لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۳ خرداد ۱۴۰۳ ایران ۰۷:۰۱

اوپک در ۵۵ سالگی، کم اثرتر از گذشته


پنچاه و پنج سال پیش بر اساس توافقی که پس از نشست پنج روزه پنج کشور تولید کننده عمده نفت در عراق برگزار شد، سازمان کشورهای صادر کننده نفت، اوپک، شکل گرفت که امروزه همچنان نقش مهمی در اقتصاد جهانی دارد.

سپتامبر ۱۹۶۰ ،به دلیل کاهش پی در پی بهای نفت، پنج کشور مهم صادر کننده نفت، ونزو ئلا، ایران، عربستان سعودی، عراق و کویت کنفرانسی را در بغداد ترتیب دادند و پس از پنج روز مذاکره، نمایندگان این کشورها تصمیم به ایجاد یک سازمان دائمی به نام کشورهای صادر کننده نفت گرفتند.

اهداف اصلی اوپک هماهنگ کردن تصمیمات کشورهای تولید کننده، تعیین سهمیه تولید برای ثبات قیمت نفت و آزاد شدن کشورهای تولید کننده نفت از فشار کارتل‌های نفتی بود.

از سال ۱۹۶۰ تا به امروز برخی دیگر از کشورهای دیگرتولید کننده نفت از جمله لیبی، قطر، الجزایر، امارات متحده عربی، آنگولا، نیجریه و اکوادر نیز به این سازمان پیوستند و تعداد اعضای اوپک را ۱۲ کشور رساندند. ایران به عنوان یکی از تولید کنندگان مطرح نفت در جهان همواره نقش مهمی در این سازمان داشته است.

در ابتدا شرکت‌های نفتی بین‌المللی گفتگو با اوپک را رد کردند. اما سرانجام در سال ۱۹۶۲ شرکت‌ها پذیرفتند که با یکی از کشورهای تولید کننده نفت به نمایندگی از سوی دیگر کشورها مذاکره کنند. فواد روحانی و عبدالحسین بهنیا، نمایندگان ایران، نخستین انتخاب اوپک برای این مذاکرات بودند.

دکتر فواد روحانی اولین دبیرکل اوپک بود که به مدت چهار سال این سمت را برعهده داشت. سمتی که بالاترین مرجع اجرایی این سازمان محسوب می‌شود. روحانی فارغ ‌التحصیل دانشگاه آکسفورد، دانشگاه لندن و دانشگاه پاریس بود و به پنج زبان تسلط داشت.

اگرچه سازمان اوپک طی پنجاه و پنچ سال گذشته در دوره‌هائی خاص، قدرت بالایی در کنترل نوسانات و حتی تعیین قیمت نهایی نفت در جهان داشته اما عده ای از کارشناسان اعتقاد دارند که در سالهای اخیر عوامل متعددی از جمله کاربردی شدن منابع دیگر انرژی، شکل گیری سازمان بین المللی انرژی، تحولات منطقه ای و شکاف بین کشورهای عضو در این سازمان بشدت از قدرت اوپک کاسته است .

XS
SM
MD
LG