رسانه های استرالیایی روز جمعه با اعلام خبر ورود کایلی مور گیلبرت، استاد دانشگاه استرالیایی-بریتانیایی، به خاک استرالیا، گزارش دادهاند که دلیل بازداشت او در سال ۲۰۱۸ در ایران «داشتن یک شریک زندگی اسرائیلی» بود.
خبرگزاری رویترز به نقل از روزنامه سیدنی مورنینگ هرالد، گزارش داد که چندین منبع ارشد دولت و دیپلماتیک استرالیا تأیید کردهاند زمانی که مقامات فرودگاهی ایران متوجه شدند شریک زندگی خانم کایلی مور گیلبرت شهروند اسرائیل است، این استاد دانشگاه را بازداشت کردند. این در حالی است که به نوشته این روزنامه، وزارت امور خارجه استرالیا گفت که به احترام دکتر مور گیلبرت و خانوادهاش، در این مورد توضیح بیشتری نمیدهد.
کایلی مور گیلبرت، استاد دانشگاه و پژوهشگر استرالیایی که در امور خاورمیانه با تمرکز بر کشورهای حوزه خلیج فارس تخصص دارد، شهریور ۱۳۹۷ در ایران بازداشت شد. او در رابطه با اتهاماتی که رژیم ایران آنها را «امنیتی و جاسوسی» خوانده بود، به تحمل ده سال زندان محکوم شد. بر اساس اطلاعات موجود خانم گیلبرت دی ماه سال گذشته در واکنش به تصمیم دادگاه مبنی بر رد فرجامخواهی او به آن حکم، اعتصاب غذا کرد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس، روز چهارشنبه ۵ آذر از آزادی کایلی مور-گیلبرت، شهروند بریتانیایی استرالیایی و استاد دانشگاه، از زندان در ایران خبر داد و دولت تایلند نیز روز پنجشنبه ۶ آذر، یک روز بعد از آزادی کایلی مور گیلبرت، استاد دانشگاه استرالیایی-بریتانیایی که بیش از دو سال به اتهام جاسوسی در ایران زندانی بود، تایید کرد که سه ایرانی که در توطئه بمبگذاری نافرجام سال ۲۰۱۲ دستگیر شده بودند، به ایران منتقل شدهاند.
روزنامه سیدنی مورنینگ هرالد به نقل از منابع ناشناس نوشت که استرالیا و ایران بیش از ۶ ماه برای تبادل خانم گیلبرت با سه زندانی دیگر مذاکره کردند تا به توافق رسیدند. در این گزارش آماده است که اسکات موریسون، نخست وزیر استرالیا، روز پنجشبه مکررا از اظهار نظر درباره این تبادل صورت گرفته خودداری کرده است. همچینن مقامات تایلند نیز در سطح بالای این مذاکرات حضور داشتهاند.
این چندمین بار است که جمهوری اسلامی بعد از بازداشت و گروگانگیری شهروندان خارجی یا دو تابعیتی، آنها را با افراد وابسته به حکومت ایران در دیگر کشورها مبادله میکند.
رژیم ایران در چند سال اخیر بازداشت شهروندان خارجی و دو تابعیتی را تشدید کرده است. وزارت خارجه ایالات متحده بارها بازداشت بیدلیل و خودسرانه شهروندان آمریکا و کشورهای دیگر، از جمله ایرانیان دوتابعیتی، توسط رژیم جمهوری اسلامی را محکوم کرده و خواستار آزادی بلافاصله و بی قید و شرط آنها شده است.