جشنواره بینالمللی فیلم نیویورک، روز ۲۸ سپتامبر ۵۵مین دوره خود را با نمایش فیلم «آخرین پرچم برافراشته» یا The Last Flag Flying آغاز میکند، یک فیلم جادهای مفرح، خندهدار و متاثرکننده، از پیشگام سینمای مستقل آمریکا، کارگردان تگزاسی، «ریچارد لینکلیتر» که درباره گردهمایی سه یار جنگ ویتنام بعد از نیم قرن، با بازیهای «استیو کرل»، «برایان کرنستن» و «لارنس فیشبورن» است.
برنامه اختتامیه جشنواره، فیلم «چرخ شگفتی» Wonder Wheel از کارگردان نیویورکی «وودی آلن» است با شرکت «جاستین تیمبرلیک» و «کیت وینسلت» و «جونو تمپل»، که داستان آن در تفرجگاه و شهر بازی «کونی آیلند» واقع در جنوب جزیره نیویورک میگذرد.
فیلم شاخص میانه جشنواره، فیلم «شگفت زده» یا Wonderstruck کار جدید سینماگر غیرمتعارف، «تاد هینز» است، نگاهی غمزده و حسرتبار به دورانی بازگشتناپذیر، که در آن «جولیان مور» در دو نقش ظاهر میشود.
اهل سینما به ویژه منتظر دیدن فیلم «لیدی برد» اولین تجربه سینمایی بازیگر «گرتا گرویگ» هستند، با بازیهای «سیرشا رونن» و «لوری متکاف» در باره فرار از شهرک محل زندگی به سوی اولین عشق دوران نوجوانی.
گرویگ به خاطر همکاریاش به عنوان بازیگر و نویسنده با کارگردان مستقل نیویورکی «نوآ بامبک» شهرت دارد که از او در جشنواره نیویورک فیلم جدید «داستانهای مهیهروویتز» The Meyerowitz Stories اکران میشود که در برنامه جشنواره کن، بهار گذشته، برای نخستین بار در جهان نمایش داده شد، و «داستین هافمن» هشتاد ساله، نقش اصلی آن را دارد.
«جولیت بینوش» در فیلم «آفتاب را بپذیر» Let the Sunshine In از «لوک گوادانینو» که در جشنواره ساندنس درخشید، نقش یک نقاش میانسال پاریسی را ایفا میکند در شکار برای عشق.
همچنین فیلم «دوشیزه هاید / بانو هاید» با شرکت «ایزابل اوپر» از «سرژ بوزون» سینماگر فرانسوی، به نمایش در میآید، براساس رمان مشهور «جکیل و هاید».
قبل از «نتفلیکس» و «آمازون» و تلویزیون کابلی، جشنواره نیویورک، یکی از معرفهای اصلی سینمای برگزیده از کشورهای اروپا و آسیا بود که بعدا از این جشنواره، در سینماهای هنری و مخصوص خواص در شهرهای آمریکا، به نمایش در میآمدند. «اکیرا کوراساوا»، «پدرو المودوار» و «آلن رنه» و «فرانسو تروفو» از جمله هنرمندانی هستند که بارها به جشنواره نیویورک بازگشتند.
امسال برگزیدهای از هنرمندان ژاپن، کره جنوبی، فنلاند، لهستان، سوئد و آرژانتین در میان فیلمهای اصلی جشنواره خواهند بود.
مجله تخصصی «ورایتی» در گزارشی در باره برگزیدههای جشنواره فیلم نیویورک مینویسد، فهرست فیلمها نشان میدهد که شبکههای ویدیوی خانگی نظیر «نتفلیکس» و «ساندنس» با چه سرعتی به بازیگران عمده و اصلی در صنعت سینمای جهان تبدیل شدهاند.
ورایتی مینویسد فیلمهای کمدی با بودجههای متوسط که استودیوهای هالیوود به خاطر تهیه فیلمهای پرخرج و گیشهشکن، ترک کردهاند، حالا توسط شرکتهای ویدیوی خانگی مثل نفلیکس و آمازون تهیه میشوند. این قمار ساذ گذشته برای آنها با پیروزی همراه بود. آمازون برای سه فیلم، از جمله «منچستر ساحلی»، «فروشنده» از اصغر فرهادی، اسکار گرفت و نتفلیکس هم اولین اسکار خود را به خاطر فیلم «هلمتهای سفید» دریافت کرد که مستندی در باره امدادگران داوطلب در جبهههای جنگ سوریه بود.
سه فیلم اصلی جشنواره از وودی الن، تاد هینز و ریچارد لینکلیتر را استودیوی آمازون پخش میکند. دو فیلم عمده دیگر، «داستانهای مهیهروویتز» و «عازم لجن» Mudbound از «دی ریس» را «نتفلیکس» پخش میکند.
جشنواره بین المللی فیلم نیویورک، که توسط انجمن فیلم مجمتع هنری معظم «مرکز لینکلن» برگزار میشود، جشنوارهای است که بهترینها را بر میگزیند. تماشاگران میتوانند برگزیدهای از فیلمهای معتبر جشنوارههای جهان را در جشنواره نیویورک تماشا کنند. به طور مثال، فیلم اشکانگیز «به اسم خود بخوان مرا»، فیلم برگزیده جشنواره ساندنس زمستان امسال، و «پروژه فلوریدا» با شرکت «ویلیام دوفو»، فیلم شاخص جشنواره «کن»، در برنامه امسال گنجانده شده، که هر دو را منتقدها، اسکاری میدانند. فیلم کمدی «داستانهای مهیهروویتز» هم در جشنواره کن درخشید.
جشنواره نیویورک در مقایسه با جشنوارههای بزرگ سینمائی، جشنواره جمعوجور و سختگیری است با سرووصدای کمتر. هیات داوران و جایزه ندارد. به جای ۵۰۰ فیلم که در «تورنتو» یا «ترایبکا» اکران میشوند، برنامه اصلی جشنواره نیویورک فقط ۲۵ فیلم اکران میکند، اما آن ۲۵ فیلم را فیلمشناسان زیر نظر «کن جونز» رییس جشنواره بر میگزینند که هفته پیش اعلام کرد یک سوم، یا هشت فیلم، از فیلمهای برنامه اصلی از کارگردانان زن است.
تالار نسبتا مجلل و آراسته و خوشصدای «آلیس تالی»، در مجتمع هنری مرکز لینکلن نیویورک، که محل اجرای کنسرتهای ارکستر سمفونیک نیویورک است، با یکهزار و ۸۶ صندلی، از سینماهای بزرگی که در تورانتو به نمایش فیلمهای جشنواره اختصاص مییابند، کمتر گنجایش دارد. سینمای «والتر رید» مرکز لینکلن هم فقط ۲۶۸ صندلی دارد.
بازگشت چهرههای آشنا به جشنواره جنبه خانوادگی میدهد. چهره امسال جشنواره، بازیگر توانای بریتانیایی و برنده جایزه اسکار، «کیت وینسلت» است که با فیلم «وودی آلن» به این جشنواره بازگشته و در یک گفت و شنود روی صحنه، با مدیرجشنواره «کن جونز» به فیلمهای عمده و تجربههای سینمایی زندگی خود میپردازد.
برنامه ویژه نمایش فیلم جشنواره، به تقدیر از «رابرت میچام» بازیگر فقید هالیوود اختصاص دارد که طی آن ۲۴ فیلم برگزیده از نیم قرن کار او در بیش از یکصد فیلم، روی پرده سینمای «والتر رید» نشان داده خواهند شد، بیشتر فیلمهای برگزیده، «وسترن» هستند.
اما جشنواره نیویورک کنترل جدیتری روی فیلمهائی که بر میگزیند اعمال میکند. انتخاب را معمولا سینماشناسان برجسته زیرنظر مدیرجشنواره انجام میدهند که کارش به سردبیر نمایشگاههای موزهای معتبر شبیه است تا مدیر برنامه یک نمایش پر ستاره.