روز چهارشنبه نهم اسفند جلسه استماعی تحت عنوان «ارتش پنهانی تهران: شبکههای نیابتی جمهوری اسلامی در خاورمیانه» در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا برگزار شد.
در این نشست بسیاری از اعضای این کمیته بر «اجرای جدی» تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران تأکید کردند.
برایان هوک، فرستاده ویژه وزارت امور خارجه آمریکا در امور ایران در دولت ترامپ، و سوزان ملونی، معاون و مدیر بخش سیاست خارجی اندیشکده بروکینگز در واشنگتن، در این جلسه به پرسشهای سناتورها پاسخ دادند.
برایان هوک در سخنانش بر اهمیت محدود کردن درآمد نفتی مورد استفاده جمهوری اسلامی برای تأمین مالی گروههای نیابتیاش در منطقه و همچنین بازگشت سیاست «فشار حداکثری» تأکید کرد.
او گفت که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، تحریمهای نفتی شدیدی اعمال شد و صادرات نفتی ایران را تا هشتاد درصد کاهش یافت.
او به اظهارات حسن روحانی، رئیسجمهوری وقت جمهوری اسلامی، اشاره کرد که گفته بود تحریمها بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه برایشان داشته است.
هوک افزود که در آن دوران بودجه دفاعی جمهوری اسلامی که در دوران حیات برجام به بالاترین حد خود رسیده بود، ۲۸ درصد کاهش پیدا کرد و این موضوع بر گروههای نیابتی، از جمله حزبالله، نیز تأثیر گذاشت.
برایان هوک همچنین به کشتن قاسم سلیمانی به عنوان «خطرناکترین تروریستی» که طراح حمله به نیروهای آمریکایی بود، اشاره کرد.
او گفت دولت کنونی آمریکا نشان داد که اهرمهای دیپلماتیک خیلی زود میتوانند از بین بروند و از دولت بایدن به دلیل عدم اعمال درست تحریمها انتقاد کرد.
برایان هوک افزود بخش بزرگی از مردم آمریکا معتقدند که آقای بایدن به اندازه کافی در برابر جمهوری اسلامی ایران قاطع نبوده است.
او با اشاره به اینکه نیروهای آمریکایی از مهرماه گذشته، بیش از ۱۶۵ بار مورد حمله قرار گرفتهاند ولی آمریکا تنها ۱۱ بار واکنش نشان داده است گفت: «این عدم توازن غیرقابل قبول است.»
کریس مورفی، سناتور دموکرات، در واکنش به بخشی از اظهارات برایان هوک، به این موضوع اشاره کرد که زمانی که دونالد ترامپ به ریاست جمهوری رسید، جمهوری اسلامی ایران یک سال تا دستیابی به سلاح هستهای فاصله داشت ولی زمانی که دوره ریاست جمهوری ترامپ به پایان رسید این فاصله به یک ماه کاهش یافته بود. او همچنین گفت ۷۰۰ میلیون دلاری که پیش از ترامپ به حزبالله میرسید قطع نشد و گروههای نیابتی جمهوری اسلامی نیز تضعیف نشدند.
سناتور مورفی افزود که مایک پمپئو، وزیر امور خارجه دولت ترامپ، ناچار شد به دلیل افزایش حملات، سفارت آمریکا در بغداد را ببندد و ائتلاف جهانی ضد جمهوری اسلامی نیز از هم پاشیده بود.
برایان هوک در پاسخ گفت که دولت ترامپ تاریخ انقضای برجام را عقب انداخت و گفت که خشونتها در دوران برجام تشدید شده بود.
آقای هوک گفت جمهوری اسلامی در حال انجام غنیسازی بود و توافق هستهای این امکان را برایش فراهم کرده بود.
برایان هوک همچنین گفت که دولت ترامپ هرگز ادعا نکرد که مشکل نیابتیها را حل کرده است ولی شرایط به گونهای شده بود که حزبالله به دلیل تحریمهای شدید آمریکا، ضعیفتر و «کاسه به دست» شده بود.
آقای هوک در سخنانش تأکید کرد که با «تحریمهای فلجکننده» بهتر میتوان جلوی رژیم جمهوری اسلامی را گرفت.
او گفت مقامات جمهوری اسلامی تا جایی که بتوانند به «بازی موش و گربه» ادامه میدهند.
برایان هوک گفت «مذاکرات مرده است» و باز گذاشتن درهای مذاکره، مانع اعمل شدید تحریمات نفتی و عدم تأمین مالی گروههای نیابتی جمهوری اسلامی میشود.
هوک در بخش دیگری از سخنان خود به نظارت قاسم سلیمانی بر «شبکه گستردهای» از جنگجویان در سوریه اشاره کرد.
او گفت که ارتش آمریکا میتواند نقش پررنگتری را در بیرون راندن نیابتیها در سوریه و عراق ایفا کند.
فرستاده ویژه دولت ترامپ در امور ایران خواستار عدم نشان دادن ضعف و «امتیازدهی بیدلیل» به کشورهای پیشگام در عرصه تروریسم شد و گفت که دولت بایدن باید کارزار فشار حداکثری را اجرا کند.
او همچنین گفت که اگر دولت ترامپ زمان بیشتری داشت، میتوانست فضایی برای رسیدن به توافقی بهتر از برجام ایجاد کند.
او گفت که دردوران ترامپ شرکای سنی آمریکا و اسرائیلیها علیه تهدیدهای جمهوری ایران سازماندهی شده بودند و خواستار ادامه این سیاست شد.
هوک افزود که ۹۵ درصد پول حماس از ایران میآید و گفت که دولت آمریکا باید در اعمال تحریمهای نفتی، بانکی، پتروشیمی و فلزات «جدی» عمل کند و با فشار حداکثری اقتصادی و انزوای سیاسی، بازدارندگی علیه جمهوری اسلامی را برگرداند.
آقای هوک بر اهمیت اهرم اقتصادی تأکید کرد و گفت باید برای رژیم جمهوری اسلامی ایران، «بحرانی اقتصادی» ایجاد کرد.
او همچنین با اشاره به این که چین بزرگترین خریدار نفتی ایران است خواستار اعمال فشار بیشتر روی این کشور شد.
بسیاری از اعضای کمیته خارجی سنا در این جلسه استماع به تهدید جمهوری اسلامی علیه برایان هوک اشاره کردند.
جیمز ریش، سناتور جمهوریخواه، با تشکر از خدمات برایان هوک در دوران تصدی نمایندگی ویژه آمریکا در امور ایران گفت: «این که جمهوری اسلامی تهدیدهایی متوجه شما و خانواده شما کرده است، تکاندهنده و شرمآور است.»
تد کروز، سناتور جمهوریخواه، نیز از این که دولت بایدن تلاش کرد تا به گفته او تداوم تهدیدهای جمهوری اسلامی را به دلیل اینکه ممکن بود جلوی سیاست مماشات را بگیرد انتقاد کرد.
برایان هوک از سنا و کمیته خارجی برای تأمین مالی محافظت از خانوادهاش توسط پلیس دیپلماتیک وزارت خارجه آمریکا تشکر کرد.
سوزان ملونی، معاون و مدیر بخش سیاست خارجی اندیشکده بروکینگز در واشنگتن، که یکی دیگر از کارشناسان حاضر در این جلسه استماع بود و چندان موافق کارزار فشار حداکثری نیست، در واکنش به سخنان برایان هوک گفت هرچند ترامپ از برجام خارج شد ولی جایگزین و طرح تازهای برایش نداشت.
خانم ملونی گفت هرچند سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ علیه حکومت ایران تاثیرات مثبت زیادی داشت اما در عین حال فرصت تقویت توافق هستهای را از دست داد و همه اهرمهای مهار علیه برنامه هستهای ایران از دست رفت.
خانم ملونی در بخش دیگری از سخنانش گفت که جمهوری اسلامی با بهرهگیری از گروههای نیابتی خود، از خاصیت «انکارپذیری» استفاده میکند و اهدافش را پیش میبرد.
او گفت که هدف جمهوری اسلامی ایران، بیرون راندن آمریکا از منطقه است و افزود که آنها خودشان را با تغییر شرایط تطبیق دادهاند و از حمله پانزدهم مهر حماس به اسرائیل، روند حملات را تشدید کردهاند.
خانم ملونی گفت در حال حاضر نقش مخرب و «تجاوزگری» جمهوری ایران بیشتر روشن شده است و باید به برجسته کردن این موضوع ادامه داد.
باب منندز، سناتور دموکرات پرسید آیا اگر تأمین مالی و ارائه موشک از سوی جمهوری اسلامی صورت نگیرد و حمایتهای راهبردی جمهوری اسلامی قطع شود، گروههای نیابتی نیز وجود نخواهند داشت و یا توانایی امروز را نخواهند داشت؟
او گفت اگر اینطور است و به گفته دکتر ملونی سیاست تعامل دولت بایدن مؤثر نیست، موضوع تأمین مالی اهمیت پیدا میکند و اگر جمهوری اسلامی از درآمدهای نفتی خود محروم شود این موضوع پیامدهای داخلی خواهد داشت.
سناتور منندز تأکید کرد که منابع مالی به پیشبرد فعالیتهای مخربانه جمهوری اسلامی کمک میکنند. او افزود چین از درگیریهای جاری در جهان راضی به نظر میرسد و از آن به نفع خود استفاده میکند.
این سناتور دموکرات گفت که آمریکا باید همپیمانان خود را در زمینه اجرای تحریمهای «چندجانبه» متحد کند تا این تحریمها از جمله در قبال چین، تشدید و اجرا شوند چرا که جمهوری اسلامی پول هنگفتی را از چین به دست میآورد.
شبه نظامیان گروه حماس که مورد حمایت جمهوری اسلامی است و متحدانشان روز ۱۵ مهر در حملهای تروریستی به شهرهای جنوبی اسرائیل، بیش از ۱۲۰۰ تن را کشتند و ۲۵۳ نفر را نیز گروگان گرفتند. اکثر کشتهشدگان و گروگانها غیرنظامی بودند.
ایالات متحده، بریتانیا، اتحادیه اروپا، ژاپن، اسرائیل و شمار دیگری از کشورها گروه فلسطینی حماس را در فهرست سازمانهای تروریستی طبقهبندی کردهاند.
حمله تروریستی حماس، واکنش تهاجمی اسرائیل به غزه را با هدف نجات گروگانهای باقیمانده و نابودی این گروه شبهنظامی در پی داشت. مقامات بهداشتی حماس در غزه که میگویند که نزدیک به ۳۰ هزار نفر در جریان حملات نظامی اسرائیل به غزه کشته شدهاند.
به دنبال حمله مرگبار شبهنظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی به یک پایگاه میزبان نیروهای آمریکایی در اردن، آمریکا حملات تلافیجویانهای را علیه گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در عراق، سوریه، و یمن اجرا کرد.