درگذشت هوگو چاوز، رئیس جمهوری ونزوئلا در مورد آینده این کشور در داخل و مناسبات آن با کشورهای دیگر، از جمله ایالات متحده پرسش هایی را مطرح می کند. تحلیلگران می گویند انتظار نمی رود که مناسبات پرتنش بین واشنگتن و کارکاس در آینده نزدیک تغییر کند.
در شرایطی که هواداران چاوز برای درگذشت او عزاداری می کنند، بسیاری از ناظران در داخل و خارج از ونزوئلا در مورد آینده این کشور گمانه زنی می کنند.
چاوز که در دوران حیات خود نقش یک فرمانده و یک چهره پرجاذبه را ایفا می کرد، در عرصه بین المللی وجهه و چهره ای خارج از استانداردهای معمول داشت. او ایالات متحده را به چالش می کشید و واشنگتن را عامل سلطه اقتصادی و سیاسی بر آمریکای لاتین قلمداد می کرد.
مایکل شیفتر، رئیس موسسه «گفتگوی درون قاره ای آمریکا» در واشنگتن می گوید «چهره چاوز با (تمایل او برای قبضه) قدرت درآمیخته بود، فهم ویژگی ها، شیوه رهبری و کشورگردانی و ناتوانی های او واقعاً ساده نیست، مگر این که درک کنیم او تا چه حد تشنه قدرت بود، تشنه نفوذ و کسب قدرت در ونزوئلا و در آمریکای لاتین و این به معنای به چالش کشیدن یک ابرقدرت و مقاومت در برابر آن بود».
او بارها ایالات متحده را به تضعیف انقلاب سوسیالیستی خود متهم کرد. تلاش برای کودتای ناکام سال ٢٠٠٢ که به طور تلویحی از سوی دولت بوش مورد حمایت قرار گرفت نیز عاملی دیگری برای خصومت ورزی بیشتر رهبر وئزوئلا و حامیان او نسبت به آمریکا بود.
احتمال این که این احساس دشمنی و خصومت در آینده نزدیک کمرنگ شود، بعید به نظر می رسد.
نیکولاس مادورو، معاون رئیس جمهوری در جلسه ای که روز درگذشت چاوز برگزار شد، واشنگتن را به توطئه برای تضعیف ونزوئلا متهم کرد و از اخراج دو دیپلمات آمریکایی از کشورش خبر داد.
کارل میچام، مدیر «مرکز راهبردی و مطالعات بین الملل» می گوید چنین رفتاری از بهبود مناسبات در آینده حکایت نمی کند.
وی می افزاید «این برخورد مشابه همان رفتاری است که چاوز در گذشته داشت و همیشه همه مسئولیت ها را یا به دوش ایالات متحده و یا به دوش نهادهای خارجی می انداخت تا (توجه مردم) را از مشکلات داخلی ونزوئلا منحرف کند».
با این وجود، ونزوئلا یکی از کشورهای عمده تامین کننده نفت ایالات متحده است و حتی از مسیر گروه های غیرانتفاعی به اقشار فقیر آمریکا نفت می دهد.
فیلیپ برنر، استاد دانشگاه آمریکا می گوید اگر واشنگتن برخی از واقعیت ها را به بپذیرد و به آن ها اذعان کند مناسبات بین دو کشور رو به بهبود خواهد گذاشت.
آقای برنر می گوید «مسئله مهمی که باید در مورد ونزوئلا به یاد داشته باشیم این است که این کشور هرگز تهدید نکرده که صادرات نفت را قطع خواهد کرد. در واقع ونزوئلا برای لطمه زدن به منافع ایالات متحده هیچ اقدامی اتخاذ نکرده و فقط سلطه ایالات متحده را به چالش می کشد.»
مایکل شیفتر می گوید مادورو، معاون رئیس جمهوری، وزیر امور خارجه پیشین و رهبر اتحادیه های این کشور است. انتظار می رود فعلاً مادورو رهبری کشور را به عهده بگیرد و شاید در مواجهه با واشنگتن موضع عمل گراتری اتخاذ کند.
او خاطرنشان می کند «به نظر من می توانیم انتظار داشته باشیم که مادورو موضعی بسیار جدی، موضع ایدئولوژیکی افراطی و یک موضع مقابله جویانه در برابر افکار عمومی اتخاذ کند و من تصور می کنم او تلاش خواهد کرد تا پشت پرده مسائل را حل و فصل کند و حداقل سعی کند تا کانال های ارتباطی (با سایر کشورها) و از جمله با ایالات متحده برقرار کند.»
در همین ضمن، مقامات ایالات متحده اتهامات مادورو را رد و اظهارنظرهای خود را به بخش های همکاری مشترکی همچون مبارزه با قاچاق مواد مخدر و انرژی در دوران پس از چاوز محدود کرده اند.
در شرایطی که هواداران چاوز برای درگذشت او عزاداری می کنند، بسیاری از ناظران در داخل و خارج از ونزوئلا در مورد آینده این کشور گمانه زنی می کنند.
چاوز که در دوران حیات خود نقش یک فرمانده و یک چهره پرجاذبه را ایفا می کرد، در عرصه بین المللی وجهه و چهره ای خارج از استانداردهای معمول داشت. او ایالات متحده را به چالش می کشید و واشنگتن را عامل سلطه اقتصادی و سیاسی بر آمریکای لاتین قلمداد می کرد.
مایکل شیفتر، رئیس موسسه «گفتگوی درون قاره ای آمریکا» در واشنگتن می گوید «چهره چاوز با (تمایل او برای قبضه) قدرت درآمیخته بود، فهم ویژگی ها، شیوه رهبری و کشورگردانی و ناتوانی های او واقعاً ساده نیست، مگر این که درک کنیم او تا چه حد تشنه قدرت بود، تشنه نفوذ و کسب قدرت در ونزوئلا و در آمریکای لاتین و این به معنای به چالش کشیدن یک ابرقدرت و مقاومت در برابر آن بود».
او بارها ایالات متحده را به تضعیف انقلاب سوسیالیستی خود متهم کرد. تلاش برای کودتای ناکام سال ٢٠٠٢ که به طور تلویحی از سوی دولت بوش مورد حمایت قرار گرفت نیز عاملی دیگری برای خصومت ورزی بیشتر رهبر وئزوئلا و حامیان او نسبت به آمریکا بود.
احتمال این که این احساس دشمنی و خصومت در آینده نزدیک کمرنگ شود، بعید به نظر می رسد.
نیکولاس مادورو، معاون رئیس جمهوری در جلسه ای که روز درگذشت چاوز برگزار شد، واشنگتن را به توطئه برای تضعیف ونزوئلا متهم کرد و از اخراج دو دیپلمات آمریکایی از کشورش خبر داد.
کارل میچام، مدیر «مرکز راهبردی و مطالعات بین الملل» می گوید چنین رفتاری از بهبود مناسبات در آینده حکایت نمی کند.
وی می افزاید «این برخورد مشابه همان رفتاری است که چاوز در گذشته داشت و همیشه همه مسئولیت ها را یا به دوش ایالات متحده و یا به دوش نهادهای خارجی می انداخت تا (توجه مردم) را از مشکلات داخلی ونزوئلا منحرف کند».
با این وجود، ونزوئلا یکی از کشورهای عمده تامین کننده نفت ایالات متحده است و حتی از مسیر گروه های غیرانتفاعی به اقشار فقیر آمریکا نفت می دهد.
فیلیپ برنر، استاد دانشگاه آمریکا می گوید اگر واشنگتن برخی از واقعیت ها را به بپذیرد و به آن ها اذعان کند مناسبات بین دو کشور رو به بهبود خواهد گذاشت.
آقای برنر می گوید «مسئله مهمی که باید در مورد ونزوئلا به یاد داشته باشیم این است که این کشور هرگز تهدید نکرده که صادرات نفت را قطع خواهد کرد. در واقع ونزوئلا برای لطمه زدن به منافع ایالات متحده هیچ اقدامی اتخاذ نکرده و فقط سلطه ایالات متحده را به چالش می کشد.»
مایکل شیفتر می گوید مادورو، معاون رئیس جمهوری، وزیر امور خارجه پیشین و رهبر اتحادیه های این کشور است. انتظار می رود فعلاً مادورو رهبری کشور را به عهده بگیرد و شاید در مواجهه با واشنگتن موضع عمل گراتری اتخاذ کند.
او خاطرنشان می کند «به نظر من می توانیم انتظار داشته باشیم که مادورو موضعی بسیار جدی، موضع ایدئولوژیکی افراطی و یک موضع مقابله جویانه در برابر افکار عمومی اتخاذ کند و من تصور می کنم او تلاش خواهد کرد تا پشت پرده مسائل را حل و فصل کند و حداقل سعی کند تا کانال های ارتباطی (با سایر کشورها) و از جمله با ایالات متحده برقرار کند.»
در همین ضمن، مقامات ایالات متحده اتهامات مادورو را رد و اظهارنظرهای خود را به بخش های همکاری مشترکی همچون مبارزه با قاچاق مواد مخدر و انرژی در دوران پس از چاوز محدود کرده اند.