۶۵ سال پس از آغاز کار دادگاه نورمبرگ که به جنایات آلمان نازی رسیدگی می کرد هنوز جهان در جستجوی جنایتکاران این رژیم است.
یکی از آنان جان دمیانوک است که نگهبان یک اردوگاه مرگ نازی ها بود و سرانجام در ۹۰ سالگی در ایالت اوهایو هویتش فاش شد این اولین بار است که مقامات آلمان افسر دون پایه رژیم نازی را مورد محاکمه قرار می دهند. محکوم شدن او راه را برای یافتن سایر جنایتکاران نازی باز خواهد کرد.
بدنبال سقوط آلمان نازی در سال ۱۹۴۵ توسط نیرو های متفقین، آدولف آیشمن طراح و آرشیتکت جنایت های آن رژیم، میلیون ها کشته از جمله شش میلیون یهودی را پشت سر گذاشت و از چشم ها مخفی شد.
در حالی که بسیاری بر این باور بودند که وی هرگز یافت نخواهد شد آیشمن در سال ۱۱۶۰ توسط موساد، سرویس امنیتی اسراییل، دستگیر و پس از محاکمه در اورشلیم دو سال بعد، به دار آویخته شد.
محاکمه آدولف آیشمن در اورشلیم خاطرات وحشتناک جنایات نازی ها در جنگ جهانی دوم را زنده کرد. مردی که وارد اتاقک ضد گلوله متهمان شد شخصی است که متهم به نابودی میلیون ها یهودی در اردوگاه های مرگ نازی هاست.
موساد موفق شد آدولف آیشمن را از آرژانتین برباید و او را به اسراییل که کشور نوپایی بود منتقل کند.
«رافی ایتان» که ماموریت دستگیری آدولف آیشمن را به عهده داشت می گوید دستگیری مردی که میلیون ها یهودی را به اردوگاه های مرگ فرستاده بود برای وی بسیار مهم بود.
وی می افزاید محاکمه آیشمن به اسراییل این فرصت را داد که هولوکاست را به جهان یادآور شود.
دستگیری و انتقال آیشمن به اسراییل می بایست بطور مخفی و بدون اطلاع دولت آرژانتین انجام می شد. و سرانجام موساد موفق شد وی را به عنوان خدمه یک هواپیمای خط هوایی اسراییل از آن کشور خارج کند.
در حالی که اروپا پس از پایان جنگ جهانی دوم در حال بازسازی بود و متفقین و همچنین آلمان و متحدینش مایل به فراموش کردن گذشته بودند و نمی خواستند بر زخم های قدیمی نمک بپاشند شاید ترور آیشمن برای موساد به مراتب کاری آسان تر بود ولی محاکمه کردن این جنایتکار جنایات رایش سوم را آشکار می کرد و از رهبران جهان می خواست که این جنایتکاران را مسؤل شناخته و مجازات کنند.
اسراییل مصمم بود پس از پایان گیری دادگاه نورمبرگ دگرباره جهان را به رنج هولوکاست، یادآور شود.
«سیمون وایزنتال» که در سال ۲۰۰۵ در سن ۹۶ سالگی در گذشت بیشترزندگی خود را وقف یافتن جنایتکاران نازی کرده بود. وی ۸۹ عضو خانواده خود را در هولوکاست از دست داد و در پایان جنگ در سال ۱۹۴۵ به هنگام آزاد شدن از یک اردوگاه نازی ها فقط ۴۵ کیلو وزن داشت.
او نقش عمده ای در یافتن و دستگیر آیشمن داشت ولی هرگز نتوانست دکتر جوزف منگل معروف به فرشته مرگ آشویتس را پیدا کند. جوزف منگل در سال ۱۹۷۹ در آمریکای جنوبی درگذشت.
گوستاو فرانتز واگنر موسوم به هیولای سابیبور در سال ۱۹۷۸ در غرب ریوداژانیرو و دريک میهمانی که برای تولد آدولف هیتلر برپا شده بود شناسایی و دستگیر و در همان سال با یکی از نجات یافتگان اردوگاه های مرگ نازی ها، روبرو شد.
آلمان، اسراییل، لهستان و اطریش خواستار اخراج او از برزیل بودند درخواستی که در دیوان عالی آن کشور، رد شد. وی سه بار در زندان تلاش کرد خود را از میان ببرد و سرانجام پس از آزادی از زندان در چهارمین تلاش به خودکشی، موفق شد.
«افراییم زورف،» مدیر مرکز سیمون وایزنتال در اسراییل، می گوید تلاش برای محاکمه جنایتکاران نازی شدت گرفته است.
جان دمیانیوک یکی از این افراد است . وی در سال ۲۰۰۹ از آمریکا اخراج شد تا در آلمان محاکمه شود. اتهام او نقش داشتن در قتل بیش از ۲۸ هزار نفر در سوبیبور است.
او می گوید گارد اردوگاه مرگ نازی ها نبوده و وکلای او ادعا می کنند او خود یکی از قربانیان هیتلر است.
حتی اگر هیئت قضات مدارک کافی بیابند که وی نگهبان اردوگاه بوده باید این اتهام را دادستان بپذیرند که بودن او در اردوگاه همکاری در یک جنایت محسوب می شود.
دمیانیوک که ۹۰ ساله و بیمار است هم اکنون در بیمارستانِ زندانی در حومه مونیخ، نگاهداری می شود.
«افراییم زورف» می گوید ادامه این محاکمات مهم است، محاکمه چنین آدم هایی پیامی قوی به جهان می فرستد. اگر مرتکب جنایت شوید حتی ۶۰ سال بعد انسان هایی خواهند بود که شما را مجبور می کنند، بهای آن را بپردازید.