مقاله‌ای از دینا اسفندیاری و آرین طباطبایی در وبسایت نشنال اینترست
اغلب تصور می شود که عربستان سعودی به همان شدت نگران ایران است که تهران نگران ریاض. بیانیه های اخیر مقامات دو کشور و تلاش های اخیر ایران برای کاستن از نفوذ سعودی ها در منطقه این امر را تایید می کند. اما در حالی که ایران مهم ترین نگرانی سیاست خارجی ریاض است، تهران به عربستان به عنوان مهم ترین نگرانی اش نگاه نمی کند. این عدم مطابقت در ارزیابی تهدید ناشی از یکدیگر منطقه را بیش از پیش بی ثبات می کند.
نگرانی سعودی ها از تهران برای احتمال اشغال عربستان توسط نیروهای وابسته به ایران نیست، بلکه برای زیر سئوال بردن مشروعیت خاندان سعودی و به چالش کشیدن نقش آن خانواده به عنوان خادمین اماکن مقدس مسلمانان در مکه و مدینه است.
ایران همواره به خود به عنوان رهبر طبیعی منطقه نگاه می کند و تمرکزش بر قدرت های بزرگ چون آمریکا، اتحادیه اروپا، روسیه و چین بوده است. از این رو سیاست خارجی ایران بر حول محور تهدید عربستان تنظیم نشده است.
سیاست خارجی ایران بیشتر بر نفوذ به نظام های ضعیف کشورهای منطقه متمرکز بوده است تا از این طریق اعمال قدرت کند. در سوریه ایران خواهان حفظ ساختار حکومتی کنونی برای برقراری کریدور به حزب الله لبنان است. در عراق در پی امنیت مرزهای غربی و منافع اقتصادی است. در افغانستان هم به دنبال کاستن از عدم امنیت برای امن کردن مرزهای شرقی است.
یمن یک استثناء است. یمن اهمیت استراتژیک اندکی برای تهران دارد. اما جایگاه یمن برای عربستان سعودی باعث شده است که ایران از آن به عنوان فضایی در دسترس و کم هزینه برای آزار ریاض استفاده کند.
تمرکز ریاض بر مقابله با ایران است، اما از منظر تهران عربستان مسئله ای ثانویه است. عدم مطابقت در ارزیابی تهدید متقابل مانع هر گونه پیشرفت و دیالوگ بین دو کشور می شود. امری که برای کاستن از تنش در منطقه ضروری است.
* برگردان فارسی این مقاله تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.
