وزارت دفاع ایالات متحده روز پنجشنبه ۲۴ فروردین اعلام کرد ارتش آمریکا از بزرگترین بمب غیرهستهای خود موسوم به «مادر همه بمبها» برای هدف قرار دادن یکی از مواضع داعش در افغانستان استفاده کرده است؛ اقدامی که پرزیدنت ترامپ آن را «مأموریتی موفقیت آمیز» خوانده است.
آدام استامپ یکی سخنگویان پنتاگون می گوید این نخستین باری است که از این بمب قدرتمند، با عنوان جی بی یو ۴۳ (GBU-43)، در یک عملیات نظامی استفاده میشود.
«مادر همه بمبها» با طول ۹ متر و قطر یک متر، حدود ده تن وزن دارد و بخاطر موج انفجار وسیع و قدرتمندش به منظور تخریب سنگرها، تونلهای زیرزمینی، و غارها از آن استفاده می شود. هزینه ساخت هر کدام از این بمبها ۱۶ میلیون دلار تخمین زده شده است.
بمب جی بی یو ۴۳ که با بودجه ای ۳۰۰ میلیون دلاری در سال ۲۰۰۲ در آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی هوایی آمریکا طراحی و در سال ۲۰۰۳ تولید شده یک سلاح «ترموباریک» یا گرمافشاری است. آنچه بمبهای گرمافشاری را از دیگر بمبهای غیرهستهای متمایز می کند موج انفجار و قدرت تخریب بالای آنهاست.
بمبهای گرمافشاری قدرتمندترین بمبهای غیرهستهای محسوب می شوند و مکانیزم انفجار آنها با بمبهای عادی متفاوت است.
در بمبهای عادی، سوخت و اکسیدکننده لازم برای احتراق هر دو در مخزنی در قلب بمب قرار گرفته اند. ۲۵ درصد این مخزن حاوی سوخت و ۷۵ درصد آن حاوی عامل اکسیدکننده است. اما بمبهای گرمافشاری برای احتراق از اکسیژن محیط اطراف استفاده می کنند و در نتیجه از حدود صددرصد سوخت تشکیل شده اند. به همین دلیل قدرتمندتر بوده و موج انفجار ناشی از آنها با سرعتی بالا بخشی وسیع از محیط اطراف را احاطه می کند.
نکته جالب توجه اینجاست که در سال ۲۰۰۷ روسیه بمبی گرمافشاری را تست کرد که گفته می شود با قدرت انفجاری معادل۴۴ تن تیاناتی، چهار برابر قدرتمندتر از «مادر همه بمبها» است. روسیه این بمب گرمافشاری را «پدر همه بمبها» نامیده است.