جان بری، موسیقیدان برنده جایزه اسکار و سازنده موسیقی متن فیلم های بیاد ماندنی چون «کابوی نیمه شب» Midnight Cowboy، «بیرون از آفریقا» Out Of Africa و سری فیلم های «جیمزباند» یکشنبه گذشته در سن ٧٧ سالگی در نیویورک درگذشت.
این آهنگساز بریتانیایی تبار نه تنها توانست با ساختن موسیقی متن برای سری فیلم های جیمزباند مفهوم تازه ای به موسیقی متن فیلم بدهد، بلکه آثار او با شیوه های بی سابقه و ماجراجویانه ویژه ، تبدیل به موسیقی متنی برای نوع زندگی مدرن آن دوران در دهه ٦٠ میلادی شد.
در موسیقی متن فیلم جیمزباندی«شما فقط دو بار زندگی می کنید»، «جان بری» با استفاده از نواهای اغواگر و فریبنده و یک ملودی باشکوه و پابرجا، ماهیت زندگی ماجراجویانه، سکسی اما در عین حال دلنواز وگاه پرتنش جیمزباند را به تماشاگر القا می کند. ضربه های گیتار «آکوستیک» در این موسیقی در کنار هارپ و فلوت نشسته است و یک ریتم مداوم و زیربنایی همواره در متن آهنگ ها جریان دارد.
هرچند برسر این مسئله که ملودی آهنگ های موسیقی متن جیمزباند ساخته «مونتی نورمن» بوده است یا خود«جان بری» هنوز اختلاف نظرهایی وجود دارد اما این تنظیم های «بری» است که آهنگ ها را با استفاده از سازهای زهی تیز و برنده به شکل مورد پسند کنونی درآورده است.
موسیقی متن فیلم «کابوی نیمه شب» را شاید بتوان یکی از مهم ترین آثار «جان بری» خواند. فیلمی که در سال ١٩٧٠ جایزه «گرمی» Grammy بهترین آهنگسازی برای سازهای مختلف را برای این آهنگساز برجسته به همراه آورد. جان بری هم آهنگ ترانه معروف Everybody Talking را با شعری از «فرد نیل» برای این فیلم ساخت و هم موسیقی متن آن را نوشته و تنظیم کرده است. هری نیلسون هم برای اجرای این ترانه جایزه «گرمی» بهترین خواننده مرد همان سال را از آن خود ساخت.
اما نبوغ جان بری را می توان در موسیقی متن فیلم برنده اسکار «بیرون از آفریقا» Out Of Africa مشاهده کرد. موسیقی که هم حماسی است و هم نرم و شکیبا. موسیقی که به شکل یک سرود آغاز می شود و کم کم خود را آشکار می کند و به تدریج شکوه و عظمت تصاویری را که تماشاگر شاهد آن است به او القا می کند . این موسیقی هنر آهنگسازی را نشان می دهد که پس از ده ها سال ساختن موسیقی انرژی زا و هیجان انگیز فیلم های ماجراجویانه ،به سوی تفکر و تعمق کشیده شده است اما آثار او هم چنان از همان تنش های دلپذیر و مبرم برخوردارند اما به صورتی کاملا پیش بینی نشده و تازه.
جان بری متولد «یورک» انگلستان بود و کار آهنگسازی و نوازندگی را هنگام خدمت سربازی با نواختن ترومپت در ارتش بریتانیا آغاز کرد. او بعدها در دهه پنجاه میلادی با به راه انداختن گروه «جان بری سون» به معروفیت رسید. «بری» خواننده و نوازنده ترومپت گروه بود که ترانه های راک اندرول و پاپ اجرا می کردند.
«بری »بر اساس تم معروف موسیقی جیمز باند که مانتی نورمن آن را برای فیلم دکتر نو ساخته بود، برای یازده فیلم دیگر این مجموعه از جمله «گلدفینگر» و «شما فقط دوبار زندگی می کنید» موسیقی متن ساخت.
«جان بری » درطول پنج دهه فعالیت هنری در زمینه ساختن موسیقی متن فیلم، پنج جایزه اسکار و یک جایزه «بفتا» دریافت کرد. از میان این فیلم ها باید به «شیردرزمستان» Lion In The Winter و «رقص با گرگ ها» Dances With The Wolves اشاره کرد.
جان بری در سال ۱۹۹۹ برای فعالیت های مداوم و درخشان در زمینه های مختلف موسیقی به نشان سلطنتی بریتانیا از دست ملکه الیزابت دست یافت.