لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۲۱:۵۳

بخش چهارم: کابینه دهم، تسویه حساب سیاسی با وزارتخانه ها


در حالی که ناظران و تحلیلگران سیاسی بر این باور بودند که کابینه دوم احمدی نژاد پس از ۴ سال تجربه و تحول با تغییرات ناچیزی چیده می شود اما رییس دولت ،هیات وزیران دهم را با ۱۳ چهره جدید به مجلس معرفی و تکمیل کرد.

محمود احمدی نژاد با پیشنهاد وزرای جدید به مجلسیان نشان داد که همچنان راهبرد تغییر در ترکیب بدنه دولت در دوره دوم ریاست جمهوری را سرلوحه کار خود قرار داده است.

مجلسیان در حالی به وزرای پیشنهادی احمدی نژاد رای آری و نه دادند که نمی دانستند رییس دولت دهم در راهکاری جدید اینبار به جای اخراج وزرا ادغام وزارتخانه ها را در فکر دارد.

احمدی نژاد بیش از نیمی از کابینه نهم را با خود به کابینه دهم نبرد تا نشان دهد که دولت دهم نمی‌ خواهد همچون دولت نهم باشد وی این را در انتخاب وزرای پیشنهادیش نشان داد.

همچنین پیشنهاد حضور سه زن برای در اختیار گرفتن کرسی وزارت، تصمیمی بود که خبر از تغییر دیدگاه احمدی نژاد در انتخاب هیات وزیران داشت.

از سه وزیر زن پیشنهادی رییس دولت دهم، مرضیه وحید دستجردی اعتماد مجلسیان را جلب کرد و جای محمد باقر لنکرانی را در وزارتخانه بهداشت و دروان و آموزش پزشکی گرفت.

رییس کابینه دهم تنها علی اکبرمحرابیان وزیر صنایع، حمید بهبهانی وزیر راه و ترابری، محمد عباسی وزیر تعاون، منوچهر متکی وزیر امور خارجه و شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد را از بین یاران کابینه نهم برای همراهی در دولت دهم انتخاب کرد.

همچنین با چند جابجایی صادق محصولی را از وزارت کشور به وزارت رفاه، مصطفی محمد نجار را وزارت دفاع به وزارت کشور و مسعود میر کاظمی را از وزارت بازرگانی به وزارتخانه نفت فرستاد.

احمدی نژاد در همان آغاز به کار دولت دهم گفت: در دولت دهم نیز ممکن است وزرا تغییر کنند و در مسیر حرکت ممکن است یک وزیر کم بیاورد و جا بماند.

در دولت دوم احمدی نژاد نیز وزرایی بودند که کم آوردند و از قطار در حرکت دولت دهم جا ماندند.

این عزل و نصب ها تا جایی ادامه داشت که علی مطهری نماینده اصولگرای مجلس شورای اسلامی گفت: آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران از محمود احمدی نژاد رییس جمهوری این کشور خواسته است دیگر وزیری را عزل نکند.

آموزش وپرورش به وزیر زن نرسید

سوسن کشاورز یکی از سه گزینه پیشنهادی احمدی نژاد برای دهمین وزیر آموزش و پرورش به مجلسیان بود که نتوانست رای اعتماد مجلس را جلب کند.

وی سپس مشاور رییس جمهوری شد ولی دی ماه ۸۹ به همراه سیزده مشاور دیگر حکم برکناری گرفت.

پس از آن حمید رضا حاجی بابایی با رای اعتماد نمایندگان مجلس پشت میز وزارت آموزش و پرورش نشست.

طرح استیضاح حاجی بابایی بارها در راهروهای مجلس به گوش رسید تا در نهایت ۶ مهرماه ۱۳۸۸ صد نماینده امضای خود را پای نامه استیضاح وی گذاشتند.

اگرچه طراح استیضاح در آن روز تاکید کردند که طرح مذکور به زودی تقدیم هیات رییسه مجلس می‌شود اما کسی باور نمی کرد که طرح استیضاح حاجی بابایی ظرف ۲۴ ساعت پس از تحویل آن به هیئت رئیسه مجلس، اعلام وصول شد.

چرا که بحث استیضاح وزیر کشور، صنایع و معادن، جهاد کشاورزی، نیرو، راه و ترابری و بازرگانی در مجلس مطرح بود و نیز زمزمه های نه چندان جدی استیضاح برخی دیگر از وزرا همچون وزیر نفت نیز به گوش می رسید.

در حالی که ماه ها از تقدیم این طرحها به هیات رییسه مجلس می گذشت ولی هیچ یک از آنها با این ضرب العجل اعلام وصول نشده بود.

به هر حال استیضاح وی در مجلس به جریان افتاد ولی بار دیگر نمایندگان مجلس هشتم امضاهای خود را پس گرفتند و طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش مسکوت ماند. حاجی بابایی همچنان همراه دولت دهم است.

سایه ادغام و استیضاح بر سر وزارت ارتباطات

رضا تقی پور وزیر پیشنهادی احمدی نژاد بود برای احراز پست وزارتخانه ارتباطات و فناوری اطلاعات که با رای اعتماد مجلس به کابینه دهم راه یافت.

وی نیز چون وزرای دیگر دولت نهم و دهم بارها زیر ذره بین استیضاح قرار گرفت ولی طرح استیضاحش هیچگاه به اعلام وصول هیات رییسه مجلس نرسید.

گر چه وی از استیضاح و اخراج از کابینه جان سالم به در برد اما در راستای راهکارهای جدید رییس کابینه دهم مبنی برادغام وزارت خانه ها، وزارت خانه متبوعش در لیست تجمیع وزارتخانه ها قرار گرفت.

در پی تصمیم احمدی نژاد مبنی بر تجمیع وظایف و اختیارات وزارتخانه‌های ارتباطات با مسکن و شهرسازی و راه ‌ و‌ترابری و تشکیل وزارتخانه امور زیربنایی و ارتباطات، گرچه انحلال این وزارت خانه در دستور کار قرار گرفت و لایحه ادغام آن به تصویب مجلسیان رسید اما در نهایت نام آن از لیست ادغام خط خورد.

پس از آن گروهی از نمایندگان مجلس حذف وزارت ارتباطات از لایحه ادغام را مخالف آیین نامه داخلی مجلس اعلام کردند، اما به هر حال وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در وزارتخانه های دیگر ادغام نشد و به فعالیت خود ادامه داد.

وزیری برای دو کابینه

شمس الدین حسینی یکی از وزرای بود که از میانه راه کابینه نهم به جمله یاران احمدی نژاد پیوست محمود احمدی نژاد وی را از بین وزرای دولت نهم برای ادامه همکاری انتخاب کرد.

این در حالی بود که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری دهم مجلسیان تصمیم گرفتند که با اعتراض به نحوه محاسبه و پرداخت سود سهام عدالت، حسینی وزیر دولت نهم را سوژه اولین استیضاح ۱۳۸۸ کنند.

اما باز هم فراکسیون اقلیت مجلس به جمع بندی نرسیدند وبر خلاف باور ناظران سیاسی، وزیر اقتصاد دولت نهم یکی از ۵ وزیری بود که حضور در کابینه دهم را نیز همراه احمدی نژاد تجربه کرد.

به هر حال در پی رایزنی فراکسیون اقلیت با برخی از چهره های موثر اصولگر تصمیم در خصوص استیضاح شمس الدین حسینی نیز منتفی شد و وی بر صندلی وزارتش ثابت ماند.

جنجال بر سر بودن یا نبودن

حیدر مصلحی وزیر اطلاعات کابینه دهم، یکی از جنجالی ترین وزرای دولت دوم احمدی نژاد است.

استعفا و برکناری سریع مصلحی وپذیرش این استعفا از سوی احمدی نژاد حاشیه های زیادی را به همراه داشت. در اولین واکنش رهبر ایران با این استعفا مخالفت کرد و در نهایت با حکم حکومتی رهبری، مصلحی سر جای خود نشست.

این حکم، قهر رییس دولت دهم را بر انگیخت تا جایی که از حضور در جلسات هیات دولت که وزیر اطلاعاتش حضور داشت خود داری کرد، این در حالی بود که محمود احمدی نژاد با قبول استعفای وزیر اطلاعات، در حکمی وی را به عنوان «مشاور رییس‌ جمهور در امور اطلاعاتی» منصوب کرده بود.

به هر حال تفسیرگران سیاسی خالی ماندن صندلی احمدی نژاد در جلسات هیات دولت را نشانه اعتراض احمدی‌ نژاد به خامنه‌ای، اختلاف بین این دو نفر و رقابت دو کانون تصمیم‌ گیری در حاکمیت جمهوری اسلامی تعبیر کردند.

قرارگرفتن دولت در شرایط ویژه نمایندگان اصولگرای مجلس را بر آن داشت تا در دو جلسه فوق العاده شرایط پیش آمده دولت را بررسی کنند.

در نهایت پس از ۱۱ روز و در پی اوج ‌گیری حملات عده‌ای از محافظه‌کاران علیه احمدی‌نژاد، با پا در میانی های سیاسی، احمدی نژاد در ملاقاتی با رهبری به توافقاتی رسید، در این میان وزیر اطلاعات به سمت خود بازگشت و رییس کابینه دهم به قهر خود پایان داد، در این ماجرا احمدی‌ نژاد قصد استعفا داشت اما در نهایت به این نتیجه رسید که بهتر است به کار خود ادامه دهد.

ادامه دارد.............

XS
SM
MD
LG