به گزارش خبرگزاریها از استان لرستان بار دیگر در کیلومتر ۴۸ جاده پلدختر به آسار، لوله های پوسیده انتقال فراورده های نفتی دچار حادثه شده و نفت به رودخانه منطقه نشت کرده است.
محمدحسین بازگیر، مدیر کل اداره کل محیط زیست استان لرستان با تایید این خبر گفت: به طور قطع منابع زیرزمینی آبی آلوده شده و نیز آلودگی خاک محرز است.»
این مدیرکل اداره کل محیط زیست لرستان در همین رابطه افزود: این خط انتقال نفت ۳۲کیلومتری به علت فرسودگی و عمر بالای ۳۰ سال دچار ترکیدگی شده است.
وی به دیگر دلایل ترکیدگی این خط انتقال نفت اشاره و عنوان کرد: فشار ناشی از انباشت خاک حاشیه جاده با توجه به بافت شنی خاک و شرایط توپوگرافی لغزشی منطقه کوهستانی دیگر دلیل شکستگی این خط در نزدیکی روستای بادامک بوده است.
خبرگزاری مهر در گزارش خود با عنوان: «کابوس خطوط فرسوده نفت» آورده است: «در حالی که محیط زیست لرستان بار دیگر شاهد حادثه ترکیدگی خطوط انتقال نفت بود که به نظر می رسد معضل تکراری خطوط انتقال نفت فرسوده به کابوس همیشگی طبیعت و محیط زیست این استان تبدیل شده است.
این خبرگزاری سپس می افزاید: «کابوس ترکیدگی خطوط انتقال نفت این بار در منطقه دیگری از شهرستان نفت خیز پلدختر تعبیر شد تا این بار آلودگی خاک و محیط زیست منطقه نگرانی دوستداران طبیعت را در پی داشته باشد.»
اول تکذیب بعد تعمیر
شکستگی پیاپی لوله های انتقال نفت در استان لرستان که نخست تکذیب های وزرات نفت را در پی داشته؛ اما پس از تعمیر خطوط اطلاعیه تعمیر و بازسازی لوله ها از سوی همین وزارتخانه منتشر شده متکی به پیشینه ای چندین ساله است.
مدیرکل محیط زیست لرستان در این باره گفت: «مسئولان شرکت نفت با وجود تکرار چند باره حادثه ها واکنشی از خود نشان نمی دهند و گویا برنامه ای جز پنهان کردن حوادث در دستور کار ندارند.»
ممانعت از ورود خبرنگاران
اما شرکت نفت تنها به تکذیب خبر آلودگی نفتی بسنده نکرده؛ بلکه مانع از تهیه گزارش از منطقه نیز می شود. یک کارشناس محیط زیست گفت: «این موضوع در حادثه اخیر ترکیدگی لوله نفت نیز خود را نشان داد تا رسانه ها و حتی کارشناسان محیط زیست نیز برای تهیه گزارش از منطقه با ممانعت کارکنان شرکت نفت مواجه شوند.»
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان لرستان در این باره گفته است: «به هر روی به نظر می رسد گام اول در حل مشکل خطوط انتقال نفت فرسوده و تکرار حوادث در این زمینه پذیرش اصل موضوع توسط متولیان امر است؛ نه اینکه با پنهان کردن حوادث و جلوگیری از اطلاع رسانی در این زمینه صورت مسئله به طور کامل پاک شود.»
تکرار فاجعه های زیست محیطی ناشی از صنعت نفت در استان لرستان در این چند ساله اخیر نگرانی های جدی میان مردم بومی، کشاورزان، باغداران و هواداران محیط زیست و حتا نمایندگان مجلس و مقامات محلی دولتی نیز شده است.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان با اشاره به ممانعت کارکنان شرکت نفت برای حضور کارشناسان محیط زیست در محل، بیان داشت: عمده آلودگی قبل از حضور ماموران به وسیله خاکپاشی پنهان شده بود.
با این همه مدیرکل محیط زیست لرستان قول پیگیری قانونی برای دریافت خسارات و جریمه شرکت نفت را داد و افزود: متاسفانه در حادثه اخیر شرکت نفت تمام تلاش خود را برای پاک کردن صورت مسئله و ممانعت از اطلاع رسانی انجام داد.
عدم پرداخت خسارات
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان با اشاره به حوادث مکرر در زمینه ترکیدگی خطوط انتقال نفت و بنزین در پلدختر، بیان داشت: این موضوع در حالیست که هنوز شرکت نفت خسارات ناشی از نشت نفت به رودخانه کشکان را پرداخت نکرده است.
محمدحسین بازگیر که خواهان تعمیر اساسی خط لوله انتقال نفت شده بود از عدم انجام تعهدات شرکت نفت در جریان نشت نفت و شکستگی لوله ها در موارد گذشته انتقاد کرد.
این فاجعه محیط زیستی ناشی از عملیات صنعت نفت از جمله شکستن لوله های انتقال نفت مسبوق به سابقه پیاپی است که ترکیدگی لوله نفت در کشکان در سال گذشته بود.
خادمی مدیر جهاد کشاورزی پلدختر گفته بود: «ترکیدگی لوله نفت در منطقه جلگه خلج علاوه بر خسارات به آب آشامیدنی مردم و زمین های زراعی، آلودگی رودخانه کشکان و از بین رفتن دهها هزار آبزی را به دنبال داشت.»
یکی از خبرگزاریها این باره نوشته است: «روند آلودگی های زیست محیطی و خسارات به مردم بومی منطقه در حالی در تکرار حادثه ها به دست فراموشی سپرده می شود که باید هر لحظه منتظر حادثه ای بود که خطوط انتقال نفت و بنزین فرسوده و قدیمی پیام آور آن خواهند بود.»
آب آشامیدنی مردم منطقه آلوده به نفت شده
علی دریکوند دهیار روستای جلگه خلج شهرستان پلدختر در این رابطه گفت: «در حال حاضر با توجه به آلودگی نفتی چاه منطقه و سفره های آب زیرزمینی آب آشامیدنی روستای جلگه خلج و سیزده روستای دیگر منطقه به وسیله تانکر تامین می شود.»
علی دریکوند افزود: «این در حالیست که مردم و اهالی روستا باید ابتدا پول آب آشامیدنی خود را بپردازند تا موفق به دریافت آب آشامیدنی شوند و در غیر این صورت خبری از آب نیست.»
گسترش بیماریهای پوستی ناشی از نوشیدن آب چاه آلوده به نفت
دهیار روستای جلگه خلج پلدختر از شیوع بیماریهای پوستی ناشی از استفاده از آب چاه آلوده به نفت گلایه کرد و ادامه داد: «همین آب آلوده هم در طول شبانه روز تنها چند ساعت در لوله های روستا جاری است.»
اهالی روستا همگی اظهار داشتند که قرار بوده مشکل آب روستا را آب و فاضلاب روستایی رفع کند ولی هنوز مشکل پابرجا است.
مسئولان محلی از جمله مدیران محیط زیست منطقه می گویند سیاست شرکت نفت در برخورد با فاجعه های محیط زیستی همواره تکذیب حادثه بوده سپس اطلاعیه بازسازی خطوط و پرداخت غرامت به ساکنان منطقه. اما وعده غرامت شرکت نفت هیچگاه عملی نشد.
کاکاوند مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب روستایی لرستان با اشاره به ترکیدگی های مستمر لوله های نفت در منطقه، گفت: با توجه به جلسات متعددی که در فرمانداری پلدختر برگزار شد مقرر شد که شرکت نفت در زمینه رفع مشکل آب آشامیدنی 11 روستای حاشیه خطوط نفت همکاری کند. اما این همکاری اجرای نشد و کاکاوند افزود: «شرکت نفتی ها جواب تلفن ها و مکاتبات را نمی دهند.»
کاکاوند با تاکید بر اینکه احیا منابع و سفره های آب زیرزمینی منطقه به دلیل آلودگی های نفتی زمانبر است، از شرکت نفت خواست به وعده خود عمل کند.
اما محمد رضا نقیبی سرپرست شرکت نفت و گاز غرب با تکذیب هر گونه انتشار آلودگی های نفتی ناشی از شکستی خط لوله سرکان مالکوه، گفت: «فاز اول خط لوله جدید نفت این منطقه برای دور ساختن کامل خطوط از مجاورت رودخانه کشکان تا پایان سال به بهره برداری می رسد.»
این مدیر نفتی شکستگی لوله انتقال نفت از منطقه سرکان ماله کوه به تلمبه خانه آفرینه و نشت نفت به رودخانه کشکان را جزیی دانست و افزود «این حادثه در کمترین زمان ممکن مهار شد.»
اما عکس های منتشر شده در سایت خبرگزاریهای گوناگون از جمله ایسنا، مهر، ایرنا و فارس از منطقه کشکان و شکایات روستاییان، کشاورزان و هواداران محیط زیست به دادگستری استان و تایید استانداری لرستان همگی اثبات رخداد چنین حادثه ای بوده است. حادثه ای که یک هفته بعد و پس از بازسازی سه کیلومتر لوله و تعمیرات خود شرکت نفت صحت رخداد را تایید کرد.
اما تکذیب به هنگام وقوع نشت نفت و گزارش های پیاپی از حادثه که از سال ۱۳۸۳ تاکنون مداوما تکرار شده نخست اطاعیه تکذیب صنعت نفت را در پی داشته سپس اطلاعیه بازسازی و گاه وعده پرداخت خسارات منتشر شده است که به گفته هواداران محیط زیست ظاهراً به رویه ای معمول در استان های لرستان و خوزستان تبدیل شده است. از جمله ورود سه هزار بشکه نفت به رودخانه کرخه در سال ۱۳۸۶ و وعده شرکت نفت برای پرداخت خسارات که البته به گفته کشاورزان و باغداران پیرامون این رودخانه این پرداخت خسارت هیچگاه عملی نشد.