نداشته. هر کشوری که این ارتباط را دارد، طبعاً به ما دید روشنتری از ایران ارائه خواهد کرد و این، (به ما) کمک می کند. ممکن است هیچ کشوری خواهان آن نباشد که به عنوان میانجی در موقعیت دشواری قرار گیرد اما کمکهایی این چنینی قطعاً برای پیشبرد امکان تعامل و مذاکره مفید خواهد بود.
ما به دقت به توصیه های هند گوش می دهیم و برای مشورت و راهنمایی گرفتن از آن کشور ارزش فراوان قائلیم. هند قدرتی نه تنها برای شهروندان خود که درسطح منطقه و جهان است و از این روی ما به راهنماییهای آن کشور اهمیت می دهیم.
خبرنگار تلویزیون دهلی: پرسش آخرم درمورد ایران آن است که نشست کشورهای غیرمتعهد قرار است امسال در تهران تشکیل شود. درهند هم در مورد شرکت یا عدم شرکت آن کشور در این نشست اختلاف نظر و مذاکراتی در جریان است. آمریکا تا چه اندازه به این نشست و نفس برگزاری آن در تهران علاقمند است یا اهمیت می دهد؟ آیا ممکن است در این مورد نظری هم داشته باشد؟
وندی شرمن: بازهم می گویم که شرکت یا عدم شرکت هند در چنین نشستهایی یا عضویت آن در نهادهای گوناگون جهان، تصمیم هند است نه ایالات متحده. برهند است که تصمیم بگیرد نقشش در جامعۀ جهانی چگونه باشد. بنابراین، آخرالامر، به نظر می رسد که شما در هند گفتگوهایی سالم دارید و نهایتاً هم به نتیجه ای خواهید رسید که به صلاح هند است.
خبرنگار تلویزیون دهلی: حتماً همینطور است.
