رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی در واکنش به اقدام رژیم ایران در غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم و تهدید به ندادن اجازه دسترسی به بازرسان سازمان ملل، میگوید که احیای توافق هستهای ایران باید طی چند هفته آینده انجام شود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، رافائل گروسی روز دوشنبه ۲۲ دی ماه گفت: «روشن است که ماههای زیادی پیش رو نداریم. [بلکه فقط] چند هفته فرصت داریم.»
واکنش مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی هستهای دو روز بعد از آن است که مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، در واکنش به تهدید جمهوری اسلامی برای اخراج بازرسان این آژانس، آن را اقدامی حتی فراتر از نقض توافق هستهای موسوم به برجام دانسته بود و گفت که این اقدام کمکی به رژیم ایران نمیکند.
آقای پمپئو شنبه شب در بیانیهای شنبه ۲۰ دیماه گفت: «این تهدید ایران حتی فراتر از نقض توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است. ایران براساس معاهده حقوقی و متعاقب توافق انپیتی، ملزم است که به بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه دسترسی دهد. نقض این الزام، فراتر اقدامات قبلی انجام شده ایران در تناقض با تعهدات هستهای برجام است.»
احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیات رئیسه مجلس، روز شنبه تهدید کرده بود که اگر آمریکا تا دو هفته دیگر تحریمهای بانکی و نفت را حذف نکند، جمهوری اسلامی قطعا بازرسان آژانس را از ایران اخراج و حتما اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف خواهد کرد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی دوشنبه ۱۵ دیماه با صدور بیانیهای به کشورهای عضو اطلاع داد: «ایران از امروز تزریق اورانیوم-۲۳۵، که تا سقف ۴.۱ درصد غنی شده است، به شش آبشار سانتریفوژ در تاسیسات غنی سازی سوخت فردو را آغاز کرد تا غنیسازی را تا سقف ۲۰ درصد افزایش دهد.»
یک سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، اقدام روز دوشنبه جمهوری اسلامی برای غنیسازی اورانیوم ۲۰ درصدی در فردو را تلاش آشکار رژیم ایران در راستای تشدید کمپین باجخواهی هستهای عنوان کرد.
همچنین، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل، این اقدام رژیم ایران را به معنی توسعه برنامه هستهای و نظامی جمهوری اسلامی دانست.
همچنین، اتحادیه اروپا در واکنش به اخبار افزایش درصد غنیسازی اورانیوم توسط ایران آن را نقض چشمگیر تعهدات توسط آن کشور دانست.
از چندماه پیش، کشورهای اروپایی عضو برجام نسبت به افزایش احتمالی فعالیت هستهای جمهوری اسلامی هشدار داده بودند. براساس توافق هستهای سال ۲۰۱۵، جمهوری اسلامی مجاز به سقف تولید ۲۰۲ کیلوگرم اورانیوم با غلظت ۳.۷ درصد است. اما براساس گزارشهای آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران حجم اورانیم غنیسازی شده را به ده برابر افزایش داده و سطح غنیسازی را نیز از ۴.۵ درصد گذرانده است.
پرزیدنت ترامپ بارها هشدار داده که ایالات متحده اجازه دسترسی ایران به سلاح هستهای را نمیدهد. مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده هم بارها گفته که فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی برای محدودیت بلندپروازیهای هستهای رژیم ایران است و او همچنین سهشنبه ۲۵ آذر گفت سیاستی که آمریکا در قبال ایران انجام داد، سیاست درستی بود و ابراز امیدواری کرد کشورهای جهان همین راه را ادامه دهند.
جو بایدن، رئیس جمهوری منتخب ایالات متحده، روز چهارشنبه ۱۲ آذر گفته بود که اگر ایران به اجرای دقیق توافق هستهای بازگردد، آمریکا نیز به عنوان نقطهای برای شروع مذاکرات بعدی، برای محدود کردن فعالیتهای هستهای ایران، به آن ملحق میشود.
آسوشیتدپرس پیشتر از گامهای ایران در نقض توافق هستهای موسوم به برجام خبرداده بود.