بریتانیا نخستین کشور جهان است که واکسیناسیون با استفاده از واکسن کووید-۱۹ ساخته شده توسط دانشگاه آکسفورد و شرکت بریتانیایی-سوئدی آسترازنکا را آغاز کرده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، برایان پینکر ۸۲ ساله، اولین واکسن آکسفورد-آسترازنکا را دریافت کرد.
رویترز همچنین با اشاره به نتیجه آزمایش‌های بالینی گزارش داده است که این واکسن پس از تزریق دُز اول، و تا پیش از تزریق دُز دوم بعد از سه هفته، به طور متوسط ۷۰ درصد اثربخشی داشته است.
واکسن آکسفورد-آسترازنکا چگونه کار می‌کند؟
ویروس «سارس-کوو-۲» برای ورود به سلول‌های انسان از پروتئین‌هایی استفاده می‌کند که به آن «اسپایک» می‌گویند.
به نوشته نیویورک تایمز، واکسن آکسفورد-آسترازنکا بر پایه دستورالعمل ژنتیکی ویروس برای ساخت پروتئین اسپایک ساخته شده است.
پژوهشگران، ژن پروتئین اسپایک را به ویروس دیگری به نام «آدنوویروس» اضافه کردند. آدنوویروس‌ها، ویروس‌های رایجی هستند که باعث سرماخوردگی یا علائم مشابه به آنفولانزا می شوند.
آسترازنکا و آکسفورد از نسخه تغییر یافته آدنوویروس که باعث ایجاد سرماخوردگی در شامپانزه می‌شود استفاده کردند. در این روش ویروس قادر است وارد سلول‌ها شود، اما نمی‌تواند خود را داخل سلول تکثیر کند.
زمانی که این ویروس تغییریافته از طریق واکسن وارد بدن شد، سلول قادر است ژن پروتئین اسپایک را بخواند و آن را با کمک «پیام‌رسان آر‌ان‌ای» (یا ام‌آر‌ان‌اِی) کپی کند.
به این ترتیب، سیستم ایمنی بدن پس از برخورد با این پروتئین هوشیار می‌شود و در صورتی که دوباره آن را مشاهده کند قادر است آن را شناسایی کند و از طریق مکانیزم‌های مختلف، از جمله تولید پادتن، با آن مقابله کند.
هر‌چند هنوز دانشمندان به طور دقیق نمی‌دانند این ایمنی چه قدر دوام خواهد داشت، اما احتمال اینکه این اطلاعات در حافظه سیستم ایمنی باقی بماند زیاد است.
تفاوت عمده واکسن آسترازنکا با دو واکسن مدرنا و فایزر چیست؟
این واکسن، بر خلاف واکسن‌های فایزر و مدرنا که دستورالعمل‌ها را در «آر ان ای» تک رشته‌ای ذخیره می‌کنند، از «دی ان ای» دو رشته‌ای استفاده می‌کند.
از آن جایی که «دی ان ای» به اندازه «آر ان ای» شکننده نیست و پوشش سخت پروتئین آدنوویروس نیز به محافظت از ماده ژنتیکی داخل آن کمک می کند، این واکسن می‌تواند در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتیگراد دوام بیاورد.
این در حالی است که واکسن‌های مدرنا و فایزر باید به ترتیب در دمای منفی ۲۰ درجه سانتیگراد و منفی ۷۰ درجه سانتیگراد نگهداری شوند.
همچنین، واکسن آسترازنکا از دو واکسن دیگر ارزان‌تر است. در حالی که قیمت واکسن مدرنا برای هر واحد ۳۳ دلار و فایزر برای هر واحد ۲۰ دلار است، قیمت هر واحد واکسن آسترازنکا تنها ۴ دلار است.