در یک جلسه ویژه نمایش فیلم که هم زمان با نهمین اجلاس نمایندگان مردمان بومی جهان در سازمان ملل متحد در نیویورک انجام گرفت، فیلم «آواتار» ساخته پرفروش جیمز کامرون فیلمساز موفق هالیوود با حضور این کارگردان به نمایش در آمد.
فیلم «آواتار» مجموعه ای است علمی - تخیلی همراه با یک قصه رمانتیک و عاشقانه و عملیات ماجراجویانه چشمگیری که با استفاده از آخرین وسائل تکنولوژی تهیه فیلم ساخته شده است. این فیلم تا امروز بیش از ٢ میلیارد دلار در سراسر دنیا فروش گیشه داشته است.
پیش از نمایش فیلم، نمایندگان مردم بومی جهان از جمله سرخپوستان آمریکایی در نواحی مختلف این کشور از جیمز کامرون برای ساختن فیلم «آواتار» تجلیل کردند. آن ها گفتند که این فیلم همان پیامی است که مردم بومی سراسر جهان کوشیده اند تا درطول قرن ها به گوش جهانیان برسانند.
کامرون در سخنانی، ارتباط ویژه ای که میان موضوع فیلم «آواتار» و این تماشاگران بومی وجود دارد می گوید: «بیش از هر چیز این فیلم توانسته است درمورد مسائل خاصی که در آن مطرح شده نوعی آگاهی به تماشاگران بی شمار خود بدهد. البته این یک فیلم تخیلی با داستانی ساختگی است و نمی تواند جایگزین یک فیلم مستند یا آموزشی شود. فقط می تواند یک کادر احساسی برای تشویق به درک هرچه بیشتر این مسائل و ایجاد دیالوگ بوجود بیاورد.»
«آواتار» داستان یک سرباز تفنگدار دریایی است که قرار است برای جلب اعتماد مردم ساکن یک سیاره دوردست به نام «پاندورا» به آنجا برود و پس از کسب اطلاعاتی در رابطه با مردم این سیاره که «ناوی» خوانده می شوند مقدمات هجوم و حمله قدرت های کره زمین به آنجا را فراهم آورد. از این طریق ساکنان زمین خواهند توانست به ارزشمند ترین منابع طبیعی این سیاره دست پیدا کنند.
برای «ویلی لیتل چایلد» که یک رهبر قبائل سرخپوستی شمال کاناداست، داستان هجوم به سیاره پاندورا یادآور معاهده ای است که حقوق استخراج منابع بیش از شش قلمرو مختلف را از این سرخپوستان گرفته است.
«لیتل چایلد» می گوید: «درنواحی شمالی مناطقی که ما در آن زندگی می کنیم منطقه ای است به نام شن های قیرآلود. در این منطقه ماشین های عظیم الجثه درست مثل ماشین هایی که در فیلم آواتار نمایش داده شده است می آیند تا از این منابع بهره برداری کنند. این بخش از فیلم خیلی روی من تاثیر گذاشت چون درواقع نشان می دهد که چگونه بشر به قلمروی مادر طبیعت تجاوز می کند.»
در فیلم «آواتار» شخصیت اصلی یا همان تفنگدار دریایی عاشق یک شاهزاده خانم «ناوی» می شود و در نهایت مجذوب صفات و شخصیت انسانی این قوم و رابطه هم آهنگ و پر هارمونی که آن ها با طبیعت اطراف خود دارند می شود. او بالاخره به «ناوی» ها می پیوندد و با رهبری او ساکنان سیاره به پیروزی نهایی می رسند.
«ویکی تالی کورپوز» یک فعال حقوق مردمان بومی فیلیپین که در طول ده ها سال گذشته کوشیده است تا ازهجوم دست معدن کاران و مین گذاران به سرزمین مادری خود جلوگیری کند می گوید: «من فکر می کنم این یک فیلم واقعا عالی بود. این فیلم توانسته است واقعیاتی را در رابطه با زندگی مردم بومی در دنیای امروز نشان دهد. به خصوص این فیلم توانسته است آن ارتباط روحی که مردمان بومی با طبیعت دارند را به خوبی نمایش دهد. اما چیزی که من در این فیلم دوست نداشتم این بود که یک بار دیگر این یک مرد سفید پوست است که نقش «نجات دهنده» را بازی می کند.»
جیمز کامرون در پاسخ به کورپوز گفت شاید این مسئله به این خاطر است که خود او یک مرد سفید پوست است و این اوست که فیلم را ساخته است. کامرون خواسته است نشان دهد که این انسان سفید پوست است که باید خرابی هایی را که برای سرخپوستان و بومیان دیگر به وجود آورده است ترمیم کند.
اما کارمن رامیرز از قبیله «وایوو» در کشور کلمبیا در آمریکای جنوبی هنوزهم به این مسئله اطمینانی ندارد. او می گوید که نواحی کویری کشور او هم چنان برای دستیابی به ذغال سنگ مورد تهاجم است و دولت کلمبیا هم به این بهره برداری ها کمک می کند: «آنها می گویند ما داریم کارهای مثبتی انجام می دهیم ولی در واقع آن ها به قلمرو و سرزمین هایی که به ما تعلق دارد دست اندازی می کنند و در واقع به مادر طبیعت تجاوز می کنند. ذغال سنگ استخراج شده هوا و غذای ما را آلوده کرده اما برای آن ها اهمیتی ندارد. تنها چیزی که برای آن ها مهم است پول درآوردن است.»
با این همه جیمز کامرون فیلم «آواتار» را یک فیلم احساسی می خواند و نه یک فیلم سیاسی. او می گوید با ساختن این فیلم نخواسته و یا شاید نتوانسته است عدم توازن، رقابت های مالی بین شرکت های سودجو، و حقوق از دست رفته بومیان در اماکن طبیعی از دست رفته را به آن ها بازگرداند. اما او هم چون بسیاری از این نمایندگان مردم بومی جهان معتقد است دولت ها و شرکت های بزرگ سرمایه گذاری باید در جهت تازه ای قدم بگذارند تا این عدم علاقه مردم به عملکرد آن ها بتواند جنبه های مثبت تری در فعالیت های آنان به وجود آورد: «من فکر می کنم وقتی ما در مورد مسائلی که هر روز در جهان امروز درحال وقوع هستند به این صورت روشنگری می کنیم توانسته ایم وجدان مسئولین امر را بیدار و آگاه کنیم تا هرچه زودتر کاری در این مورد انجام دهند. آواتار هشداری است و من به عنوان یک فیلمساز خواسته ام شانه های بشریت را بگیرم، آن را به شدت تکان دهم و بگویم: بیدار شوید!»