تمدید تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه رژیم ایران یکی از مواردی است که در دستور کار تلاش‌های دیپلماتیک دولت آمریکا قرار گرفته و مقامات وزارت خارجه آمریکا نیز بارها نسبت به عواقب انقضاء این تحریم هشدار داده‌اند. بخش فارسی صدای آمریکا در گفتوگو با ایلان برمن، معاون ارشد اندیشکده شورای سیاست خارجی آمریکا این مساله را طرح و بررسی کرده است.
متن کامل این گفتگو را در زیر بخوانید:
سوال: وزیر خارجه پمپئو هشدار داده است که «کشورها دارند صف می‌کشند تا [به ایران] سلاح‌هایی بفروشند که خاورمیانه را بی‌ثبات می‌کند، اسرائیل را در معرض خطر قرار می‌دهد، اروپا را به خطر می‌اندازد، و جان آمریکایی‌ها را نیز تهدید می‌کند.» لطفا در مورد این نکات مطرح شده توسط وزیر خارجه توضیحاتی را ارائه دهید.
ایلان برمن: دولت تمدید تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران – که با تصویب برنامه جامع اقدام مشترک در سال ۲۰۱۵ همراه بود – را به عنوان یک اولویت مهم تعیین کرده است. وزیر خارجه و نیز نفر اول او در زمینه امور ایران، یعنی برایان هوک، زمان بسیاری را برای گفتوگو با رهبران جهان درباره اهمیت تمدید تحریم تسلیحاتی، دقیقا به همان دلایلی که گفتید، صرف کرده‌اند. در واشنگتن این نگرانی وجود دارد که انقضاء تحریم تسلیحاتی فضای مناسب‌‌تری را برای ایران جهت دستیابی به جنگ‌افزارهایی که می‌تواند برای بی‌ثبات کردن بیشتر خاورمیانه مورد استفاده قرار گیرد، به وجود آورد. و این امر یک ضربه به اجماع بین‌المللی مبنی بر این است که اگر اجازه انقضاء تحریم تسلیحاتی داده شود، در آن صورت ایران باید مهار و منزوی شود. بنا بر این، من فکر می‌کنم که این‌ها استدلال‌هایی هستند که کاری که دولت تلاش می‌کند به صورت دیپلماتیک انجام دهد را به پیش می‌برند.
سوال: وزیر خارجه پمپئو همچنین تایید کرده است که «بازگرداندن فوری تحریم‌ها یک گزینه است، و آن [گزینه] در دسترس ایالات متحده قرار دارد.» این گزینه چیست و چگونه می‌توان آن را اجرا کرد؟
ایلان برمن: تصویب برنامه جامع اقدام مشترک شامل یک رویکرد به عبارتی آزادانه‌تر در قبال کشورهایی که با ایران تجارت می‌کنند، بود. و تراکنش‌هایی که قبلا در معرض خطر تحریم قرار داشتند، به عنوان راهی برای توان‌بخشی ایران و بازگرداندن ایران به جامعه بین‌المللی، اجازه فعالیت پیدا کردند. ایده بازگرداندن فوری تحریم‌ها بر این منطق استوار است که اگر چهارچوب برجام واقعا از بین برود، و اگر تشخیص داده شود که ایران مرتکب نقض اساسی برجام شده است، در آن صورت همه محدودیت‌هایی که در نتیجه آن توافق بین‌المللی کنار گذاشته شده بودند، با تمام قدرت سر جای خود بازخواهند گشت. و این موضوع برای کشورها و شرکت‌هایی که در پنج سال گذشته، یعنی از زمان تصویب برجام، با ایران دوباره تعامل اقتصادی داشته‌اند، پیامدهای عملی دارد. و این چیزی است که دولت مدام درباره آن، درباره احتمال بازگشت فوری تحریم‌ها، و این حقیقت که بازگشت فوری تحریم‌ها باید یک گزینه واقعی باشد، صحبت کرده است. [دولت ایالات متحده] هنوز در مورد آن اقدامی نکرده است؛ زیرا این احساس وجود داشته که رویکرد فشار حداکثری دولت ترامپ در قبال ایران در مهار منابع ایران و منزوی کردن بین‌المللی آن موفق بوده است. اما بازگشت فوری تحریم‌ها هنوز هم یکی از گزینه‌های روی میز است.
سوال: به نظر شما چرا در حالی که اقتصاد [ایران] در وضعیت نابسامانی به سر می‌برد و پول کافی برای بخش غیرنظامیِ در حال فروپاشی وجود ندارد، رهبران جمهوری اسلامی این قدر مشتاق به دست آوردن جنگ‌افزارهای تازه هستند؟
ایلان برمن: از نظر من این پرسش بسیار مهمی است و متاسفانه همان‌طور که می‌دانید گذشته اخیر بسیار روشن است. رهبران ایران مدام تفنگ را بر کَره [نیازهای اساسی] ترجیح داده‌اند. این حکومت پیوسته به جای رفاه داخلی و احداث زیرساخت‌ها، اولویت را به نظامی‌گری و مداخله‌گری منطقه‌ای داده است. و در واقع، اخبار اخیر درباره به نتیجه رسیدن بالقوه یک توافق راهبردی بسیار مهم ایران با چین بیانگر این حقیقت است که ایران منابع خود را به گونه‌ای هزینه کرده است که اکنون برای انجام کارهایی در داخل کشور، که می‌بایست همیشه انجام می‌داد، به کمک بین‌المللی نیاز دارد. بنا بر این، همان طور که می‌دانید این یک پرسش بسیار بزرگ است. این صراحتا یک خیانت به اعتماد ملی در رابطه با آن چیزی که ایرانیان باید از دولت‌شان انتظار داشته باشند، است. و من فکر می‌کنم که ما بازتاب این موضوع را در اظهارات عناصر اپوزیسیون، که اکنون در کف خیابان حضور دارند، می‌بینیم؛ اظهاراتی بسیار همراستا با این حقیقت که رژیم منابع کشور را برای مواردی که برای رژیم مهم، ولی برای مردم عادی ایران کم‌‌اهمیت هستند، هزینه کرده است.
