شماری از کارشناسان بريتانيايی در دانشگاه کمبريج سرگرم ديجيتاليزه کردن يکی از کُهن ترين و مهم ترين نسخه های قرآن هستند که از دوران مملوکيان به جای مانده است.
اين نسخه نادر قرآن پس از پايان طرح حاضر بصورت آنلاين در دسترس پژوهشگران مذهبی و افرادی قرار خواهد گرفت که مايلند آنرا مطالعه کنند.
جِيمز رابينسون عکاسی است که با دقت زياد اين نسخه قديمی قرآن را که از دوره مملوکيان به جای مانده جا بجا ميکند تا از آن عکس بگيرد. اين قرآن حدود ۵۳ کيلو گرم وزن دارد و جا بجايی آن دست کم به دو نفر نياز دارد.
نميتوان جلد اين کتاب رابه علت قديمی بودن و نوع صحافی آن کاملا باز کرد بلکه بايد برای جلوگيری از وارد آمدن فشار زياد بر آن اين قرآن قديمی را بر روی نوعی پايه مخصوص قرار داد.
گمان ميرود اين نسخه دست نويس در قرن ۱۴ يا پانزدهم ميلادی يعنی دوره مملوکيان نوشته شده باشد. کارشناسان می گويند از جزئيات و تاريخ دقيق تحرير اين نسخه دست نويس قديمی اطلاعات کافی در دست ندارند.
به نظر می رسد پس از پايان روند ديجتاليزه شدن اين کتاب کارشناسان بتوانند سرنخهای بيشتری در مورد جزئيات اين قرآن قديمی بدست بياورند.
کرول باروُز، مدير اين طرح، می گويد: «هدف ما از اجرای اين طرح قرار دادن نسخه ديجيتال اين قرآن قديمی در دسترس علاقه مندان است. ما نميتوانيم اصل کتاب را در اتاق مطالعه دانشگاه قرار بدهيم زيرا صفحات آن قديمی و شکننده است. پس از پايان اين طرح همگان خواهند توانست آنرا روی اينترنت ببينند و از خطاطی و زيبايی آن لذت ببرند.»
اين نسخه قديمی قرآن از سال ۱۹۰۱ ميلادی تا کنون در اختيار دانشگاه کمبريج قرار داشته است. از نظر اندازه ميتوان اين قرآن را با يک تلويزيون پلازما مقايسه کرد. گفتنی است اين قرآن از ۴۷۰ صفحه تشکيل شده و برخی از صفحات آن گم شده است. کارشناسان اين طرح اميدوارند طی روند ديجيتاليزه کردن اين کتاب که سه هفته طول خواهد کشيد صفحات مفقوده آنرا بيابند.
کرول باروُز می گويد: «دقيقاً نميدانيم چند صفحه آن مفقود شده است برای اينکه پژوهش زيادی روی اين نسخه دستی انجام نشده است. اما گمان ميکنيم احتمالا ۱۲ صفحه آن کم است.»
صفحات اين قرآن به آرامی و با دقت ورق ميخورد و دست اندرکاران طرح تلاش می کنند آنرا برای مدتی طولانی در معرض نور قرار ندهند.
پال تِيت ميگويد: «اين نسخه ای کمياب است و حقيقتاً يکی از بهترين نمونه های خطاطی و هنر زيبای اسلامی متعلق به دوره مملوکيان محسوب ميشود. اندازه بزرگ و خطوط درشت آن اين نسخه را از نسخه های ديگر متمايز ميکند.»
پژوهشگران ميگويند اين نسخه دست نويس به دستور سلطان قانصوه اَلغوری يکی از آخرين سلاطين مملوک در مصر نوشته شده است.
پژوهشگران اميدوارند نسخه ديجيتال اين قرآن دستنويس بتواند اسرار ناشناخته در مورد تاريخ و چگونگی تحرير آنرا آشکار سازد.