نقش موفاز ایرانی الاصل در دولت ائتلافی اسرائیل

رهبر حزب میانه رو کادیمای اسرائیل روز چهارشنبه به فاصله یک روز پس از موافقت با پیوستن به ائتلاف ملی تحت رهبری بنیامین نتانیاهو نخست وزیر، به عنوان معاون نخست وزیر سوگند یاد کرد و به دولت وحدت او ملحق شد.

پارلمان اسرائیل، موسوم به کنست، اندکی پیشتر، با ۷۱ رای موافق در مقابل ۲۳ رای مخالف توافق حزب کادیمای تحت رهبری موفاز با حرب لیکود تحت رهبرینتانیاهو را تائید کرده بود.

موفاز، سیاست مدار ۶۳ ساله فعلی و رئیس سابق ستاد مشترک نیروهای مسلح و وزیر دفاع پیشین اسرائیل، اکنون به نتانیاهو و دیگر رهبرانی در اسرائیل ملحق شده است که هشدار داده اند ایران مسلح به تسلیحات اتمی تهدیدی علیه موجودیت اسرائیل است.

موفاز که در ایران متولد شده است، ماه گذشته در مصاحبه ای با جروسلام پست گفته بود مجاز شناختن ایران در رسیدن به توانائی های حتی غیر نظامی اتمی نیز می تواند به تغییر در موازنه قدرت در خاورمیانه بیانجامد، و افزوده بود که اسرائیل نمی تواند چنین تغییری را بپذیرد. موفاز همچنین گفته بود اگر اسرائیل مشاهده کند که ایران به دسترسی به توانائی های نظامی اتمی نزدیک تر می شود و آمریکا برای متوقف ساختن این پیشروی کوتاهی می کند، وی اولین فردی خواهد بود که از اقدام اسرائیل علیه تاسیسات اتمی ایران جانیداری خواهد کرد.

دولت نتانیاهو مدت هاست که هشدار می دهد اقدام نظامی برای جلوگیری از دسترسی ایران به تسلیحات اتمی را یک گزینه می داند.

یوسی مکلبرگ (Yossi Mekelberg) کارشناس امور خاورمیانه از اندیشکده چاتام هاوس (Chatam House) در لندن، در مصاحبه ای با صدای آمریکا می گوید تصمیم موفاز به پیوستن به چنین ائتلاف جنگ طلبانه ای گویای آن است که رهبری کادیما هرگونه تصمیمی برای حمله به ایران را تائید خواهد کرد. به اعتقاد این کارشناس، کارنامه امنیتی موفاز در عین حال به موضع سخت نتانیاهو در مورد ایران نیز اعتبار می دهد. وی می گوید «آوردن موفاز به دولت، به نخست وزیر امکان می دهد که بگوید بفرمائید این هم یک مرد نظامی دیگر که می داند باید چه اقدامی بعمل آید و می داند چکار می کند».

نتانیاهو اکنون با توجه به اینکه شمار کرسی های ائتلاف تحت رهبری او در پارلمان ۱۲۰ عضوی اسرائیل به ۹۰ کرسی افزایش یافته است، در مورد هرگونه برخورد احتمالی با ایران ، از حمایت اکثریتی بزرگ در کنست برخوردار است. هرچند که موفاز هم به توصیف خودش، به جروسلام پست گفته است که «خنجر ایران هنوز روی گلوی اسرائیل نیست».

نتان ساکس (Natan Sachs) کارشناس امور اسرائیل در انستیتوی بروکینگز در واشنگتن به صدای آمریکا گفت موفاز در مورد زمان توسل به اقدام علیه ایران از نتانیاهو و ایهود براک وزیر دفاع محتاط تر است.

نتانیاهو و براک بارها به جامعه بین المللی هشدار داده اند که زمان برای مذاکره و فشار از طريق تحریم ها به ایران برای متوقف ساختن غنی سازی اورانیوم - که یکی از اجزای اصلی در تولید بمب اتمی است - رو به پایان است. ماه گذشته هنگامی که يووال دیسکین رئیس پیشین اطلاعات امنیتی اسرائیل این دو را به غلو گوئی در مورد تهدید ایران و ثمربخشی حمله ای نظامی متهم کرد ، موفاز گفته بود وی چنین انتقادی را جدی می گیرد. ساکس می گوید موفاز- که در آن موقع رهبر اپوزیسیون محسوب می شد - ، چنین اظهار نظری را بدان جهت ارائه داده بود که می خواست حمایت سیاسی بیشتری را علیه دولت کسب کند. به گفته وی موفاز درعین حال می خواست در مورد فوریت توسل به یک اقدام نظامی پیامی حاکی از شک و تردید داده باشد.

یک نشانه دیگر از محتاط بودن موفاز در مورد ایران این استدلال اخیر اوست که برنامه اتمی ایران بزرگترین تهدید علیه اسرائیل نیست. رهبر کادیما در مصاحبه با جروسلام پست گفت خطر بزرگتر آن است که اسرائیل - در صورتیکه اعراب فلسطینی صاحب کشوری برای خود نشوند - به سبب حضور میلیونی آنها، اکثریت یهودی خود را از دست بدهد.

ساکس و مکلبرگ، هر دو، می گویند تشخیص اثری که موفاز در مقام معاونت نخست وزیر بر استراتژی دولت در مورد ایران بجا می گذارد با توجه به شهرت وی در باره تغییر جهت دادن در مورد مسائل عمده، دشوار است. یک نمونه آن موافقت موفاز در پیوستن به ائتلاف تحت رهبری آقای نتانیاهو به فاصله دو ماه پس از آن است که در فیس بوک خود نوشته بود «به دولتی بد و شکست خورده ملحق نمی شود».

یک ابهام دیگر در مورد تاثیر موفاز بر سیاست ایران، حد و حدود اختییارات او در مراحل تصمیم گیری است. در چارچوب توافق لیکود و کادیما، موفاز عضو کابینه به اصطلاح امنیتی اسرائیل می شود که تا کنون از هشت وزیر ارشد تشکیل می شد. اما ساکس می گوید مسئله اتمی ایران از چنان حساسیتی برخورد ار است که فقط دو عضو این کابینه، یکی نخست وزیر و دیگری وزیر دفاع، بیشترین تصمیمات مربوط به آن را اتخاذ می کنند. وی می گوید «هنوز خیلی زود است که بتوان گفت موفاز به دایره محدود مشورتی میان نتانیاهو وبراک راه پیدا می کند يا نه». به گفنه وی «این بیشتر بدان بستگی دارد که آقای نتانیاهو مشارکت آقای موفاز را چگونه ببیند و تا چه حد وی را به تبادل نظرهایشان وارد کند».