لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۱۳ آذر ۱۴۰۳ ایران ۲۰:۴۶

دسترسی بازرسان به سایت‌های مشکوک هسته‌ای، هدف اصلى سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمى به ايران


FILE - In this Monday, March 9, 2020 file photo, Director General of International Atomic Energy Agency, IAEA, Rafael Mariano Grossi from Argentina, addresses the media during a news conference after a meeting of the IAEA board of governors at the…
FILE - In this Monday, March 9, 2020 file photo, Director General of International Atomic Energy Agency, IAEA, Rafael Mariano Grossi from Argentina, addresses the media during a news conference after a meeting of the IAEA board of governors at the…

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز دوشنبه برای تحت فشار قرار دادن تهران جهت صدور اجازه دسترسی بازرسان آژانس به سایت‌های مشکوک، به ایران سفر می‌کند.

به گزارش رویترز، آقای گروسی روز شنبه گفت که هدفش از این سفر دستیابی به «پیشرفتی ملموس در رسیدگی به پرسش‌های باقیمانده آژانس در ارتباط با پادمان [سیستم بازرسی و تأیید] در ایران، و به ویژه موضوع دسترسی» به سایت‌های مشکوک هسته‌ای، است.

اصلی‌ترین «مسائل باقیمانده» در حقیقت خودداری لجاجت‌آمیز ایران در ندادن اجازه به بازرسان آژانس برای دسترسی به دو سایت گزارش نشده هسته‌ای و خودداری از ادای توضیح درباره یک سایت دیگر - سایتی که ابتدا گزارش نشده بود، اما بعدا تخریب و پاکسازی شد - است.

آقای گروسی تلاش خواهد کرد که تهران را برای باز کردن درهای آن دو سایت به روی بازرسان آژانس و ارائه اطلاعات درباره سایت سوم تحت فشار قرار دهد.

شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، که ۳۵ کشور عضو آن هستند، در ماه ژوئن با صدور قطعنامه‌ای فشار بر ایران برای دادن اجازه دسترسی بازرسان آژانس به آن سایت‌ها را افزایش داده بود.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین در گزارشی محرمانه در ماه مارس، اعلام کرد که سه مکان مشکوک را در ایران شناسایی کرده است؛ سه مکانی که احتمالا رژیم ایران در آنها مواد هسته‌ای گزارش نشده‌ای را ذخیره کرده و یا فعالیت‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای را، بدون اطلاع دادن به ناظران بین‌المللی، انجام داده است.

اگرچه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اطلاعات مربوط به سایت‌های مشکوک ایرانی را پنهان نگه می‌دارد، اما گزارش‌های قبلی محققان آمریکایی نشان می‌دهند که سه سایت یاد شده عبارت هستند از:

۱. سایت واقع در لویزان-شیان، منطقه‌ای در شمال شرقی تهران، که در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ تخریب و پاکسازی شد. بعدها در آن مکان یک دستگاه ویژه اندازه‌گیری میزان مواد رادیواکتیو، موسوم به «شمارنده کل بدن»، که از خارج از کشور به آنجا منتقل شده بود، کشف شد.

۲. یک سایت آزمایش مواد با قدرت انفجاری بالا که حدود ۲۴ کیلومتری شمال شهر آباده در مرکز ایران قرار دارد. این سایت - معروف به «سایت آباده» - که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائيل، شهریور پارسال از وجود آن خبر داده بود، مشکوک به فعالیت‌های گزارش نشده هسته‌ای و نیز ذخیره این مواد است. نخست وزیر اسرائيل در یک کنفرانس خبری گفته بود که «سایت آباده» پس از بررسی اطلاعات موجود در یک آرشیو بزرگ هسته‌ای - که اسرائیل پیشتر آن را از یک انبار در ایران به دست آورده بود - کشف شده است. آقای نتانیاهو گفته بود که در سایت آباده «آزمایش‌هایی برای تولید جنگ‌افزارهای هسته‌ای» انجام شده است.

۳. یک کارخانه مظنون به تولید هگزافلورید اورانیوم در ایران، که اطلاعات مربوط به آن در دسترس عموم قرار نگرفته است.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیشتر نگرانی‌های جدی خود درباره جلوگیری ایران از دسترسی بازرسان آژانس به سایت‌های مشکوک را اعلام کرده است. آژانس همچنین نگرانی خود درباره عدم تعامل جدی ایران در پاسخگویی به سوالات آژانس درباره فعالیت های مشکوک هسته‌ای آن کشور را ابراز کرده است.

تیرماه امسال برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، در دیدار با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، درباره فعالیت‌های نظارتی آژانس در ایران گفتگو کرد.

وزارت خارجه آمریکا نیز پیشتر با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که رژیم ایران باید با ارائه اطلاعات و امکان دسترسی به بازرسان آژانس، به وظایف خود در قبال پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، ان پی تی، توافق جامع پادمان، و پروتکل الحاقی عمل کند.

XS
SM
MD
LG