نوذر آزادی، بازیگر قدیمی تئاتر و تلویزیون ایران که در دوران پیش از انقلاب در نقش «آقای قاطبه» در سریال «اختاپوس» به معروفیتی چشمگیر دست یافت با برگزاری نمایشگاهی از آثار نقاشی اش یک بار دیگر به صحنه هنر بازمی گردد.
در آخرهفته گذشته، برگزاری نخستین نمایشگاه آثار نقاشی نوذر آزادی که از سی وچند سال پیش تا کنون در سکوت و گمنامی به سر برده است در«گالری سیحون» شهر لس آنجلس جمعیت کثیری از ایرانیان ساکن این شهر را به این گالری کشاند تا ضمن تماشای نقاشی هایی که تحت عنوان «رنگین کمان های نوذر آزادی» به نمایش درآمده بودند از نزدیک با این بازیگرمحبوب قدیمی آشنا شوند.
نوذر آزادی که بیش از سی سال پیش و پس از ساختن سریال «ایتالیا ایتالیا» ناگهان از انظار پنهان شد و به خانه نشینی و انزوایی زودرس روی آورد در طول سال ها بی سرو صدا به کار نقاشی اشتغال داشته است.
این هنرمند درمقابل هجوم رسانه ها به گالری برای دادن پوشش خبری به این واقعه هنری و مصاحبه با او، از گفتگو با خبرنگاران به این دلیل که در طول سی سال گذشته کوچکترین «خبری» از او نگرفته اند و امروز به خاطر نمایشگاه به سراغش آمده اند خودداری کرد. در عین حال نوذر آزادی بنا بر گفته مریم سیحون، صاحب و کیوریتور گالری نمی خواسته است که نقش های هنری اش در سریال های تلویزیونی، آثار نقاشی اش را تحت تاثیر قرار بدهند: «آقای آزادی دلش نمی خواهد جلوی نقاشی هایش بایستد و درباره آن ها توضیح بدهد. او هم چنین حاضر نیست اسمش سنجاق بشود به نقاشی هایش. او می خواهد مردم به این آثار نقاشی به عنوان آثار هنری جدا از کار بازیگری تئاتر و تلویزیون او نگاه کنند. به این صورت اگر آن را بپسندند که چه بهتر و اگر انتقادی نسبت به آن داشته باشند هم به او فرصتی می دهد که کارهای بهتری درآینده ارائه بدهد.»
با این همه سکوت سی و چند سال نوذر آزادی با آوارگی و غربت نشینی همراه بوده است و در کتابچه راهنمایی که در«گالری سیحون» به صورت بیانیه ای از سوی آرتیست در اختیار دیدارکنندگان گذاشته شده بخشی از وقایعی که در طول سال ها بر نوذر آزادی گذشته از زبان خود او بازگو شده است: «از نوجوانی دل مشغولی پیوسته من در کنار نمایش و ادبیات، نقاشی بود. اما بازیگری حرفه ای و عرقریزان تن و جان بر صحنه تئاتر و صفحه تلویزیون، کمتر فرصتی برای پرداختن به نقاشی باقی گذاشته بود. تا آن که سال ها پیش بازنشستگی زود هنگام، خانه نشینی و انزوا پیش آمد و من پس از ساختن سریال «ایتالیا ایتالیا» صحنه را به دلایل گوناگون جسمی و روحی ترک کردم و به انزوا کوچیدم. بعد عزلت و انزوا با آوارگی همراه شد و به غربت نشینی رسید که به قول شاملو، چراغ من در آنجا نمی سوخت. بر هستیم پرتوی درمانگر افکند و در آن مرداب مهلک جای پایی استوار برای بودن و ماندن و سکوی پرتابی جهت تسکین بی تابی ها و دریچه ای به آفرینش هنری یافتم. اکنون بیش از بیست سال است که نقاشی می کنم و سوژه یا بهتر بگویم کاراکتر اصلی کارهای من رنگین کمان و یا به فارسی بهتر «تیراژه» است.»
امروزه نوذر آزادی با مجموعه ای از آثاری که «رنگین کمان ها» نقش اصلی را در آن ایفا می کنند برای نخستین بار پس از بیست سال نقاشی، آثار خود را در معرض تماشای دوستداران و به ویژه خبرنگاران متعددی گذاشته است که به قول خود او در طول سال ها هیچ خبری از او نگرفته اند. آزادی درباره «تیراژه» ها یا رنگین کمان هایی که همه جا در نقاشی های او دیده می شوند، در کتابچه راهنمای نمایشگاه می نویسد: «تیراژه یکی از پدیده های شگفت انگیز، زیبا و درخشان طبیعت است و همچون مهر و ماه هدیه آسمان به زمین و به رایگان و در اختیار همگان. پس حیرت آور نیست که طرز نگاه و تلقی و بهره و برداشت از این محصول طبیعت، آنقدر گوناگون و متناقض باشد. به هر حال تیراژه برای من نماد عشق و پاکی و شعله آسمانی زیبایی و آزادی است و بیش از این در مورد تابلوها چیزی نمی افزایم چرا که بیم آن دارم احساس ناب و مستقیم و خودجوش بینندگان این آثار، مخدوش شود و با توضیح و توجیه و پیام و شعار، اثر هنری من به صورت تیتر یک روزنامه کم ارزش آن هم با تیراژ یک شماره درآید! فقط منت پذیرم که بیائید و ببینید.»
به این صورت، رنگین کمان به صورت تم مشترکی در تمامی آثار نوذر آزادی دیده می شود. چه در نقاشی سه قطعه ای زندان، شکنجه و مرگ، و چه در نقاشی دیگری که لنگی را نشان می دهد که روی یک رنگین کمانی که برفراز آسمانخراش های شهری که شبیه نیویورک است آویزان شده است. از آقای نوذر آزادی می پرسیم آیا این به این معنا است که غربی ها جلوی شرقی ها لنگ انداخته اند؟ آقای آزادی در سکوت نگاهمان می کند و سابرینا دختر او که چون سپری در تیرانداز جلوی پدر ایستاده است درباره حضور رنگین کمان ها در این نقاشی ها چنین می گوید: «رنگین کمان برای ما مفهوم عشق، دوستی و صلح دارد.»
نوذر آزادی نمی خواهد هنر نقاشی اش تحت تاثیر معروفیت نقش آقای قاطبه قرار بگیرد با این همه با رسیدن مدعوین بی شماری که بیش از هرچیز دیگر برای دیدن آقای قاطبه به گالری هجوم آورده اند، ملاقات با این هنرمند مستعد قدیمی و دست دادن با او که با گرمی و مهربانی با آن ها روبرو می شود بر تماشای آثار نقاشی او ارجحیت پیدا می کند.