لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۳ ایران ۲۳:۴۱

آمریکا و عربستان سعودی؛ مناسبات نزدیک


جان کری و عادل الجبیر وزیران خارجه آمریکا و عربستان سعودی
جان کری و عادل الجبیر وزیران خارجه آمریکا و عربستان سعودی

نشریه اینترنتی "وُکس" در گزارشی مناسبات آمریکا و عربستان سعودی پرداخته و می گوید تشکیلات سیاست خارجی آمریکا خود را با "یک دیکتاتوری فوق محافظه کار که اعمالش اغلب با ارزش ها و منافع آمریکا مغایرت دارد متحد ساخته است."

نویسنده گزارش به تماس های عربستان با آمریکا در حالی که ریاض برای حمله به یمن آماده می شد، اشاره می کند و می گوید عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان و سفیر سابق این کشور در واشنگتن، در ماه مارس ۲۰۱۵ فهرستی از آنچه که آن را "هدف های بسیار ارزشمند" توصیف شده بود به جان برمن رئیس سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا ارائه داد؛ و حمایت آمریکا را از جنگ درخواست کرد؛ فهرست به معنای علامت همکاری بود.

اما بنا به گزارشی که وال استریت جورنال در آن زمان منتشر کرد، وقتی آژانس های اطلاعاتی آمریکا فهرست را بررسی کردند متوجه شدند بسیاری از هدف ها هیچ ارزش نظامی ندارد یا ارزش آن اندک است. مقامات آمریکایی به سعودی ها هشدار دادند آن هدف ها را از فهرست خارج کند، و آنها پذیرفتند. اما زمانی که جنگ هوایی آغاز شد، بمب های سعودی بر "بیمارستان ها، مدارس، یک اردوگاه آوارگان، و محله های مسکونی" فرود آمدند.

اینک جنگ، یک سال پس از آغاز ، به گزارش نیویورک تایمز، به یک فاجعه تبدیل شده است. گمان می رود نیمی از شش هزار کشته غیر نظامیان بوده اند؛ استیلای القاعده بر یمن محکم تر شده است، عربستان سعودی در هدف خود برای پایان بخشبدن به جنگ ناکام مانده و خشونت شدت گرفته است.

نویسنده گزارش "وکس" می گوید آمریکا در آغاز خود را از جنگ دور نگاهداشت، اما دیری نپایید که ظاهرا در کوشش برای خریدن رضایت سعودی با توافق اتمی ایران، بر حمایت از کارزار افزود و ریاض را در شتاب بخشیدن به درهم کوبیدن یک کشور دیگر خاورمیانه، با پیچیدگی های نامعلوم، اما مسلما دور دست یاری داد.

انتظار می رفت جامعه سیاست خارجی واشنگتن خشمگین شود، اما به استثنای چند صدای ناراضی، در مورد حمایت آمریکا از جنگ سعودی در یمن نسبتا ساکت بوده است. به جای آن، جامعه صدای خود را بیشتر بر سر داستان بسیار متفاوتی در باره مناسبات با سعودی بلند کرده است: اوباما در مصاحبه ای ظاهرا از رهبری سعودی و نفوذ آن در واشنگتن انتقاد کرده بود.

او در گفت و گو با جفری گلد برگ، سردبیر آتلانتیک از رفتار عربستان سعودی با زنان و کمک آن به پیشبرد بنیادگرایی در خارج انتقاد کرد و گفت عربستان باید بیاموزد درخاورمیانه با رقیب خود ایران سهیم شود.

همچنین، مقامات ناشناس دولت، خیابان ماساچوست در واشنگتن را که بسیاری از اندیشکده ها در آن دفتر دارند، "سرزمین اشغالی عرب" توصیف کردند.

در حالی که حمایت تجهیزاتی اوباما از یک جنگ فاجعه بار به رهبری عربستان اعتراض زیادی را در واشنگتن موجب نشد، کلماتش در انتقاد آرام از سعودی خشم گروهی را بر انگیخت و محکوم شد.

گزارشگر "وکس" آن لحظه را جدیدترین مظهر پدیده ای شگفت آور در مورد جامعه سیاست خارجی واشنگتن می داند که عمیقا بر دفاع از عربستان سعودی و حمایت از آن متعهد است، و می گوید آن حمایت پیامدهایی دارد.

هرچند عربستان سعودی اغلب مغایر با منافع آمریکا عمل می کند، مثلا با کار علیه سیاست آمریکا در خاورمیانه و حمایت مالی از تند روها، واشنگتن هنوز مستقیما از عملیات سعودی پشتیبانی می کند که تضعیف ثبات منطقه ای را آن گونه که آمریکا می خواهد موجب می شود.

گزارشگر وکس می گوید به اعتقاد برخی در دولت اوباما پول، که قادر ساخته است عربستان سعودی و دیگر کشورهای نفت خیز عرب وفاداری و نفوذ بخرند، عاملی است که توضیح می دهد چرا واشنگتن نظر مساعدی به خودکامه های وهابی ، که اغلب در تضاد با ارزش ها و منافع آمریکا کار می کنند، دارد.

گزارش به تفصیل به پول های عظیمی که عربستان سعودی و متحدانش در واشنگتن خرج می کنند و مبالغ زیادی که به نهادهای لابیگری در آمریکا پرداخت می شود، و نیز رقابت کشورهای منطقه می پردازد و می گوید عملا هرکسی که با سیاست دولت آمریکا در خاورمیانه کار کرده احتمالا، در نقطه ای، همراه با یک همتای سعودی در نوعی هدف سیاسی مشترک کار کرده است. معنایش این است که تشکیلات سیاست خارجی واشنگتن از کسانی پرشده که با سعودی ها آشنا هستند، به نظریات و نگرانی های آنها توجه دارند، و اغلب روابط شخصی با همتایانشان را حفظ می کنند.

این رابطه ها اغلب به دنیای گسترده و پرسود اطلاعات یا مشاوره و قرار دادهای نظامی توسعه پیدا می کند – حوزه ای که در آن یک مقام سابق آمریکا ممکن است چندین برابر حقوقی که در دولت می گرفت درآمد داشته باشد.

در بخشی از گزارش نشریه "وکس" گفته می شود معامله اتمی با ایران عربستان سعودی و دیگر کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس را نگران ساخته است که می ترسند آمریکا از آنها دور و به ایران نزدیک شود. این کشورها نگرانی های خود را پنهان نکرده اند و ترجیح می دهند آمریکا خصم ایران باقی بماند.

تمام این کشورها، از برکت مناسبات و حضور دیرینه در واشنگتن، به آسانی می توانند این پیام را به گوش اعضای جامعه سیاست خارجی آمریکا برسانند.

در گزارش گفته می شود اتحاد آمریکا با سعودی ها در دهه ۱۹۴۰ با نفت آغاز شد، که از آن هنگام به همسانی منافع دو کشور کمک کرده است. اما در ۷۵ سال پس از آن، آمریکا و عربستان سعودی همچنین در جنگ سرد مشارکت کرده اند، در دهه ۱۹۸۰ برای جنگ نیابتی افغانستان، در دهه ۱۹۹۰ علیه صدام حسین، در دهه ۲۰۰۰ علیه تروریسم اسلامی، و اینک علیه ایران.
تقریبا هر کوشش عمده آمریکا در خاورمیانه در مشارکت با عربستان سعودی بوده است.

XS
SM
MD
LG