بیش از یک هزار تصویر از زندانیانی که چهار دهه پیش دریک شکنجه گاه خمرهای سرخ جان سپرده اند، در اختیار یک مرکز بایگانی اسناد رسمی کامبوج قرار گرفته است.
شمار دقیق این عکسها، 1426 عدد است و فرد ناشناسی اوایل ماه جاری میلادی آنها را در اختیار مرکز اسناد کامبوج گذاشته است. این تصاویر، مایۀ حیرت آرشیویستها شده است. شیوۀ حبس و شکنجۀ زندانیان به دست گروه افراطی خمرسرخ- که بین سالهای 1975 تا 79 میلادی بر کامبوج حکومت داشتند-عجیب و دردآور بوده است.
چانگ یوک- که سرپرست مرکز بایگانی اسناد رسمی کامبوج است- به بخش خمری صدای آمریکا می گوید که مشخصات زندانیان اغلب به دست خودشان، پشت عکسهای شش در چهاری که از آنها به جای مانده، نوشته شده است. او می افزاید که کامبوجیها پس از این همه سال درپی یافتن یادگارهایی از عزیزانی از خانواده یا دوستانشان هستند که تحت لوای خمرهای سرخ به سر می بردند، و خواهان آنند که عکس و دستخط و یادگارهایی از این دست از آنها پیدا کنند و نگاه دارند و ضمن احترام به یاد ازدست رفتگانشان، زندگی عادی خود را بدون حس سردرگمی نسبت به سرنوشت کسانشان، ادامه دهند.
زندانی که خمرهای سرخ آن را با نام اِس-21 می شناختند، محبسی هولناک بود که هفده هزار زندانی را در خود جای داده بود. از این هفده هزار زندانی، تنها هفت نفر زنده ماندند و به این ترتیب، رژیم افراطی خمرهای سرخ، خوفناک ترین بخش عملکرد خود را به نمایش گذشت.
تحلیلگرانی که تصاویری اخیر از این زندان را دیده اند می گویند دست کم چهار زندانی آمریکایی در میان زندانیان اس-21 به جاسوسی متهم شده بودند. مسئولان دولت کامبوج می گویند هویت این چهار تن هنوز به درستی تشخیص داده نشده است، اما این کار در آینده ای نزدیک انجام خواهد شد.
یکی از اداره کنندگان زندان خمرهای سرخ که بعدها به اتهام جنایات جنگی به حبس محکوم شد، جزئیات ویژگیهای زندانیان و اعترافات اجباری آنها را تحت فشار شکنجه ثبت کرده است. اما مورخان و بایگانان کامبوجی می گویند اغلب این اطلاعات طی درگیری خمرهای سرخ با نیروهای ویتنامی در سال 1979 مفقود شده است. این درگیری به شکست خمرهای سرخ انجامید. گفته می شود که مجموعۀ به دست آمده از زندان اس-21 سالها مفقود بوده است.
در سال 1994، کنگرۀ آمریکا لایحه ای را وضع کرد که به واسطۀ آن از بیل کلینتون- رئیس جمهوری وقت این کشور- خواست اجرای طرحی را تأیید کند که به اشخاص حقیقی و حقوقی اجازه دهد تا اطلاعاتی را که به نسل کشی در کامبوج مربوط می شود، گرد آوردند. این طرح در پی تأیید پرزیدنت کلینتون به گروهی محقق از دانشگاه ییل مجوز تحقیق و گردآوردن اطلاعاتی در این خصوص را اعطا کرد.
دو سال بعد، مرکز اسناد رسمی کامبوج جمع آوری شماری سند را آغازکرد که نهایتاً بیش از 155 هزار برگ مدرک و پنج هزار قطعه عکس را شامل شد و سرپرست این مرکز- چانگ یوک- از سوی مجلۀ تایم به عنوان یکی از صد نفری معرفی شد که هر سال به عنوان مؤثرترین افراد جهان- به تشخیص این نشریه- مطرح می شوند.
تحلیلگران قضایی هنوز اطمینان نیافته اند که عکسهایی که تازه پیدا شده اند، در محاکمۀ سه تن از رهبران خمرهای سرخ که مدتی است به اتهام ارتکاب جنایات جنگی روند دادرسی را طی می کنند، تأثیری خواهند داشت یا نه.
مقامهای کامبوج اما، معتقدند که این تصاویر برای خانواده های بازماندگان مهمترند تا برای روند دادرسی. اهداکنندۀ این تصاویر، که خود را معرفی نکرده اما گفته که درمیان کارکنان خمرهای سرخ بوده، می گوید خودش حاضر نشده به عکسها نگاه کند؛ چون نگران آن بوده که تصویر پدرش را که گویا در همان زندان محبوس بوده، بیابد.
شمار دقیق این عکسها، 1426 عدد است و فرد ناشناسی اوایل ماه جاری میلادی آنها را در اختیار مرکز اسناد کامبوج گذاشته است. این تصاویر، مایۀ حیرت آرشیویستها شده است. شیوۀ حبس و شکنجۀ زندانیان به دست گروه افراطی خمرسرخ- که بین سالهای 1975 تا 79 میلادی بر کامبوج حکومت داشتند-عجیب و دردآور بوده است.
چانگ یوک- که سرپرست مرکز بایگانی اسناد رسمی کامبوج است- به بخش خمری صدای آمریکا می گوید که مشخصات زندانیان اغلب به دست خودشان، پشت عکسهای شش در چهاری که از آنها به جای مانده، نوشته شده است. او می افزاید که کامبوجیها پس از این همه سال درپی یافتن یادگارهایی از عزیزانی از خانواده یا دوستانشان هستند که تحت لوای خمرهای سرخ به سر می بردند، و خواهان آنند که عکس و دستخط و یادگارهایی از این دست از آنها پیدا کنند و نگاه دارند و ضمن احترام به یاد ازدست رفتگانشان، زندگی عادی خود را بدون حس سردرگمی نسبت به سرنوشت کسانشان، ادامه دهند.
زندانی که خمرهای سرخ آن را با نام اِس-21 می شناختند، محبسی هولناک بود که هفده هزار زندانی را در خود جای داده بود. از این هفده هزار زندانی، تنها هفت نفر زنده ماندند و به این ترتیب، رژیم افراطی خمرهای سرخ، خوفناک ترین بخش عملکرد خود را به نمایش گذشت.
تحلیلگرانی که تصاویری اخیر از این زندان را دیده اند می گویند دست کم چهار زندانی آمریکایی در میان زندانیان اس-21 به جاسوسی متهم شده بودند. مسئولان دولت کامبوج می گویند هویت این چهار تن هنوز به درستی تشخیص داده نشده است، اما این کار در آینده ای نزدیک انجام خواهد شد.
یکی از اداره کنندگان زندان خمرهای سرخ که بعدها به اتهام جنایات جنگی به حبس محکوم شد، جزئیات ویژگیهای زندانیان و اعترافات اجباری آنها را تحت فشار شکنجه ثبت کرده است. اما مورخان و بایگانان کامبوجی می گویند اغلب این اطلاعات طی درگیری خمرهای سرخ با نیروهای ویتنامی در سال 1979 مفقود شده است. این درگیری به شکست خمرهای سرخ انجامید. گفته می شود که مجموعۀ به دست آمده از زندان اس-21 سالها مفقود بوده است.
در سال 1994، کنگرۀ آمریکا لایحه ای را وضع کرد که به واسطۀ آن از بیل کلینتون- رئیس جمهوری وقت این کشور- خواست اجرای طرحی را تأیید کند که به اشخاص حقیقی و حقوقی اجازه دهد تا اطلاعاتی را که به نسل کشی در کامبوج مربوط می شود، گرد آوردند. این طرح در پی تأیید پرزیدنت کلینتون به گروهی محقق از دانشگاه ییل مجوز تحقیق و گردآوردن اطلاعاتی در این خصوص را اعطا کرد.
دو سال بعد، مرکز اسناد رسمی کامبوج جمع آوری شماری سند را آغازکرد که نهایتاً بیش از 155 هزار برگ مدرک و پنج هزار قطعه عکس را شامل شد و سرپرست این مرکز- چانگ یوک- از سوی مجلۀ تایم به عنوان یکی از صد نفری معرفی شد که هر سال به عنوان مؤثرترین افراد جهان- به تشخیص این نشریه- مطرح می شوند.
تحلیلگران قضایی هنوز اطمینان نیافته اند که عکسهایی که تازه پیدا شده اند، در محاکمۀ سه تن از رهبران خمرهای سرخ که مدتی است به اتهام ارتکاب جنایات جنگی روند دادرسی را طی می کنند، تأثیری خواهند داشت یا نه.
مقامهای کامبوج اما، معتقدند که این تصاویر برای خانواده های بازماندگان مهمترند تا برای روند دادرسی. اهداکنندۀ این تصاویر، که خود را معرفی نکرده اما گفته که درمیان کارکنان خمرهای سرخ بوده، می گوید خودش حاضر نشده به عکسها نگاه کند؛ چون نگران آن بوده که تصویر پدرش را که گویا در همان زندان محبوس بوده، بیابد.