عفو بینالملل با انتشار بیانیهای از مقامهای جمهوری اسلامی خواست برنامه اعدام جاوید دهقان خلد، شهروند بلوچ زندانی در ایران، را بلافاصله متوقف کنند.
سازمان عفو بین الملل روز پنجشنبه ۹ بهمن ماه با انتشار این بیانیه از جمهوری اسلامی خواست، حکم اعدام این شهروند بلوچ را که قرار است روز شنبه ۱۱ بهمن ماه به مرحله اجرا گذاشته شود نقض و درخواست وكیل وی برای اعاده دادرسی عادلانه را بپذیرند.
این نهاد حقوق بشری با اشاره به این که اطلاعاتی دریافت کرده است که نشان میدهد سپاه پاسداران در حال اعمال فشار به مقامات قضایی است تا هرچه سریعتر این حکم را به اجرا بگذارند، مجموعه تكاندهندهای از «موارد نقض اصول دادرسی عادلانه در مراحل تحقیق، محاکمه بدوی، و تجدیدنظر» در پرونده آقای دهقان خلد را ارائه کرده است.
عفو بینالملل خواسته است که این حکم لغو شود و یک بازبینی عادلانه صورت بگیرد.
به نوشته سازمان عفو بینالملل، جاوید دهقان خلد، زندانی سیاسی محبوس در زندان مرکزی زاهدان، اردیبهشت ماه ۱۳۹۶ به اتهام «محاربه» توسط شعبه یک دادگاه انقلاب زاهدان به اعدام محکوم شده است.
این نهاد حقوق بشری می گوید: «این عنوان اتهامی در ارتباط با عضویت ادعایی او در یک گروه مخالف مسلح و همین طور مشارکت ادعایی او در یک حمله مسلحانه که به مرگ دو مامور سپاه پاسداران منتهی شده، مطرح شده است. دادگاه انقلاب زاهدان با استناد به اعترافات گرفته شده تحت شکنجه حکم محکومیت و مجازات جاوید دهقان را صادر کرده و موارد متعدد نقض جدی أصول دادرسی توسط ماموران سپاه پاسداران و مقامهای دادستانی در این پرونده را نادیده گرفته است.»
بنا بر این گزارش، آقای دهقان خلد پس از بازداشت در تاریخ ۱۵ خرداد سال ۱۳۹۴، تحت فشار به عضویت در گروه مسلح اعتراف کرد؛ اما هیچگاه نپذیرفت که اسلحه حمل کرده و در حمله مرگبار فروردین همان سال شرکت داشته است. امتناع مستمر او از «اعتراف» به این جنبههای پرونده گشوده شده علیه وی باعث شد او برای ماهها در حبس انفرادی نگهداری شود.
به گزارش عفو بینالملل طبق قوانین بینالمللی، اعمال مجازات اعدام پس از دادرسی غیرمنصفانه، نقض خودسرانه حق حیات و نقض ممنوعیت رفتارها یا مجازاتهای بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز است و از همین روی، این نهاد حقوق بشری از مقامات ایرانی میخواهد تا این حکم را متوقف کرده و بیش از این بر فهرست تکاندهندهی موارد نقض حقوق بشری که تاکنون علیه وی مرتکب شدهاند، نیافزایند.
این نهاد حقوق بشری با تاکید بر این که در همه شرایط و بدون استثناء، صرف نظر از ماهیت جرم، شرایط و خصوصیات محکوم، یا روشی که حکومت ایران برای کشتن استفاده میکند، با مجازات اعدام مخالف است، میگوید: «مجازات اعدام ظالمانهترین، غیرانسانیترین، و تحقیرآمیزترین نوع مجازات است و حق حیات را که در اعلامیه جهانی حقوق بشر به رسمیت شناخته شده است، نقض میكند.»
نهادهای حقوق بشری میگویند جمهوری اسلامی به طور عادلانه به اتهامات رسیدگی نمیکند و بعضا افرادی بیگناه محاکمه و حتی اعدام شدهاند. برای نمونه جمهوری اسلامی در دهه شصت هزاران نفر را که محکومیت زندان داشتند، اعدام کرد.
وزارت خارجه آمریکا نیز بارها و در موارد مختلف نقض مکرر و مداوم حقوق شهروندان ایران توسط رژیم حاکم بر آن کشور را محکوم کرده است.