نوزدهم فروردین روز جهانی «کولیان» است مردمی که موطن شان رومانی است ولی در جهان به کولی شهرت یافته اند. در حالی که گفته می شود کولیان هنوز در اروپا مورد تبعیض و آزار قرار می گیرند، ایالات متحده پناهگاهی برای آنان است.
---------------------------
کریستینا گریگور در دانشگاه وندربیت تنسی آمریکا تحصیل می کند. او که نه تنها یک رومانیایی بلکه از قوم کولیان است، می گوید« بیشتر آمریکاییانی که من می شناسم چندان اطلاعی از کولی های رومانی ندارند. آنان در مورد کولیان می دانند ولی نه به عنوان یک قوم و مردم واقعی.» بسیاری از آمریکاییان حتی نمی دانند کولیان رومانیایی در این کشور زندگی می کنند. ولی به گفته یان هان کوک استاد دانشگاه تکزاس از اوایل دهه ۱۸۸۰ میلادی مهاجرت این قوم به آمریکا آغاز شد و اکنون حدود یک میلیون نفر از آنان در این کشور زندگی می کنند. در این کشور که مهد مهاجران است مردمی از هر از نژاد و قوم را می توان دید. چهره کولیان نظیر اقوام سفید پوست آمریکاست. برای مردم عادی کلمه کولی یک رفتار است و نه یک قوم.»
هان کاک مجموعه ای از مدارک ، تصاویر ، و فیلم های کولیان رومانیایی را گرد آورده است که باور غلطی را که مردم از این قوم دارند تغییر می دهد. فی ویلیامز از نسل سوم یک خانواده مهاجر کولی به آمریکامی گوید« مردم هیچ چیزی راجع به فرهنگ ما نمی دانند. آنان فکر می کنند ما مردمی هستیم که به این جا و آن جا می رویم و مرغ و بچه می دزدیم.» وی که در کودکی به او گفته شده بود، قومیت خود را پنهان کند، می افزاید آمدن مردم ما به آمریکا بهترین چیزی بود که برای ما اتفاق افتاد. خیلی آسان بود که با سایر مردم مخلوط شویم و کار و زندگی کنیم.
کریستینا گریگور می گوید تنوع فرهنگی در ایالات متحده به او اجازه داد راجع به فرهنگ خود صحبت کند برخلاف کشور مادری اش رومانی که کولیان تحت تبعیض به سر می برند. کریستینا گریگور اضافه می کند بیست سال طول کشید تا من جرات کنم در مورد فرهنگ قومی خودم صحبت کنم. این نشان از ذهنیتی است که در مورد کولیان رومانی وجود دارد. کریستینا تاکید می کند من در آمریکا نه تنها با تبعیض مواجه نشده ام بلکه در واقع میراث قومی ام بسیار با ارزش بوده و مردم سابقه قومی و زندگی مرا جالب می دانند.
در حالی که کولیان رومانیایی در اروپا با تبعیض روبرو هستند و به جنایت و دزدی متهم می شوند، اما در ایالات متحده به آزادی به کار و زندگی مشغول هستند. اگرچه برخی از آنان ادعا می کنند که در این کشور نیز با آنان با تبعیض رفتار می شود. جین و ارون ویلیامز دو کولی رومانیایی پیمانکار هستند که به کار آسفالت و سنگفرش اشتغال دارند. گرچه تگزاس محل اقامت آنان است ولی گاه برای کار به ایالت های دیگر نیز سفر می کنند. آنان می گویند بارها مورد تبعیض قرار گرفته اند. جین ویلیامز پیام رادیویی یکی از رقبیان تجاری خود را ضبط کرده که در آن به مردم در مورد دزدی کولیان رومانیایی هشدار می دهد.
ارون ویلیامز می گوید گرچه ۳۰ سال سابقه کار دارد ولی این پیام رادیویی نشان می دهد چرا او به مردم نمی گوید که او از تبار کولیان است. ارون ویلیامز معتقد است چون مردم نمی دانند جابه جایی نحوه زندگی ماست . فکر می کنند چون ما دزد هستیم جا به جا می شویم. نه این بخشی از فرهنگ ماست.
جان گرو پلیس بازنشسته شهر بالتیمور رییس سازمانی است که در مورد مبارزه با کسانی که با سواستفاده از اطمینان مردم از آنان پول می دزدند به ماموران اجرای قانون آموزش می دهد. وی می گوید« توجه ما به جرم های ناشی از سواستفاده از اطمینان مردم است. در بسیاری از این جرایم پیشگویان و تعمیرکاران خانه ها دست داشته اند که بیشتر شان هم کولی بوده اند.اما پلیس در این زمینه تبعیض قائل می شود.»
جان گرو این نظر را رد می کند و معتقد است کولیان جامعه جدایی هستند. قوانین و مقررات خودشان را دارند و تنها از آنها پیروی می کنند و نه از قوانین جاری. ولی یان هان کاک استاد دانشگاه تگزاس می گوید کولیان همان جرم هایی را مرتکب می شوند که سایر مردم. مشاغلی نظیر فالگیری و کار ساختمان در نقاط مختلف ناشی از تاریخ کولیان است.
آنان در اواخر قرن سیزدهم میلادی از هند،جایی که پیشگویی آینده ارزش داشت به اروپا مهاجرت کردند. تا قرن پانزدهم میلادی بسیاری از آنان در رومانی به بردگی و کار سنگین گماشته و به دنبال آن به دلیل تبعیض خانه بدوش شدند. ارون ویلیامز به نسب کولی خود افتخار می کند ولی از رفتاری که کولیان با آن روبرو هستند عصبانی است. او تاکید می کند ما بیگانه نیستیم. ما جایی در این سیاره به دنیا آمده ایم.و حق داریم که اینجا زندگی کنیم . در همین حال نسل جوان کولیان رومانیایی که خود را آمریکایی می دانند و بیش از والدین خود در این جامعه جذب شده اند .
با وجود باور عمومی در مورد ارتباط کولیان رومانیایی با تبه کاری، این قوم از فرهنگ ۷۰۰ ساله ای برخوردار است که برای بسیاری ناشناخته است. فرهنگی که آنان بر حفظ آن می کوشند. امروز برای الکس ایلای روز بزرگی است. وی امروز با همسر آینده خود نامزد می شود. خانواده آلکس که کولی رومانیایی هستند میهمانی بزرگی را برای او ترتیب داده اند که هدف ان در واقع تعیین مهریه همسر آینده او است. آلکس ایلای می گوید« امروز مهریه را تعیین می کنند. مبلغ زیادی است. می توانستم با این پول برای یک خانه بیعانه بگذارم.» آلکس که ۱۸ سال دارد، متعلق به نسل جوان کولیان رومانیایی است که در آمریکا زندگی می کنند. او اولین نفر در خانواده خود است که از دبیرستان فارغ التحصیل می شود.
جورج ایلای پدر آلکس که فیلم مستندی در مورد زندگی کولیان در ایالات متحده ساخته است، می گوید«با وجود فرهنگ کولیان که تلاش می کنند از نزدیکی به سایر اقوام پرهیز کنند ولی من پسرم را به مدرسه فرستادم.» وی اضافه می کند کولیان مدرن مثل من فکر می کردند این سنت ماست که از دیگر اقوام فاصله بگیریم. ما نمی دانستیم که این شیوه بقای قوم ما بود. به عقیده من این ظلم و فشار بر ما بود که به سنت تبدیل شد. به باور یان هان کاک استاد دانشگاه تگزاس که خود کولی رومانیایی است و در سال ۱۹۷۲ از بریتانیا به ایالات متحده مهاجرت کرده است سنت برای کولیان اهمیت بسیاری دارد. وی می گوید نسل مسن تر کولیان فکر می کنند تحصیلات در خارج از محیط کولیان،هویت را تغییر و حس معنویت را آلوده می سازد.
عموی پدر الکس از جمله کسانی است که فکر می کند کولیان جوانی که در محیط آمریکا جذب می شوند فرهنگ کولی خود را از دست می دهند. ولی جورج پدر الکس می گوید با وجود هراس از میان رفتن فرهنگ، او معتقد به اهمیت آموزش نسل جوان کولیان است.
جان عموی پدر الکس می گوید ما نمی خواهیم در این دنیای مدرن کولیان قدیمی و عقب مانده باشیم . می خواهیم با زمان پیش برویم. با وجود هراس نسل قدیم کولیان به از میان رفتن فرهنگ ویژه خود و اشتیاق نسل جدید به آموختن فرهنگی نو، در میهمانی نامزدی آلکس ترکیبی از حفظ فرهنگ قومی و پذیرش فرهنگی جدید محسوس است.