مهلت ده ماهۀ توقف فعاليتهای شهرک سازی اسراييل در کرانه باختری رود اردن در ساعت ۲۲ يکشنبه شب به وقت محلی به پايان رسيد.
پيش از پايان اين مهلت، بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسراييل، از ساکنان شهرکهای يهودی نشين خواست که شکيبايی خود را از دست ندهند.
پيش از آنکه مهلت توقف موقت شهرک سازيهای اسراييل در کرانه باختری رود اردن رو به پايان بگذارد، فضای شهرک يهوديان رِواوا مملو از شادی و سرور بود. در رأس ساعت پايان مهلت، بادکنکهای رنگی بر فراز شهرک به سوی آسمان رها شدند و در شهرکی ديگر صدای ريزش پی های بتونی با سرو صدا و دست زدنهای ممتد ساکنان، در هم آميخت.
گِرشون مِسيکا، سرپرست شورای محلی شوروم، می گويد «در اينجا روی سخن من با حسين اوباماست: سرزمين اسراييل به مردم اسراييل، به يهوديان، تعلق دارد.»
بنيامين نتانياهو از شهرک نشينان خواسته است خويشتنداری و شکيبايی از خود نشان دهند، درخواستی که به نظر می رسد عمدتاً با هدف لطمه نخوردن به روند مذاکرات جاری صلح صورت گرفته است.
با وجود تهديد فلسطينيها به ترک دور مذاکرات و درخواستهای مکرر پرزيدنت اوباما، نخست وزير اسراييل حاضر به تمديد مهلت توقف فعاليتهای شهرک سازی در کرانه باختری رود اردن نشد، اما می گويد حجم شهرک سازيها را می تواند محدودتر کند.
ايالات متحده در طول هفته گذشته با توجه به عدم تمديد مهلت توقف شهرک سازيها با گفتگوی مستمر با مقامهای اسراييلی و فلسطينی تلاش کرد از شکست مذاکرات جاری، جلوگيری کند.
فلسطينی ها می گويند، ادامه فعاليتهای شهرک سازی اسراييل، تشکيل يک کشور فلسطينی را عملاً غيرممکن می سازد و اين مسأله ای است که در حال حاضر به بزرگترين مانع بر سر راه مصالحه اسراييل و فلسطينيها، تبديل شده است.
در همين حال يک گروه از فعالان سياسی يهودی روز يکشنبه با اقدام به کشتيرانی به طرف نوار غزه اعتراض خود را به محاصره اقتصادی نوار غزه توسط اسراييل و مشکلاتی که ساکنان غزه با آن مواجهند، نمايانگر ساختند. دولت اسراييل ضمن رد اين اقدام، از آن به عنوان يک اقدام تحريک آميز ياد کرد.
اما محمود عباس، رييس تشکيلات خودگردان فلسطينی، ميگويد که ذهنيت توسعه طلبی و برتری جويی اسراييل؛ فلسطينيان و خاورميانه بزرگتر را به سوی يک دوره تسلسلی از خشونت، سوق ميدهد. به اظهار آقای عباس، چنين امری از چاره های واقعی برای مسايل منطقه جلوگيری بعمل ميآورد.
آقای عباس روز شنبه در سخنرانی خويش در برابر مجمع عمومی ملل متحد گفت که اسراييل بايستی بين درگيری و ادامه شهرک سازی در کرانه باختری اشغالی، يکی را برگزيند. رهبر فلسطينی افزود که اين تعبير وجود دارد که اسراييل کشوری فراسوی قوانين است.
محمود عباس همچنين اسراييل را متهم ساخت که به ويرانی منازل فلسطينيان دست زده است. او ضمنا محاصره غزه، و آنچه را که ساخت يک ديوار تبعيض خواند، به باد انتقاد گرفت.
اما در اروپا قطعنامه ای که از سوی کشورهای عرب برای زير نظر گرفتن فعاليتهای هسته ای اسراييل در آژانس بين المللی انرژی اتمی مطرح شده بود، با تفاوت اندکی از سوی نمايندگان ۱۵۱ کشور عضو آژانس بين المللی انرژی اتمی، رد شد. اين قطعنامه در جهت انتقاد از اسراييل برای عدم شفافيت در مورد برنامه های اتمی آن کشور بود.
در جلسه ای با شرکت نمايندگان ۱۵۱ کشور عضو آژانس بين المللی انرژی اتمی در وين پايتخت اطريش در روز جمعه تلاش های آمريکا و متحدانش برای پيشگيری از قطعنامه ای که از سوی کشورهای عرب حمايت ميشد، با اختلاف اندکی يعنی ۵۱ راًی مخالف و ۲۳ رای ممتنع، رد شد.
«گلين ديويس،» رييس هيئت نمايندگی آمريکا در آژانس بين المللی انرژی اتمی، در اين مورد می گويد «اين راًی گيری بسيار نزديک بود و در آنچه مورد توجه من است هيچ برنده ای در اين ميان وجود نداشت. در واقع هيچ بازنده ای نيز در اين راًی گيری ديده نميشد. اما آنچه در اين ميان اهميت داشت آن بود که ما يک فرصت را برای حرکت روند صلح بجلو، حفظ کرده ايم.»
نماينده آمريکا در آژانس بين المللی انرژی اتمی در ادامه گفت «هنگامی که صلح خاورميانه بدست آيد، چيزی که همه ما خواهان آن هستيم، تنها صلح خاور ميانه و منطقه ای عاری از سلاح های اتمی نيست، بلکه تمامی جهان است.»
«اهود آزولای،» نماينده اسراييل در آژانس بين المللی انرژی اتمی، بنوبه خود گفت «من اين را يک موفقيت نمی شمارم، من اين را يک پيروزی در جهت يک دليل - در جهت نوعی تلاش سياسی - بحساب می آورم. در نتيجه اين امر يک موفقيت نيست.»
در اين راًی گيری ۴۶ راًی موافق نيز ديده ميشد. يک ديپلمات ارشد آمريکايی گفت که اين راًی گيری در چارچوب ادامه گفتگوهای صلح بين اسراييل و فلسطينی ها که از سوی آمريکا حمايت ميشود، اهميت داشت.
بيشتر کشورهای صنعتی و متحدين آنان عليه تصويب اين قطعنامه راًی منفی دادند، در حالی که کشورهای در حال توسعه از اين قطعنامه که از سوی کشورهای عرب حمايت ميشد، به آن راًی مثبت دادند.
علی اصغر سلطانيه رئيس هيئت نمايندگی ايران در آژانس بين المللی انرژی اتمی که کشور متبوع وی بهمراه گروه کشورهايی بود که شديداً از تصويب اين قطعنامه حمايت ميکرد، با وجود عدم تصويب قطعنامه، آن را يک پيروزی بحساب آورد.
در همين حال در نيويورک، کوين راد، وزير امور خارجه استراليا، در يک سخنرانی در مقابل مجمع عمومی سازمان ملل متحد خواهان تلاش بيشتری برای خلع سلاح هسته ای و دستيابی به صلحی پايدار در خاورميانه شد. آقای راد از رهبران جهان خواست از «ظاهر سازی» دست بردارند و در عوض به وعده های خود، عمل کنند.
کوين راد روز شنبه از رهبران جهان خواست برای مقابله با مسائلی همچون تروريسم و گسترش سلاح های هسته ای، متحد شده و به وعده هايی که در سازمان ملل متحد داده اند، جامعه عمل بپوشانند. آقای راد در سخنرانی خود در مقابل ۶۵ اُمين مجمع عمومی سازمان ملل متحد، خطاب به رهبران جهان گفت انتظار دارد آنها تنها به حرف، اکتفا نکنند.
وزير امور خارجه استراليا گفت «ما بايد به گفته های خود عمل کنيم. اگر کنفرانسی در مورد خلع سلاح داريم، بايد خلع سلاح کند و تنها ادای اين کار را در نيآورد. اگر نشستی در مورد رسيدگی به تغييرات آب و هوايی داريم، بايد عمل کنيم و تنها حرف نزنيم. مسأله عمران نيز همين طور. در غير اين صورت سازمان ملل متحد اعتبار خود را از ديدگاه جهان و شهروندان خودمان، از دست می دهد.»
کوين راد در مورد مسأله خلع سلاح هسته ای به طور خاص به کشورهای ايران و کره شمالی اشاره کرد. آقای راد گفت «نقض معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای توسط کشورهايی همچون جمهوری خلق کره و ايران تهديد جدی و بالقوه عليه همه ما است. به همين دليل است که استراليا به شدت از تحريم های شورای امنيت عليه ايران و کره شمالی، حمايت می کند.»
وزير امور خارجه استراليا همچنين از کشورهايی که تا به امروز معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای را امضاء نکرده اند درخواست کرد، به آن بپيوندند.
آقای راد در بخش درگيری از سخنان خود به از سرگيری مذاکرات مستقيم اسراييل و فلسطينيان اشاره کرد و دو طرف را تشويق کرد از آنچه وی «فرصت تاريخی» پيش آمده خواند استفاده کرده و صلحی پايدار، برقرار کنند. اين در حالی است که روز يکشنبه مدت برنامه تعليق شهرک سازی در کرانه باختری رود اردن، به پايان رسيد. فلسطينی ها تهديد کرده اند که در صورت از سرگيری شهرک سازی ها، از دور مذاکرات خارج شوند، و اسراييل نيز اعلام کرده است که قصد تمديد توقف شهرک سازی ها را ندارد.